ΠΩΣ ΑΝΤΙΔΡΑ Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΜΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΥΠΕΡΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΠΤΗΣΗ

Σε λίγα χρόνια οι απευθείας πτήσεις διάρκειας 20 ωρών φαίνεται ότι θα γίνουν πραγματικότητα. Με αυτή την αφορμή, αναρωτιόμαστε πώς θα μπορούσαμε να διατηρηθούμε όσο το δυνατόν πιο υγιείς και «σε φόρμα» σε ένα πολύ μεγάλο αεροπορικό ταξίδι.

Η ανακοίνωση της αεροπορικής εταιρείας Qantas ότι από το 2025 θα προσφέρει απευθείας πτήσεις από την Αυστραλία προς τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, άνοιξε νέα συζήτηση για το πόσο μπορεί να αντέξει ο ανθρώπινος οργανισμός –ψυχικά και σωματικά– «στον αέρα».

Συγκεκριμένα, οι non-stop πτήσεις θα είναι διάρκειας 20 ωρών και θα αφορούν τα ταξίδια από το Σίδνεϊ προς τη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο. Σύμφωνα με το Business Insider, το δρομολόγιο Σίδνεϊ-Λονδίνο θα είναι η μεγαλύτερη σε διάρκεια απευθείας επιβατική πτήση στον κόσμο.

Ακόμα κι αν δεν χρειαστεί ποτέ να κάνουμε ένα τέτοιο ταξίδι, είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να κάνουμε ένα ταξίδι λιγότερων ωρών, αλλά και πάλι μεγάλο. Και το συναίσθημα του να βρίσκεσαι στον μικρό χρόνο του αεροπλάνου για 13 ή 15 ώρες ίσως να μην διαφέρει πολύ.

Πώς οι υπερατλαντικές πτήσεις μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα άγχους

Εάν κάποιος έχει φόβο για τις πτήσεις, τη λεγόμενη αεροφοβία, τότε το να βρεθεί σε ένα αεροπλάνο (ειδικά αν πρόκειται για πολλές ώρες) μπορεί να είναι μια οδυνηρή εμπειρία. Αρχικά, να πούμε ότι υπάρχουν δύο κατηγορίες ανθρώπων που φοβούνται τις πτήσεις:

• Η πρώτη κατηγορία είναι αυτοί που πάσχουν από διαταραχές πανικού ή αγοραφοβία, δηλαδή φόβο για τη συνύπαρξη με πολύ κόσμο σε έναν χώρο.
• Η δεύτερη κατηγορία αφορά τα άτομα που φοβούνται ότι το αεροπλάνο θα συντριβεί.

iStock

Όπως εξηγεί στη Deutsche Welle ο καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, Richard McNally, «όσοι ανήκουν στην πρώτη ομάδα έχουν συνήθως ιστορικό πανικού σε χώρους όπου η “διαφυγή” είναι άβολη ή δύσκολη, όπως στο μετρό, στα αεροπλάνα ή σε πολυσύχναστα καταστήματα. Και όσοι ανήκουν στη δεύτερη ομάδα τρέφουν πολλές λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με το πόσο συχνές είναι οι συντριβές».

Συμπληρώνει μάλιστα πως «το όποιο άγχος μπορεί να έχουν οι άνθρωποι που φοβούνται κατά την επιβίβαση στο αεροπλάνο πιθανότατα θα μειωθεί, καθώς τα γεγονότα τα οποία φοβούνται δεν θα υλοποιηθούν. Ακόμη και οι ίδιες οι κρίσεις πανικού δεν είναι επικίνδυνες και διαλύονται από μόνες τους», συμπληρώνει ο κ. McNally.

Το σώμα μας σε μια πτήση μακράς διάρκειας

Μια σημαντική και πολύ γνωστή παρενέργεια των πτήσεων, είτε πρόκειται για μακρινές είτε για πολύ μακρινές πτήσεις, είναι το jet lag.

Το jet lag συμβαίνει όταν διαταράσσεται το φυσιολογικό μοτίβο του ύπνου μετά από μια μακρά πτήση, καθώς ένα άτομο διασχίζει δύο ή περισσότερες ζώνες ώρας. Συνήθως, βελτιώνεται μέσα σε λίγες ημέρες, καθώς το σώμα προσαρμόζεται στη νέα ζώνη ώρας. Το jet lag μπορεί να αποσυντονίσει το εσωτερικό ή βιολογικό μας ρολόι, που επιστημονικά ονομάζεται κιρκάδιος ρυθμός, και να προκαλέσει δυσκολία στον ύπνο και προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης. Το χειρότερο είναι όταν ένα άτομο διασχίζει πολλές ζώνες ώρας σε σύντομο χρονικό διάστημα, όπως συμβαίνει για παράδειγμα σε ένα ταξίδι μετ’ επιστροφής.

iStock

Τι να κάνουμε;

Για να μειώσουμε τις επιπτώσεις του jet lag, η Εθνική Υπηρεσία Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (NHS) συνιστά:

• Να πίνουμε πολύ νερό κατά τη διάρκεια της πτήσης.
• Να περπατάμε συχνά στην καμπίνα.
• Να προσπαθούμε να κοιμηθούμε, εάν είναι νύχτα στον προορισμό μας.
• Αφού φτάσουμε, να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε το πρόγραμμα του ύπνου στη νέα ζώνη ώρας το συντομότερο δυνατό.
• Να βγαίνουμε έξω κατά τη διάρκεια της ημέρας, επειδή το φυσικό φως θα βοηθήσει το ρολόι του σώματός να προσαρμοστεί.

Τι συμβαίνει με το οξυγόνο μας μέσα στο αεροπλάνο

Ένα ακόμη ζήτημα που μπορεί να επηρεάσει το σώμα και κατά συνέπεια την ψυχική μας υγεία είναι το οξυγόνο στο αεροπλάνο. Όπως εξηγεί η Deutsche Welle, η ποσότητα οξυγόνου σε ένα αεροπλάνο είναι η ίδια με αυτή στο έδαφος. Η διαφορά είναι ότι όταν πετάμε σε μεγάλο υψόμετρο, η πίεση του αέρα στην καμπίνα επηρεάζει τον τρόπο απορρόφησης του οξυγόνου από το αίμα.

Ενώ δηλαδή το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 95-100% (μας το έμαθε καλά αυτό η Covid-19), όταν βρισκόμαστε «στον αέρα» αυτό μπορεί να μειωθεί. Για τους περισσότερους υγιείς ανθρώπους δεν αποτελεί πρόβλημα. Αν όμως κάποιος έχει μια πάθηση, όπως είναι το άσθμα ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), τότε μπορεί να ξεκινήσει την πτήση με χαμηλότερο επίπεδο οξυγόνου στο αίμα και κατά τη διάρκεια της πτήσης αυτό να μειωθεί ακόμα περισσότερο. Οπότε, μπορεί να προκληθούν συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι, δύσπνοια, βήχας ή γρήγοροι καρδιακοί παλμοί.

iStock

Πώς να νιώσετε ευεξία «on board»

Η λύση για να καταφέρετε να διατηρήσετε την ευεξία σας σε υψηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια μιας πτήσης είναι η κίνηση. Η σωματική δραστηριότητα στο αεροπλάνο, δηλαδή το να περπατάμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα στους διαδρόμους, βοηθάει στη διατήρηση της ροής του αίματος και κατά συνέπεια μειώνει την πιθανότητα θρόμβωσης (η οποία αυξάνεται κυρίως στις μεγαλύτερες ηλικίες).

Ορισμένοι ειδικοί προτείνουν ακόμα και διατάσεις ή ασκήσεις για να διατηρήσετε ευθεία τη στάση του σώματός σας στη θέση, ή ακόμα και yoga στο κάθισμα!