Η ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΥΕΞΙΑΣ (ΚΑΙ ΚΡΥΒΕΙ ΜΙΑ ΠΑΓΙΔΑ)
Για το 2024, η λέξη που επέλεξε το μεγάλο λεξικό του Κέμπριτζ ως λέξη της χρονιάς προέρχεται από τον χώρο του wellness.
Πριν λίγες μέρες, το Cambridge Dictionary ανακοίνωσε τη Λέξη της Χρονιάς για το 2024, που αυτή δεν είναι άλλη από το «manifest». Ο όρος, οι αρχικές σημασίες του οποίου αποδίδονται στα ελληνικά με λέξεις όπως «έκδηλος», «προφανής», «εκδηλώνω», «εκδηλώνομαι», έγινε δημοφιλής μέσα από το κίνημα του manifesting. Πρόκειται για την πρακτική που περιλαμβάνει τη χρήση μεθόδων όπως η οπτικοποίηση και οι θετικές δηλώσεις. Με απλά λόγια, φαντάζεσαι ότι πετυχαίνεις κάτι που θέλεις, με την πεποίθηση ότι έτσι αυξάνεις τις πιθανότητες να συμβεί.
Το 2024 σημειώθηκε μεγάλη άνοδος στις αναζητήσεις του όρου, φτάνοντας σχεδόν τις 130.000 στο Λεξικό του Κέμπριτζ. Μέρος της δημοτικότητας της λέξης προέρχεται από αναφορές διασημοτήτων, όπως η Dua Lipa και η Simone Biles, οι οποίες απέδωσαν προσωπικές τους επιτυχίες στην πρακτική αυτή. Επιπλέον, η πρακτική έγινε viral μέσω των κοινωνικών δικτύων, όπου ξεπήδησαν πολλοί influencers που προωθούν τη συγκεκριμένη μέθοδο.
Η δημοφιλέστερη λέξη της χρονιάς
Πού βασίστηκε η επιλογή του Cambridge Dictionary; Η Wendalyn Nichols, υπεύθυνη εκδόσεων του λεξικού, εξηγεί: «Το manifest κέρδισε φέτος επειδή αυξήθηκαν σημαντικά οι αναζητήσεις του όρου, η χρήση του εξαπλώθηκε σε όλους τους τύπους μέσων και δείχνει πώς η σημασία μιας λέξης μπορεί να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου».
Όσον αφορά το τελευταίο κριτήριο, δηλαδή την εξέλιξη της λέξης στον χρόνο, η επιτροπή αναφέρει ότι παρατήρησε μια αλλαγή στις λέξεις που σχετίζονται με το manifest και πώς από αρνητικό πρόσημο έχουν τώρα θετικό. «Προηγουμένως, παρατηρούσαμε να συνδέεται κυρίως με σύμπτωμα, ασθένεια, στρες. Όμως, άρχισε να χρησιμοποιείται με λέξεις όπως στόχος, επιτυχία, όνειρο. Επιπλέον, διαπιστώσαμε ότι δεν αφορούσαν μόνο πράγματα που εκδήλωναν/εμφάνιζαν οι άνθρωποι, αλλά οι άνθρωποι άρχισαν να εκδηλώνουν (manifest) πράγματα που επιθυμούσαν».
Η άλλη πλευρά της δημοφιλίας
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι το manifesting δεν έχει καμία επιστημονική εγκυρότητα. Ο Sander van der Linden, Καθηγητής Κοινωνικής Ψυχολογίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο, αναφέρει ότι το manifesting είναι αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν «μαγική σκέψη» (magical thinking), μια γενική ψευδαίσθηση ότι συγκεκριμένες νοητικές τελετουργίες μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο γύρω σου.
«Το manifesting απέκτησε τεράστια δημοτικότητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας στο TikTok με δισεκατομμύρια προβολές, συμπεριλαμβανομένης της δημοφιλής μεθόδου 3-6-9 που απαιτεί να γράφεις τι εύχεσαι τρεις φορές το πρωί, έξι φορές το απόγευμα και εννέα φορές πριν τον ύπνο. Αυτή η διαδικασία προάγει την ιδεοψυχαναγκαστική συμπεριφορά χωρίς ορατά οφέλη. Μπορεί, επίσης, να οδηγήσει σε μη ρεαλιστικές προσδοκίες και απογοήτευση», τονίζει.
«Υπάρχει έρευνα σχετικά με την αξία της θετικής σκέψης, της αυτοεπιβεβαίωσης και του καθορισμού στόχων. Το να πιστεύεις στον εαυτό σου, να κρατάς μια θετική στάση, να θέτεις ρεαλιστικούς στόχους και να καταβάλλεις προσπάθεια αποδίδει καρπούς επειδή οι άνθρωποι επιφέρουν αλλαγές στον πραγματικό κόσμο», συνεχίζει.
«Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη διαφορά μεταξύ της δύναμης της θετικής σκέψης και της αλλαγής της πραγματικότητας με τη σκέψη. Το πρώτο είναι υγιές, ενώ το δεύτερο είναι ψευδοεπιστήμη», καταλήγει.
Η λέξη της χρονιάς από το λεξικό της Οξφόρδης
Τη δική του λέξη της χρονιάς προτείνει το Λεξικό της Οξφόρδης για το 2024 (Oxford Word of the Year 2024). Η λέξη που επιλέχθηκε είναι το «brain rot». Ο όρος αναφέρεται στην «υποτιθέμενη πνευματική ή διανοητική εξασθένηση» που συνδέεται με την υπερβολική κατανάλωση περιεχομένου χαμηλής ποιότητας (ιδίως διαδικτυακού). Η λέξη αναδείχθηκε μέσα από δημόσια ψηφοφορία και συζήτηση, αντικατοπτρίζοντας κοινωνικές και πολιτιστικές τάσεις του έτους.
Ο Casper Grathwohl, Πρόεδρος της Oxford Languages, αναφέρει: «Κοιτάζοντας πίσω, μπορείς να δεις την αυξανόμενη ενασχόληση της κοινωνίας με το πώς εξελίσσονται οι εικονικές μας ζωές, τον τρόπο με τον οποίο η κουλτούρα του διαδικτύου διαπερνά το ποιοι είμαστε και τι συζητάμε. Η λέξη που κέρδισε πέρσι («rizz» που αποδίδεται ως «στυλ, γοητεία ή ελκυστικότητα, ικανότητα να προσελκύεις έναν ρομαντικό ή σεξουαλικό σύντροφο) ήταν ένα ενδιαφέρον παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η γλώσσα διαμορφώνεται και μοιράζεται όλο και περισσότερο στις διαδικτυακές κοινότητες. Το brain rot μιλά για έναν από τους αντιληπτούς κινδύνους της εικονικής ζωής και για το πώς χρησιμοποιούμε τον ελεύθερο χρόνο μας. Μοιάζει να είναι το επόμενο κεφάλαιο στην πολιτιστική συζήτηση για την ανθρωπότητα και την τεχνολογία».