ΜΗΠΩΣ ΕΙΣΑΙ GRAY AREA DRINKER;

Ανάμεσα στο «έχω μια βαριά εξάρτηση από το αλκοόλ» και στο «πίνω 2-3 ποτήρια όταν βγαίνω με την παρέα» υπάρχει μια γκρίζα ζώνη στην οποία εντάσσονται οι άνθρωποι που αποκαλούνται gray area drinkers. Αν πιστεύεις ότι ανήκεις κι εσύ εκεί και δεν ξέρεις πώς να ξεφύγεις, αυτό το άρθρο θα σε βοηθήσει.

Ανάμεσα στους ανθρώπους που έχουν μια δύσκολη σχέση κατάχρησης με το αλκοόλ και σε εκείνους που πίνουν περιστασιακά σε κοινωνικές μαζώξεις αλλά μπορεί να περάσουν και 15 μέρες χωρίς να τους λείψει το ποτό, υπάρχει μια αρκετά μεγάλη κατηγορία ανθρώπων που χαρακτηρίζονται πλέον από τους ειδικούς ως gray area drinkers.

Όπως καθετί που βρίσκεται σε μια γκρίζα ζώνη μεταξύ μαύρου και άσπρου, έτσι κι αυτοί βρίσκονται «ανάμεσα». Δεν είναι ούτε αλκοολικοί (αν και ο όρος ούτως ή άλλως δεν είναι δόκιμος πλέον) ούτε social drinkers. Η διαφορά τους είναι ότι οι gray area drinkers έχουν αναπτύξει μια σχέση με το αλκοόλ, έχουν συστηματική επαφή μαζί του, ωστόσο παραμένουν απόλυτα λειτουργικοί.

Αν χρειάζεσαι ένα ποτό καθημερινά και νιώθεις ότι δεν μπορείς να χαλαρώσεις χωρίς αυτό, ενδέχεται να ανήκεις κι εσύ σε αυτή την κατηγορία. Γιατί κάτι τέτοιο μπορεί να είναι επικίνδυνο; Για δύο λόγους:

1. Επειδή μια συναισθηματική σχέση με το ποτό μπορεί να αποτελέσει το πρώτο στάδιο μιας πιο βαριάς εξάρτησης.
2. Επειδή καμία ποσότητα αλκοόλ δεν είναι ακίνδυνη για την υγεία, άρα γιατί να μην μπορείς να απέχεις όποτε θες;

Παρακάτω θα διαβάσεις ορισμένα χαρακτηριστικά και θα βρεις ένα ερωτηματολόγιο που θα σε βοηθήσει να καταλάβεις. Κι αν τελικά διαπιστώσεις ότι ανήκεις σε αυτή την κατηγορία, σου έχουμε μια πρόκληση...

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των gray area drinkers;

Γι' αυτούς το αλκοόλ δεν είναι μόνο μέσο διασκέδασης, αλλά απαραίτητη προσθήκη. Χαλαρώνουν με αυτό. Μπορεί να μην πίνουν κάθε βράδυ, αλλά συνήθως πίνουν.

Αυτό συμβαίνει επειδή έχουν αναπτύξει μια συναισθηματική σχέση με το αλκοόλ. Π.χ. το βράδυ που δεν θα πιουν, ίσως να μην χαλαρώσουν. Σε αυτή την κατηγορία, δεν μπορείς να φανταστείς τον εαυτό σου χωρίς το αλκοόλ.

Πρόκειται για μια σχέση συνεξάρτησης, κατά την οποία το αλκοόλ παίζει ρόλο στην καθημερινότητα, διότι του έχουν ανατεθεί πολλοί ρόλοι: της ξεκούρασης, της διασκέδασης, της χαλάρωσης, πραγμάτων που κανονικά μπορείς να κάνεις και μόνος σου, χωρίς ποτό, με άλλους τρόπους.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Οι gray area drinkers συχνά χρησιμοποιούν το αλκοόλ για να διαχειριστούν το άγχος, τη μοναξιά ή συναισθηματικές δυσκολίες. Ενώ μπορεί να μην πίνουν καθημερινά, οι περιστασιακές υπερβολές τούς δημιουργούν τύψεις ή ενοχές.

Επιπλέον, παρότι είναι απόλυτα λειτουργικοί στην καθημερινότητά τους και δεν παρουσιάζουν εμφανή σημάδια εθισμού, η σχέση τους με το αλκοόλ αρχίζει να επηρεάζει αρνητικά την ψυχική τους υγεία και κάποιες πτυχές της ζωής τους.

Το βασικό χαρακτηριστικό τους είναι ότι συνέχεια προσπαθούν να αποδείξουν στον εαυτό τους πως δεν έχουν πρόβλημα, όμως αν αυτή τους η συνήθεια δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα.

Gray area drinker; Κάνε αυτό το τεστ για να καταλάβεις

Η Γιούλη Ψαρράκη, συγγραφέας του βιβλίου ΑΝΕΥ. Ένας χρήσιμος οδηγός για να επαναπροσδιορίσεις τη σχέση σου με το αλκοόλ και να συναντήσεις την αλήθεια σου (εκδ. Αρμός), έχοντας υπάρξει gray area drinker, συγκεντρώνει μερικές ενδεικτικές καταστάσεις οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν σαν ερωτηματολόγιο. Αν απαντάς «ναι» στα παρακάτω, τότε ανήκεις στην γκρίζα ζώνη.

1. To πότε, πού και πόσο θα πιεις είναι σε εβδομαδιαία βάση μια έντονη ενασχόληση για σένα.
2. Ξέρεις μέσα σου ότι το αλκοόλ σε κρατάει μακριά από το να είσαι το άτομο που θέλεις πραγματικά.
3. Όταν ξεκινάς να πίνεις, μερικές φορές δεν μπορείς να σταματήσεις, παρότι ξέρεις ότι μετά θα είσαι χειρότερα.
4. Ξέρεις ότι είναι κακό για σένα και, ενώ λες ότι κάποιες μέρες θα κάνεις αποχή, δεν τα καταφέρνεις.
5. Λες στον εαυτό σου ότι δεν έχεις και τόσο πρόβλημα, και προσπαθείς να βρεις γύρω σου παραδείγματα ανθρώπων που πίνουν περισσότερο από σένα.
6. Οι τύψεις και οι ενοχές συνοδεύουν σχεδόν κάθε σου επαφή με το αλκοόλ.
7. Ψάχνεις διαρκώς δικαιολογίες για να βγεις με φίλους που πίνουν όσο εσύ και να πιεις μαζί τους.
8. Διαρκώς αναλώνεσαι με τον μύθο ότι κάποια στιγμή θα τα καταφέρεις να πιεις ελεγχόμενα, αλλά δεν το καταφέρνεις ποτέ.
9. Τρέμεις στην ιδέα ότι μπορεί να μην ξαναπιείς ποτέ.
10. Αν ακούσεις ότι πρέπει να πάρεις αντιβίωση, προσπαθείς να το αποφύγεις για να μπορείς να πίνεις.

Γιατί μπαίνει κάποιος στην γκρίζα ζώνη του αλκοόλ και πώς μπορεί να βγει;

Σε συζήτηση που είχαμε με την κ. Ψαράκη, μας εξήγησε γιατί κάποιος μπορεί να μπει στην γκρίζα ζώνη του αλκοόλ και τι μπορεί να του προκαλέσει αυτό. «Για να μπεις στον εθιστικό φαύλο κύκλο, στην περιοχή της γκρίζας ζώνης, δεν χρειάζεται να έχεις κανένα τραύμα. Αρκεί να παρασυρθείς από την παρέα, από τα κοινωνικά πρότυπα. Ίσως νιώθεις έντονη την ανάγκη να είσαι καλός σε ό,τι κάνεις, να τα προλαβαίνεις όλα, ακόμη και τη διασκέδαση...

»Το αλκοόλ όμως λειτουργεί σαν δηλητήριο. Και επηρεάζει τρομακτικά τον εγκέφαλο. Προκαλεί διχασμό της προσωπικότητας. Το πρωί κυριαρχεί το τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει τη λογική και το βράδυ το συναίσθημα. Αυτό αποκαλείται γνωστική ασυμφωνία και είναι πολύ χαρακτηριστικό του gray area drinker που λέει δικαιολογίες στον εαυτό του και στους γύρω του.

»Το οινόπνευμα φεύγει σε 72 ώρες από το σώμα. Το επικίνδυνο πράγμα που κάνει το αλκοόλ είναι στο συναισθηματικό κομμάτι. Σου χτίζει πεποιθήσεις, νομίζεις ότι είναι η κόλλα που τα συνδέει όλα. Και φοβάσαι ότι θα μείνεις απέξω, είναι μια καθαρά συναισθηματική μάχη».

Για να μπορέσεις να ξεφύγεις από αυτόν τον φαύλο κύκλο, η ίδια προτείνει αρχικά μια συνειδητοποιημένη αποχή 30 ημερών από το ποτό. Μια αποχή η οποία θα έχει ξεκάθαρα οφέλη στην ευεξία σου και θα σε βοηθήσει να δεις ότι η ζωή μακριά από το αλκοόλ δεν είναι τόσο κακή όσο φαντάζεσαι...