ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΒΓΕΙΣ ΑΜΕΣΩΣ ΑΠΟ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΟΤΑΝ ΠΛΗΣΙΑΖΕΙ ΒΡΟΧΗ
Το κολύμπι με βροχή μπορεί να θεωρηθεί μία μοναδική, έως και ρομαντική εμπειρία. Μπορεί όμως να σε βάλει σε μεγάλο κίνδυνο, οπότε μην το δοκιμάσεις!
H 28η Ιουνίου έχει οριστεί από το Διεπιστημονικό Κέντρο Επιστήμης Συστήματος της Γης ως Διεθνής Ημέρα Προστασίας από τους Κεραυνούς. Τραγική ειρωνεία ότι στις 28 Ιουνίου 2024, ένα απόγευμα με βροχή, ένα 13χρονο κορίτσι έχασε τη ζωή του όταν το χτύπησε κεραυνός στην παραλία Ποσείδι της Χαλκιδικής.
Η έφηβη κολυμπούσε με την οικογένειά της στη θάλασσα όταν ξέσπασε μπουρίνι, οπότε βγήκαν όλοι στην παραλία για να στεγνώσουν και να αναχωρήσουν. Λίγα λεπτά μετά, ενώ εκείνη και η μητέρα της βρίσκονταν στην αμμουδιά, έπεσε κεραυνός μπροστά τους και τις έριξε στο έδαφος. Η μητέρα τραυματίστηκε ελαφρά. Το κορίτσι δεν ξανασηκώθηκε ποτέ.
Οι πτώσεις κεραυνών αποτελούν συχνό φαινόμενο στη χώρα μας, ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα και κυρίως τους μήνες μεταξύ Απριλίου και Ιουλίου πάνω από την ξηρά, ενώ τους μήνες του φθινοπώρου πάνω από τη θάλασσα. Αποτελούν τη δεύτερη αιτία θανάτου από καιρικά φαινόμενα μετά τις πλημμύρες, με χιλιάδες θύματα παγκοσμίως (στην Ελλάδα υπολογίζονται από τη μετεωρολογική υπηρεσία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά μέσο όρο 2 θάνατοι από κεραυνό ετησίως και αρκετοί τραυματισμοί).
Παρόλο που σε γενικές γραμμές όλοι γνωρίζουμε πώς να προφυλαχθούμε από αυτούς, δεν είμαστε λίγοι που αγνοούμε ότι ένας κεραυνός μπορεί να σε χτυπήσει ακόμα κι αν καταιγίδα μέσα στην οποία γεννιέται έχει ξεσπάσει πολλά χιλιόμετρα μακριά.
Όταν πλησιάζει βροχή βγες αμέσως από τη θάλασσα
Έχεις δει «Το Ημερολόγιο», με τον Ryan Gosling και τη Rachel McAdams; Η μακράν καλύτερη κατά τη γνώμη μου σκηνή είναι όταν, ενώ έχουν πάει για βαρκάδα, τους πιάνει ένα δυνατό μπουρίνι κάτω από το οποίο εκείνος της εξομολογείται ότι παραμένει ερωτευμένος μαζί της.
Πρόκειται για μια απίστευτα ρομαντική στιγμή, που επιβεβαιώνει ότι το να είσαι στη θάλασσα ή και να κολυμπάς ενώ βρέχει είναι μοναδική εμπειρία. Και είναι. Όμως είναι και απίστευτα επικίνδυνη.
Όπως μου λέει ο διευθυντής της ΕΜΥ Θοδωρής Κολυδάς, «όταν κολυμπάμε στη θάλασσα και βρέχει είμαστε απόλυτα εκτεθειμένοι. Αν εκείνη την ώρα πέσει κεραυνός στην επιφάνειά της, καθώς το νερό είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού, η τάση διαχέεται επίπεδα δημιουργώντας διαφορά τάσης και το ρεύμα περνάει από το σώμα του λουόμενου».
Ο ίδιος, μάλιστα, επισημαίνει πως αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα και σε ακτίνα από 50 έως 100 χιλιόμετρα από το σημείο που έπεσε ο κεραυνός. Η ηλεκτρική τάση ενός κεραυνού είναι 300 εκατομμύρια βολτ, οπότε «όταν ο κεραυνός πέσει στην επιφάνεια της θάλασσας, λόγω της πολύ μεγάλης θερμοκρασίας (30.000ºC) εξατμίζεται μεγάλη ποσότητα νερού, δημιουργώντας έκρηξη και το ωστικό κύμα μεταφέρεται πολλά μέτρα μακριά. Ο κολυμβητής τότε στην καλύτερη περίπτωση θα υποστεί σπάσιμο τύμπανων και στην χειρότερη, αν βρεθεί πολύ κοντά, ρήξη πνευμόνων, εμβολή αέρος, απώλεια αισθήσεων».
Ο ίδιος τονίζει πως «ο κεραυνός δεν επιλέγει τον πιο σύντομο δρόμο, αλλά τον πιο σύντομο αγώγιμο δρόμο» και το κεφάλι μας, ως ψηλότερο σημείο στη θάλασσα ενώ κολυμπάμε, προσφέρεται ιδανικά.
Όπως αποδεικνύει η περίπτωση της 13χρονης, βέβαια, κίνδυνο αποτελεί και το να είμαστε έξω από τη θάλασσα, π.χ. στην παραλία. Πάνω από τις θάλασσες, ακόμα και πολλά χιλιόμετρα μακριά, καταγράφεται ενίοτε το φαινόμενο «bolt from the blue», δηλαδή πτώση κεραυνού πολύ μακριά από τον πυρήνα του νέφους. Μπορεί, δηλαδή, στο σημείο που είμαστε εμείς να έχει ακόμα και ηλιοφάνεια και να χτυπήσει κεραυνός από μια καταιγίδα που έχει ξεσπάσει ακόμα και σε άλλη περιοχή. Το φαινόμενο αυτό δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό, πάντως έχει κάποιες ενδείξεις:
- Οι κεραυνοί αυτοί συνήθως συνοδεύονται από έντονες βροντές και μπουμπουνητά.
- Αυξάνεται ο στατικός ηλεκτρισμός στην ατμόσφαιρα και ξαφνικά ηλεκτρίζεσαι με το παραμικρό.
Τι κάνουμε τότε;
- Καταφεύγουμε άμεσα στο αυτοκίνητο έχοντας κλειστή τη μηχανή και τα τζάμια, ή σε κάποιο κτίριο.
- Δεν κρατάμε στα χέρια μας ηλεκτρικές συσκευές ή ακόμα και το τηλέφωνό μας.
- Δεν στεκόμαστε κάτω από ψηλά δέντρα ή κολώνες της ΔΕΗ.
- Μειώνουμε όσο γίνεται την επαφή μας με το έδαφος και δεν ξαπλώνουμε σε αυτό. Προσοχή: Το υγρό έδαφος μετά τη βροχή είναι σημαντικά πιο αγώγιμο από το στεγνό.