ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙΣ ΝΑ ΒΛΕΠΕΙΣ ΑΘΛΗΤΙΚΑ (ΑΚΟΜΑ ΚΙ ΑΝ ΔΕΝ ΤΟ ΕΚΑΝΕΣ ΠΟΤΕ)
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το να παρακολουθεί κανείς συστηματικά αθλητικούς αγώνες έχει σημαντικά οφέλη στην ψυχολογία και στη δομή του εγκεφάλου.
Παραφράζοντας το γνωστό απόφθεγμα του Μαρξ για τη θρησκεία, δεν είναι λίγοι οι ειδησεογραφικοί τίτλοι που κατά καιρούς αναφέρουν πως «ο αθλητισμός είναι το όπιο του λαού». Ούτε είναι ψέμα ότι τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα που καταλήγουν σε διακρίσεις και μετάλλια για τη χώρα ή την αγαπημένη μας ομάδα βοηθούν το καταπιεσμένο κοινό αίσθημα να εκτονώνεται και τον καθένα από εμάς να παίρνει μια βαθιά ανάσα καθώς τραβά τη δική του ανηφόρα.
Πέρα από μια πρόσκαιρη ψυχαγωγία, όμως, οι αθλητικοί αγώνες αποδεικνύεται επιστημονικά να έχουν ουσιαστικά οφέλη τόσο για τον ίδιο τον φίλαθλο που τους παρακολουθεί όσο και για την κοινωνία.
Ναι, μπορεί να μην καταφέρνουν να λύνουν τα σοβαρά κοινωνικά προβλήματα που μαστίζουν τις περισσότερες χώρες –αν και συχνά εκφράζονται σοβαρές πολιτικές (εν)στάσεις μέσω του αθλητισμού– όμως ίσως δίνουν στον ανθρώπινο εγκέφαλο μια πολύτιμη αίσθηση ευεξίας. Μια παραπάνω ώθηση να λειτουργεί με θετική διάθεση, με ομαδικότητα και αλληλεγγύη. Ειδικά όταν παρακολουθεί κανείς αθλητικά με παρέα.
Πώς το να παρακολουθείς αθλητικά σε βοηθά σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο
Προκειμένου να επιβεβαιώσει όλα τα παραπάνω, ομάδα ερευνητών του Τμήματος Αθλητισμού από το Πανεπιστήμιο Waseda της Ιαπωνίας πραγματοποίησε και δημοσίευσε τον Μάρτιο του 2024 μια πρωτοποριακή πολυθεματική έρευνα. Στο πλαίσιο αυτής χρησιμοποίησε δευτερογενή ανάλυση δεδομένων, αυτοαναφορές και μέτρα νευροαπεικόνισης για την κατανόηση της σχέσης μεταξύ παρακολούθησης αθλημάτων και αισθήματος ευεξίας στον γενικό πληθυσμό.
«Μια σημαντική πρόκληση στην έρευνα αυτή ήταν η υποκειμενική φύση των διαδικασιών μέτρησης, που δυνητικά οδηγεί σε μεροληπτικά ευρήματα. Ως εκ τούτου, οι μελέτες μας επικεντρώθηκαν τόσο σε υποκειμενικά όσο και σε αντικειμενικά μέτρα ευεξίας», εξήγησε αργότερα ο καθηγητής Shintaro Sato που ηγείτο αυτής.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε τρία μέρη:
- Στο πρώτο αναλύθηκαν δεδομένα από την επίδραση των αθλητικών σε 20.000 φιλάθλους και τα αποτελέσματα έδειξαν ένα σταθερό μοτίβο αυξημένης ευεξίας που σχετίζεται με την τακτική παρακολούθηση αθλητικών.
- Στο δεύτερο διερευνήθηκε ο τύπος των αθλητικών γεγονότων που δημιουργεί πιο έντονα αισθήματα ευεξίας. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως επρόκειτο για τα πιο δημοφιλή αθλήματα (στην Ιαπωνία), όπως π.χ. το baseball, σε αντίθεση με τα λιγότερο δημοφιλή, όπως π.χ. το γκολφ.
- Το πιο ενδιαφέρον συμπέρασμα, όμως, προέκυψε από το τρίτο μέρος της έρευνας: Σε αυτό οι ερευνητές επιστράτευσαν τεχνικές νευροαπεικόνισης για να εξετάσουν εξονυχιστικά τις αλλαγές στην εγκεφαλική δραστηριότητα έπειτα από την παρακολούθηση αθλητικών γεγονότων. Ανέλυσαν, λοιπόν, την εγκεφαλική δραστηριότητα δεκατεσσάρων συμμετεχόντων ενώ παρακολουθούσαν αθλητικά, και τα αποτελέσματα έδειξαν τα λεπτά εκείνα ενεργοποίηση στα κυκλώματα ανταμοιβής του εγκεφάλου, αυτά δηλαδή που γεννούν συναισθήματα ευτυχίας ή ευχαρίστησης.
Επιπλέον, ένα αξιοσημείωτο εύρημα που προέκυψε στην ανάλυση δομικής εικόνας ήταν ότι οι φίλαθλοι που παρακολουθούσαν αθλητικά πιο συχνά εμφάνισαν μεγαλύτερο όγκο φαιάς ουσίας σε περιοχές που σχετίζονται με κυκλώματα ανταμοιβής. Αυτό υποδηλώνει ότι η τακτική παρακολούθηση αθλημάτων μπορεί σταδιακά να προκαλέσει αλλαγές ακόμα και στις δομές του εγκεφάλου.
«Τόσο οι υποκειμενικές όσο και οι αντικειμενικές μετρήσεις της ευεξίας βρέθηκε να επηρεάζονται θετικά από την ενασχόληση με την παρακολούθηση αθλημάτων. Προκαλώντας δομικές αλλαγές στο σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου με την πάροδο του χρόνου, τα οφέλη για τα άτομα είναι μακροπρόθεσμα. Για όσους θέλουν να βελτιώσουν τη συνολική τους ευημερία, η τακτική παρακολούθηση αθλημάτων, ιδιαίτερα δημοφιλών όπως το μπέιζμπολ ή το ποδόσφαιρο, μπορεί να χρησιμεύσει ως μια αποτελεσματική θεραπεία», κατέληξε ο επικεφαλής καθηγητής.