ΠΩΣ ΕΜΑΘΑ ΝΑ ΖΩ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΝΟ ΣΤΗ ΜΕΣΗ

Ο πόνος στη μέση είναι ένα από τα συχνότερα προβλήματα υγείας της σύγχρονης ζωής και ταλαιπωρεί πάρα πολύ κόσμο. Αν είσαι ένας από αυτούς, σίγουρα αναζητάς μια οριστική λύση. Υπάρχει, όμως;

Πρόκειται μάλλον για τη μεγαλύτερη πρόκληση της ζωής μου σε επίπεδο καθημερινότητας. Ο πόνος στη μέση, για όποιον έχει περάσει τουλάχιστον ένα λουμπάγκο στη ζωή του, είναι κάτι αδιαπραγμάτευτο. Έρχεται και σε καθηλώνει, ανατρέποντας τα πάντα. 

Έρχεται πολλές φορές απροειδοποίητα και μοιάζει να παγώνει τον χρόνο, με τον ίδιο τρόπο που παγώνει τη σπονδυλική σου στήλη. Δεν μπορείς να περπατήσεις. Δεν μπορείς να καθίσεις. Δεν μπορείς να μαγειρέψεις. Να ντυθείς. Με δυσκολία πας στην τουαλέτα. Πώς λοιπόν να εργαστείς, να κάνεις εξωτερικές δουλειές ή γυμναστική; Όλα σταματούν σα να σου πάτησαν το κουμπί του pause. 

Ο πόνος στη μέση είναι απελπιστικός

Το χειρότερο είναι ότι όσο εσύ είσαι σταματημένος, ο πόνος είναι εκεί. Δυνατός, για να σου υπενθυμίζει μέχρι πού (δεν) μπορείς να πας. Αόρατος για τους γύρω σου, που συνεχίζουν όσα έκαναν, μην μπορώντας να κατανοήσουν αυτό που δεν βλέπουν σε σένα. 

Τα μόνα που κινούνται μοιάζει να είναι τα συναισθήματα που εναλλάσσονται μέσα σου και περνούν από την απογοήτευση στη θλίψη κι από τον θυμό στην παραίτηση. Νικητής είναι πάντα ο πόνος. Αδιαφιλονίκητος κυρίαρχος σε σώμα και ψυχή. Αποκρούει κάθε ελπίδα, κάθε κουβέντα ενθάρρυνσης που θα ακούσεις. 

Ο πόνος στη μέση σε κάνει να ζητάς απελπισμένα μια λύση σχεδόν μαγική. Δεν θυμάμαι πότε ξεκίνησε το πρώτο επεισόδιο με τον αδίστακτο εχθρό μου, αλλά ξέρω καλά ότι από τότε ο πόνος στη μέση δεν με εγκατέλειψε ποτέ. Γι’ αυτό και αναζήτησα κι εγώ, όπως εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, μια λύση ανακουφιστική. Για να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει. 

iStock

Συχνό πρόβλημα, άχρηστες πρακτικές

Το πρόβλημα με τον πόνο στη μέση είναι τόσο συχνό στη σημερινή εποχή, που θεωρείται ένα από τα κορυφαία ζητήματα υγείας που μπορούν να βγάλουν τον ασθενή… εκτός παιχνιδιού. Το αξιοσημείωτο είναι πως υπάρχουν ένα σωρό εξετάσεις και ειδικοί, πιθανές χειρουργικές λύσεις και θεραπείες που δεν κάνουν απολύτως τίποτα. 

Το 2018 δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Lancet μια σειρά ερευνών οι οποίες υπογράμμιζαν τη μεγάλη συχνότητα της πάθησης, αλλά και τις άσκοπες ιατρικές πράξεις στις οποίες υποβάλλονται συχνά πολλοί ασθενείς. Ένας ατέλειωτος αγώνας δρόμου –με τον δρομέα παγωμένο σαν το γλυπτό στο Χίλτον– από τον ορθοπεδικό στον νευρολόγο, από τον ακτινολόγο στον φυσικοθεραπευτή, από τον οστεοπαθητικό στον φυσίατρο, κι από τον γυμναστή στον βελονιστή, με τεράστιο κόστος. 

Από τι προκαλείται ο πόνος στη μέση;

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποβάλλονται σε αχρείαστα χειρουργεία, ελπίζοντας ότι θα ανακουφιστούν, για να διαπιστώσουν μήνες μετά ότι το πρόβλημα παραμένει. Μαγνητικές, αξονικές ή ακόμα και απλές ακτινογραφίες ενδέχεται να δείξουν μείωση των μεσοσπονδύλιων διαστημάτων, κοίλες ή κάποια σκολίωση. Μερικές φορές ο πόνος μπορεί να οφείλεται σε διάστρεμμα, αλλά συχνότερα συμβαίνει χωρίς προφανή λόγο. 

Ο πόνος στη μέση πολύ σπάνια προκαλείται από κάτι σοβαρό. Πρόκειται συνήθως για μυϊκό σπασμό που συμβαίνει εξαιτίας της κακής κινητικότητας των ανθρώπων στη σύγχρονη ζωή. Ένας άνθρωπος που εργάζεται πολλές ώρες σε καθιστή θέση, αδρανοποιώντας τους μυς που στηρίζουν τη σπονδυλική στήλη, δεν είναι περίεργο να «πιαστεί» αν ξαφνικά σκύψει να σηκώσει ένα βαρύ φορτίο. 

Μερικές φορές ο πόνος στη μέση μπορεί να προκληθεί από ρήξη μεσοσπονδύλιου δίσκου ο οποίος πιέζει το νεύρο που περνάει από τη λεκάνη για να καταλήξει στο πόδι. Ή από μια απλή πίεση αυτού του νεύρου (χωρίς ρήξη) και αυτή είναι η περίφημη ισχυαλγία. 

Σε κάθε περίπτωση, η πιο ενδεδειγμένη εξέταση για την ανίχνευση της αιτίας είναι η μαγνητική τομογραφία. Με αυτήν στο χέρι και με λίγη τύχη ώστε να πέσεις σε έναν καλό γιατρό, μπορεί και να ελπίζεις σε περιορισμό των συμπτωμάτων σου. 

Τι βοηθάει όταν πονάς

• Όσο κι αν ακούγεται αδύνατο ή παράξενο, προσπάθησε να μείνεις κινητικά ενεργός όσο περισσότερο μπορείς. Η ακινησία μπορεί να ανακουφίζει προσωρινά - επειδή δεν αισθάνεσαι τον πόνο - αυξάνει όμως τον χρόνο της ανάρρωσης. Ενώ μακροπρόθεσμα εξασθενεί τους μυς και καθιστά όλο και πιο πιθανό το ενδεχόμενο να πέσεις ξανά στο κρεβάτι. 
• Το να μείνεις κινητικά ενεργός δεν σημαίνει να σκύβεις και να σηκώνεις βάρη. Σημαίνει να κάνεις απλές, ήπιες και κυρίως αργές κινήσεις. Οι διατάσεις στο πάτωμα ή στο κρεβάτι μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά. Συμβουλέψου κάποιον ειδικό για το ποιες είναι οι καταλληλότερες. 
• Ένας συνδυασμός μυοχαλαρωτικών και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων είναι το καλύτερο όταν πρόκειται για πόνο που οφείλεται σε μυϊκό σπασμό. Σε αυτή την περίπτωση θα νιώθεις πιθανότατα σφιγμένους τους μυς όλης της πλάτης. Το μαγνήσιο σε μορφή συμπληρώματος βοηθάει επίσης, καθώς έχει μυοχαλαρωτική δράση. Συμβουλέψου οπωσδήποτε τον γιατρό, προτού πάρεις οτιδήποτε. 
• Ένα έμπλαστρο, η επάλειψη με κάποια αντιφλεγμονώδη κρέμα και το τοπικό μασάζ βοηθούν επίσης. Το ίδιο και τα ζεστά ή κρύα επιθέματα. 
• Είναι δύσκολο –το ξέρω– αλλά το να παραμείνεις αισιόδοξος έχει παρατηρηθεί ότι συμβάλλει στη γρηγορότερη ανάρρωση. Να θυμάσαι ότι ο πόνος στη μέση περνάει μετά από λίγες ημέρες ή εβδομάδες και είναι κάτι τόσο συνηθισμένο και απλό που δεν χρειάζεται καν να επισκεφτείς γιατρό. 

Unsplash Μilad Fakurian

Τι μπορείς να κάνεις προληπτικά

• Γυμναστική - πιλάτες, γιόγκα και κολύμπι είναι οι πιο ενδεδειγμένες ασκήσεις - και φυσική κίνηση, που σημαίνει περπάτημα με τα χέρια ελεύθερα. H σωματική δραστηριότητα είναι ο Νο1 σύμμαχος στον αγώνα κατά του πόνου της μέσης. Οι ειδικοί συστήνουν 150 λεπτά άσκησης σε εβδομαδιαία βάση. 
• Ζήτα καθοδήγηση από έναν ειδικό - ιδανικά φυσίατρο - για το ποιες ασκήσεις ενδυνάμωσης ειδικά για τη σπονδυλική στήλη πρέπει να εντάξεις στην καθημερινότητά σου (για μένα ήταν η πιο αποτελεσματική παρέμβαση). 
• Απόφυγε να σηκώνεις βάρη και να σκύβεις με τη μέση. Το σκύψιμο με τα γόνατα θα προστατέψει τη μέση σου. 
• Διάλεξε ένα καλό, ανατομικό στρώμα, αφού επισκεφτείς ένα κατάστημα. Μην αγοράσεις online. 
• Περιόρισε την καθιστική θέση όσο γίνεται. Αν και οι περισσότεροι κάνουμε καθιστική εργασία, υπάρχουν ορισμένες ασκήσεις που βοηθούν να ξεπιαστούμε. Το να σηκώνεσαι κάθε 40 λεπτά και να προσέχεις τη στάση του σώματος όταν είσαι μπροστά από τον υπολογιστή θα πρέπει να γίνουν δεύτερη φύση σου. 
• Αν πρέπει να χάσεις βάρος, αξίζει να προσπαθήσεις και για το καλό της σπονδυλικής σου στήλης. Η σωστή διατροφή βοηθάει ούτως ή άλλως σε όλα. 
• Πίνε αρκετό νερό. Κι όμως, «η επαρκής ενυδάτωση διατηρεί την ελαστικότητα της σπονδυλικής στήλης» συμβουλεύει ο φυσίατρος Νικόλαος Ρούσσος. 
• Ακούγεται υπερβολικό, αλλά δεν είναι. Η ψυχοθεραπεία συστήνεται από την επίσημη ιστοσελίδα του βρετανικού συστήματος υγείας ως μια επικουρική θεραπεία, που βοηθάει τον πάσχοντα να διαχειριστεί όλες τις αρνητικές σκέψεις και τα συναισθήματα που πυροδοτεί ο χρόνιος πόνος. Επιπλέον, δρα προληπτικά στη διαχείριση του άγχους της καθημερινότητας, το οποίο αποτελεί εκλυτικό παράγοντα των μυϊκών σπασμών.