Η ΛΕΒΑΝΤΑ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΠΟΛΛΑ ΓΙΑ ΝΑ ΟΜΟΡΦΥΝΕΙ ΓΛΑΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΚΗΠΟΥΣ

Η λεβάντα είναι όμορφη και δεν έχει πολλές απαιτήσεις. Αγαπάει την άπλα αλλά μπαίνει και στη γλάστρα και μας χαρίζει τα πολύτιμα –έως και ιαματικά– άνθη της. Αρκεί να της φερθούμε σωστά.

Λέγονται πολλά για τη λεβάντα και τα ευωδιαστά μοβ άνθη της, που τα έλαιά τους αρωματίζουν σαπούνια και κολόνιες, ή σιγοκαίνε σε συσκευές αρωματοθεραπείας. Ερευνώνται ακόμη περισσότερα, όπως η πολυσυζητημένη αγχολυτική της δράση, αλλά και η γενικότερη επίδραση της λεβάντας στο νευρικό μας σύστημα.

Τη λεβάντα δεν θα τη φυτέψουμε για να μας απαλλάξει από το άγχος ή από τα έντομα (αν και είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά φυσικά εντομοαπωθητικά). Γιατί να βάλουμε τα χέρια μας στο χώμα αν θέλουμε μόνο τα αιθέρια έλαιά της, τα οποία βρίσκει κανείς στα ράφια των φαρμακείων και των καταστημάτων με βιολογικά προϊόντα; Τη λεβάντα τη θέλουμε κοντά μας για το άρωμα και την άγρια ομορφιά της, σήμα-κατατεθέν της μεσογειακής χλωρίδας.

Η ευωδιαστή λεβάντα

Όταν ζούσα σε διαμέρισμα, οι δυο μου λεβάντες οροθετούνταν στις πήλινες γλάστρες και από εκεί έκαναν τα πάντα: Διψούσαν (λίγο), μεγάλωναν, άνθιζαν, φιλοξενούσαν μέλισσες και μυρμήγκια, λικνίζονταν στο αεράκι. Μετά, όταν μετακόμισα στο βουνό, μεταφυτεύτηκαν και θέριεψαν, γιατί τους ταίριαξε το μέρος και άπλωσαν το ριζικό τους σύστημα σε φιλικά χώματα, με μπόλικο ήλιο να τις θρέφει.

iStock

Παρατηρώντας τες, ένα πράγμα σας λέω: Δεν ζητούν πολλά, παρά μόνο μια θέση καλή στον ήλιο. Αν σας βρίσκετε δηλαδή μια ηλιόλουστη θέση στη βεράντα, δώστε τη στη λεβάντα. Φυτό οικονομικό στην αγορά του αλλά και στη φροντίδα του, και κυρίως ανθεκτικό –η άγρια λεβάντα φυτρώνει στα πιο δύσκολα και άνυδρα μέρη– θα σας κάνει παρέα πολύ καιρό και θα σας χαρίσει πολλά «πουγκιά» με αντισκορικό περιεχόμενο. Γιατί παραδοσιακά αυτός είναι ο ρόλος της: η προστασία από τον σκόρο.

Το κατάλληλο σημείο

Στον κήπο αλλά και στη γλάστρα τα περνάει μια χαρά, με την προϋπόθεση ότι η υγρασία δεν θα περισσεύει. Η λεβάντα είναι ένας «ξερικός» θάμνος, που δεν αγαπά το πολύ νερό, το οποίο απειλεί το ριζικό της σύστημα. Φτάνει ακόμη και το ένα μέτρο ύψος και μπορεί απλώνοντας τα κλαδιά της να γίνει το επίκεντρο της παρέας των αρωματικών φυτών στον κήπο ή τον βραχόκηπο, ή να περιοριστεί σε μία καλοσχηματισμένη κόμη, ανάλογα με τον χώρο που θα της δώσουμε.

pexels

Αλλά για να επανέλθουμε: ο χώρος αφορά το έδαφος και τον προσανατολισμό. Οι γεωπόνοι θα σου πουν ότι προτιμά τα πλούσια σε ασβέστιο εδάφη, για να δώσει ό,τι περισσότερο μπορεί σε ανθοφορία. Αλλά εμείς, οι μη καλλιεργητές, δεν θέλουμε να την εκμεταλλευτούμε, να την απολαύσουμε θέλουμε. Οπότε θα της δώσουμε ό,τι μπορούμε. Αν σκοπεύουμε να την βάλουμε στη βεράντα μας, οπωσδήποτε θα της δώσουμε μία ευρύχωρη γλάστρα με διάμετρο τουλάχιστον 30 εκατοστά, επειδή η λεβάντα αναπτύσσει πολύ γρήγορα το ριζικό της σύστημα και δεν θέλουμε να στενοχωριέται.

Στη γλάστρα αλλά και στον κήπο εμπλουτίζουμε το χώμα με άμμο και χαλίκι για καλή αποστράγγιση και τη φυτεύουμε κατά προτίμηση κάτω από τον ήλιο, που τόσο αγαπάει . Αλλά και στα ημισκιερά μέρη η λεβάντα θα επιβιώσει, αν και ίσως με λιγότερα άνθη. Δεν ευδοκιμεί όμως στη σκιά μεγάλων δέντρων.

Η λεβάντα διδάσκει την αντοχή

Η λεβάντα δεν πτοείται ούτε από καύσωνες, ούτε από παγωνιά. Η αλήθεια όμως είναι ότι αν ζει στη γλάστρα, ευδοκιμεί καλύτερα σε νότια και ανατολικά σημεία.

Σε νερό και «φαγητό» είναι ολιγαρκής. Αφού τη μεταφυτεύσεις από μία μικρή γλάστρα σε μία μεγάλη, ή από μία γλάστρα στον κήπο, αρκεί να την ποτίζεις σταθερά και συχνά –ιδίως το καλοκαίρι– για να ριζώσει καλά.

Όταν αναπτυχθεί, τα ποτίσματα μειώνονται στη μία φορά την εβδομάδα ή και πιο αραιά ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Αν δείτε πάντως σάπια και ξερά φύλλα, μπορεί να είναι σημάδι ότι την ποτίζετε υπερβολικά ή ότι δεν αδειάζετε το νερό από το πιατάκι της γλάστρας.

Η λίπανση είναι απαραίτητη κατά τη μεταφύτευση της λεβάντας στο έδαφος. Τότε προσθέτουμε στο χώμα κομπόστ ή κοπριά για να τη βοηθήσουμε να αναπτυχθεί. Με τη συμβουλή της γεωπόνου μου, μία φορά τον χρόνο βάζω και λίγο πλήρες βιολογικό λίπασμα. Δεν ξέρω αν είναι ιδέα μου, αλλά από τότε που τη λιπαίνω η ανθοφορία της έγινε εντυπωσιακή.

iStock

Να την κλαδέψω;

Όλοι με κοροϊδεύουν γιατί δεν συμπαθώ τα κλαδέματα, αν και οι ειδικοί λένε ότι είναι απαραίτητα. (Πάντα ρίχνω το αντεπιχείρημα: «Στη φύση πώς κλαδεύεται το φυτό;»)

Αν δεν αποστρέφεστε τα κλαδευτήρια, όπως εγώ, κόψτε κάτι κατά την περίοδο του φθινοπώρου. Δεν είναι ανάγκη να κάνετε γερό κλάδεμα, αρκεί να της δώσετε κάποιο σχήμα. Αυτό ισχύει για τα πρώτα τρία χρόνια, που δεν έχει ακόμη θεριέψει η λεβάντα. Γιατί ο γεωπόνος θα σας συστήσει γερό κλάδεμα από τον τέταρτο χρόνο και μετά, το οποίο θα το κάνετε στις αρχές κάθε άνοιξης.

Η λεβάντα είναι ένα πολυετές και «φιλότιμο» φυτό. Αν τα κάνετε όλα αυτά και, κυρίως, αν την αγαπάτε, μπορεί να μείνει μαζί σας για καμιά δεκαετία. Κι όταν έχετε αϋπνίες θα σας δίνει τα φρεσκοκομμένα της άνθη για να τα βάζετε στο προσκεφάλι σας για καλό ύπνο. Έτσι έκαναν οι παλιοί και κοιμόντουσαν του καλού καιρού.