ΠΩΣ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΣ ΤΟ ΣΩΜΑ ΣΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΝΙΩΘΕΙΣ ΑΜΕΣΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ

Ο εγκέφαλος κάνει το σώμα μας να νιώθει καλά, ή το σώμα τον εγκέφαλο; Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν πως στη δεύτερη περίπτωση τα αποτελέσματα είναι πιο άμεσα και εξηγούν γιατί.

Η ψυχική υγεία, λένε, επηρεάζει τρομερά τη φυσική μας κατάσταση. Το στρες παράγει κορτιζόλη, η οποία σε υψηλά επίπεδα φθείρει τον οργανισμό: αυξάνει το σάκχαρο και την αρτηριακή πίεση, αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό, αυξάνει το βάρος μας ακόμα κι αν τρώμε ελάχιστα ή και γυμναζόμαστε. «Μείωσε το στρες!» σου λένε. «Σταμάτα να αγχώνεσαι», λες και είναι απόλυτα στο χέρι σου. Λες και είναι κάτι που μπορεί να συμβεί από τη μια στιγμή στην άλλη.

Ένα άρθρο της εξαιρετικά επιτυχημένης συγγραφέως Janice Kaplan με κέρδισε γιατί προτείνει το ακριβώς αντίθετο: Αν θέλεις να νιώσεις άμεσα καλύτερα, επικεντρώσου στο σώμα αντί για το μυαλό σου.

Ξεκίνα τώρα, τη στιγμή που διαβάζεις αυτές τις γραμμές: «Ίσιωσε την πλάτη σου όπως κάθεσαι. Χαμογέλα στον επόμενο άνθρωπο που θα σου μιλήσει, έστω και λίγο. Αυτές οι μικρές κινήσεις θα στείλουν σήμα στον εγκέφαλό σου ότι κάτι καλό πρόκειται να σου συμβεί και έτσι ο εγκέφαλός σου θα σε ανταμείψει με λίγη παραπάνω θετική ενέργεια, λίγο παραπάνω ρυθμό».

Πώς το σώμα στέλνει στο μυαλό το μήνυμα ότι είσαι καλά

Δυσκολεύεσαι να το πιστέψεις; Έρευνα που πραγματοποίησε το 2009 στο Πανεπιστήμιο Yale ο γνωστικός επιστήμονας John Bargh έδειξε ότι άνθρωποι που κρατούσαν ένα ζεστό φλιτζάνι καφέ πριν από μία συνέντευξη είχαν περισσότερες πιθανότητες να κρίνουν το άτομο απέναντί τους πιο θετικά. Άλλη μελέτη, του 2010, έδειξε ότι οι άνθρωποι παίρνουν διαφορετικές αποφάσεις όταν κάθονται σε μία σκληρή καρέκλα από όταν κάθονται σε μαλακή. Συγκεκριμένα, τα σκληρά καθίσματα έκαναν τους εθελοντές πιο σκληρούς στις διαπραγματεύσεις τους.

Θεωρούμε ότι ο εγκέφαλός μας είναι αυτός που, βασισμένος στις πληροφορίες που του στέλνει το σώμα, παίρνει μόνος του όλες τις αποφάσεις. Ωστόσο, οι γνωστικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτά που βλέπουμε, που αγγίζουμε, που βιώνουμε με τις αισθήσεις μας μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο σκέψης και τη συμπεριφορά μας.

«Η ευτυχία», λέει η Kaplan, «δεν είναι αποκλειστικά μια συνειδητή απόφαση. Πολύ συχνά το σώμα μας στέλνει σήματα στον εγκέφαλο για το πώς νιώθει και η συνείδησή μας απλά απαντά, αντί να τα ελέγξει. Το αίσθημα της χαράς, λοιπόν, μπορεί να ξεκινήσει με το να βγούμε έξω στη φύση, αφού η έρευνα δείχνει πως το να είμαστε κοντά σε φυσικά τοπία μπορεί να βελτιώσει την ευεξία μας σχεδόν περισσότερο από οτιδήποτε άλλο».

Το μυστικό της φύσης, αυτό που σε χαλαρώνει και σε γεμίζει ενέργεια όταν είσαι εκεί, είναι τα fractals. H Kaplan στηρίζει αυτή την ιδέα λέγοντας πως ακόμα κι αν δεν μπορείς να είσαι διαρκώς έξω για να απολαύσεις τα μοτίβα της φύσης, μπορείς να φέρεις τη φύση μέσα, με φρέσκα λουλούδια στο βάζο ή φρέσκα φρούτα στο τραπέζι.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Μπορείς ακόμα να δοκιμάσεις νέες αισθητηριακές εμπειρίες με το σώμα σου, π.χ. να αλλάξεις διαδρομή πηγαίνοντας στη δουλειά ή να δοκιμάσεις ένα εξωτικό φρούτο. Μελέτη του 2013, που παρακολούθησε τις κινήσεις και τα βήματα εθελοντών σε σύγκριση με τη συναισθηματική τους κατάσταση για διάστημα μερικών μηνών, έδειξε ότι το οι άνθρωποι που έχουν ποικιλία στην καθημερινή τους ρουτίνα και που επισκέπτονται συχνά μέρη που δεν έχουν ξαναπάει νιώθουν πιο χαρούμενοι.

«Δώσε στις ιδέες σου πόδια»

Η αλήθεια είναι ότι η σύνδεση σώματος-εγκεφάλου είναι αμφίδρομη και ότι ένα σώμα σε κίνηση ενεργοποιεί και την «κινητικότητα» του μυαλού. Μπορείς να γεμίσεις άμεσα ενέργεια αλλάζοντας τη στάση του σώματος, τις κινήσεις και την αναπνοή σου, ενώ μπορείς και να ενισχύσεις τη δημιουργικότητά σου περπατώντας! Σε μελέτη του 2014, που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Stanford, ζητήθηκε από εθελοντές να σκεφτούν εναλλακτικές χρήσεις για ένα κλειδί (πλην της προφανούς: να ανοίγει πόρτες). Οι εθελοντές που κάθονταν σε ένα γραφείο για να σκεφτούν πιθανές χρήσεις είχαν σχεδόν τις μισές ιδέες από αυτούς που σκέφτονταν ενώ περπατούσαν σε έναν διάδρομο γυμναστικής.

Η επικεφαλής της μελέτης, Marily Opezzo, ονόμασε την εργασία αυτή «Δώσε στις Ιδέες σου Πόδια», εμπνευσμένη από το εξής σχόλιο του Henry David Thoreau: «Τη στιγμή που τα πόδια μου αρχίζουν να κινούνται, ξεκινούν και οι σκέψεις να κυλούν στο μυαλό μου». Η όμορφη αυτή μεταφορά δεν απέχει από την αλήθεια: μια απλή, ρυθμική σωματική δραστηριότητα μπορεί να ενθαρρύνει την διευκόλυνση και τον ρυθμό στη διαδικασία της σκέψης.

Μάλιστα, καταλήγει η Kaplan, όσο παραπάνω εξασκείσαι στις μικρές σωματικές απολαύσεις, τόσο μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη θα νιώθεις: Κράτα ένα ζεστό φλιτζάνι του καφέ μία κρύα ημέρα, μείνε για λίγο κάτω από το χλιαρό νερό στο ντους, βγες έξω και περπάτα μια μέρα που έχει ήλιο. Το σώμα σου θα στείλει άμεσα το μήνυμα ότι είσαι καλά και ο εγκέφαλός σου δεν έχει κανένα λόγο να μην το πιστέψει.