ΣΕ ΠΟΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΒΟΗΘΑΕΙ Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο βελονισμός είναι μια πανάρχαια θεραπευτική μέθοδος, μέρος της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής. Στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, τον έχουμε συνδέσει κυρίως με συγκεκριμένα προβλήματα υγείας, όπως τα μυοσκελετικά. Ωστόσο, οι ενοχλήσεις στις οποίες μπορεί να βοηθήσει είναι πολύ περισσότερες από όσες νομίζουμε.

Ο βελονισμός έχει μια παράδοση που μετράει χιλιάδες χρόνια, με την πρώτη ιστορική μαρτυρία να έχει καταγραφεί τον 2ο αιώνα π.Χ. Για τους Κινέζους εκείνων των εποχών, βέβαια, το να πηγαίνει ένας άνθρωπος για βελονισμό όταν είχε ήδη κάποιο πρόβλημα ήταν σαν να άρχιζε να σκάβει ένα πηγάδι ενώ είχε ήδη διψάσει!

«Η νοοτροπία της πρόληψης είναι μέσα στις παραδοσιακές αρχές της κινέζικης ιατρικής», λέει η Μαρία Γρυλλάκη, ολιστική θεραπεύτρια και βελονίστρια.

«Από τα πολύ παλιά χρόνια, ο στόχος δεν ήταν απλώς η διατήρηση της υγείας, αλλά η επίτευξη της μακροζωίας. Με βάση αρχαία κείμενα για την παραδοσιακή κινέζικη ιατρική, ο γιατρός οφείλει να σε καθοδηγεί και να σε υποστηρίζει με τρόπο προληπτικό. Που προϋποθέτει μεταξύ άλλων κατάλληλη διατροφή (π.χ. διατήρηση ρουτίνας, γεύματα σε συνθήκες ηρεμίας, ποσότητα σχετική με τον σωματότυπο, τη δραστηριότητα και την εποχή), άσκηση (Τάι Τσι, Τσι Γκονγκ) και διαλογισμό».

Η προσέγγιση αυτή ταιριάζει με πολλές αναζητήσεις της σημερινής εποχής για τη φροντίδα της υγείας μας. Ωστόσο, στην ελληνική πραγματικότητα, ο βελονισμός είναι περισσότερο συνδεδεμένος με συγκεκριμένα προβλήματα. Τον ακούμε συχνά ως μέσο αντιμετώπισης μυοσκελετικών προβλημάτων, ως μέσο υποστήριξης για τη διακοπή του καπνίσματος, ως λύση για διατροφικές διαταραχές.

Αν, όμως, ήμασταν καλύτερα πληροφορημένοι και εξοικειωμένοι με το θέμα, μάλλον θα τον εμπιστευόμασταν για πολύ περισσότερες ενοχλήσεις και συμπτώματα που μας απασχολούν καθημερινά.

Πού εφαρμόζεται ο βελονισμός;

• Μυοσκελετικά προβλήματα (πόνοι στη μέση, στον αυχένα, στα γόνατα κ.λπ., δυσκαμψία σε αρθρώσεις, που μπορεί να είναι χρόνια ή αιφνίδια, να έχει προκύψει μετατραυματικά, να οφείλεται σε υπερχρήση ή σε κακή χρήση συγκεκριμένων μυϊκών ομάδων κ.ά.)
• Πονοκέφαλοι, ημικρανίες
• Δύσκολες συναισθηματικές-ψυχολογικές καταστάσεις (π.χ. περίοδος πένθους από απώλεια ή χωρισμό)
• Αϋπνίες και γενικά διαταραχές ύπνου (ροχαλητό, εφιάλτες, σύνδρομο ανήσυχων ποδιών)
• Διατροφικές διαταραχές και ενοχλήσεις στο πεπτικό (επιθυμία μείωσης βάρους, δυσκοιλιότητα, φουσκώματα κ.ά.)
• Υποστήριξη στη γονιμότητα, ανδρική και γυναικεία
• Προβλήματα στο ουρογεννητικό σύστημα (ενοχλήσεις ή διαταραχές στην ούρηση, διαταραχές στην έμμηνο ρύση, όπως προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, αμηνόρροια κ.ά.)
• Αλλεργίες, κυρίως του αναπνευστικού και δερματικές
• Ενδυνάμωση του οργανισμού (ενίσχυση ανοσοποιητικού, επίσπευση ανάρρωσης)
• Χρόνια κόπωση

Σε αρκετές περιπτώσεις χρειάζεται να έχουν προηγηθεί ιατρικές διαγνωστικές εξετάσεις, ώστε να διερευνηθούν ή να αποκλειστούν σοβαρές παθολογικές αιτίες, στο πλαίσιο της δυτικής ιατρικής.

iSTOCK

Πώς λειτουργεί ο βελονισμός;

Η Ενέργεια (Qi) είναι το κλειδί αντίληψης για τον βελονισμό. Η θεωρία του βασίζεται στην αρχή ότι το ανθρώπινο σώμα λειτουργεί ως ένα μικρό ενεργειακό σύμπαν, σε συνεχή διάδραση με την ευρύτερη ενέργεια του περιβάλλοντος. Προκαλώντας ερεθίσματα στα κανάλια ενέργειας που διατρέχουν το σώμα, ο βελονιστής μπορεί να ενισχύσει τους μηχανισμούς αυτορρύθμισης και εξυγίανσης στον οργανισμό κάθε ανθρώπου.

Οι βελόνες τοποθετούνται στα «Σημεία». Πρόκειται για στρατηγικά σημεία πάνω στην πορεία καναλιών ενέργειας (των λεγόμενων και «Μεσημβρινών»), που επιλέγονται μεμονωμένα ή και συνδυαστικά, σε σχέση με τη δράση τους πάνω στις εκδηλώσεις και τα συμπτώματα που εμφανίζει ο κάθε άνθρωπος.

Ο ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΑΝΤΙΔΡΑ ΚΑΘΕ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟ ΔΙΑΦΕΡΕΙ ΑΠΟ ΑΝΘΡΩΠΟ ΣΕ ΑΝΘΡΩΠΟ.

Η σημασία της εξατομίκευσης

«Δύο άνθρωποι με πόνο στη μέση συνήθως αναφέρουν αυτόν τον πόνο με διαφορετικά λόγια και χαρακτηριστικά ως προς την ένταση, τη συχνότητα, τη διάρκεια και την ποιότητά του. Αν είναι δηλαδή οξύς, μουντός, διαπεραστικός, βαθύς, επιφανειακός, με αίσθημα ζέστης/κρύου κ.ά.)», εξηγεί η κ. Γρυλλάκη.

«Κατά συνέπεια, στο πλαίσιο μιας προσωπικής θεραπευτικής στρατηγικής, ο βελονιστής θα αντιμετωπίσει δύο διαφορετικούς πόνους στη μέση. Και θα τοποθετήσει τις βελόνες σε διαφορετικά Σημεία και με διαφορετικό σκεπτικό».

Πονάει ο βελονισμός;

Όλες οι βελόνες είναι από χειρουργικό ατσάλι, αποστειρωμένες και μίας χρήσης. Είναι πάρα πολύ λεπτές, με διάφορα νούμερα, διαβαθμίσεις δηλαδή ως προς το πάχος και το μήκος τους. Κατά την εφαρμογή, επιλέγονται ανάλογα με τον σωματότυπο, την περιοχή του σώματος στην οποία θα εφαρμοστούν και το πάχος της επιδερμίδας σε κάθε σημείο (πρόσωπο, μηροί, χέρια κ.ά.).

Κατά γενική ομολογία ο βελονισμός είναι ανώδυνος, αλλά δεν αποκλείεται να νιώσει κάποιος μια ενόχληση. «Μπορεί να υπάρξει μια ελαφριά αίσθηση επώδυνου τσιμπήματος κατά την τοποθέτηση της βελόνας, ένα θεμιτό αίσθημα σαν ανατριχίλα ή απαλό μούδιασμα τοπικά», απαντάει η ειδικός.

«Μπορεί, επίσης, να παρουσιαστεί μηδαμινή τοπική αιμορραγία ή μελανιά μετά την απόσυρση της βελόνας. Ωστόσο, όλα αυτά είναι στιγμιαία και υποκειμενικά. Εξαρτώνται σε σημαντικό βαθμό από το πώς θα εκπαιδεύσει ο βελονιστής τον θεραπευόμενο στην όλη διαδικασία».

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ, ΟΛΟΙ ΣΧΕΔΟΝ ΟΙ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΙ ΝΙΩΘΟΥΝ ΧΑΛΑΡΩΣΗ, ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΗ.

Βελονισμός στην πράξη

«Ένας κύκλος περιλαμβάνει συνήθως περίπου 10 συνεδρίες», λέει η κ. Γρυλλάκη. «Η μέθοδος διάγνωσης και θεραπείας στην παραδοσιακή κινέζικη ιατρική και άρα στον βελονισμό είναι ένα λεπτεπίλεπτο κέντημα αρμονίας και ισορροπιών. Στην πρώτη συνεδρία, γίνεται μια κουβέντα για να γνωρίσει ο βελονιστής τον θεραπευόμενο, ξεκινώντας από τις ανάγκες του και διευκρινίζοντας τυχόν συμπτώματα ή ενοχλήσεις.

»Ο βελονιστής καταγράφει το ιστορικό του και, όπως λέγεται στην επίσημη ορολογία, “παρατηρεί”, “ακούει”, “ψηλαφεί” και “αφουγκράζεται” καθετί που αφορά την ιδιοσυγκρασία και την παρούσα κατάσταση της υγείας του. Αυτή η διαδικασία συνιστά και την πρώτη στιγμή της θεραπείας. Μέσα από όλη αυτή την “αφήγηση” ο θεραπευόμενος μπορεί να έρθει πιο κοντά με τον εαυτό του και τη φροντίδα του.

»Ακολουθεί η εφαρμογή των βελονών στα επιλεγμένα Σημεία και η παραμονή τους περίπου για 30 λεπτά. Ο θεραπευόμενος είναι ξαπλωμένος σε ιατρικό κρεβάτι, μέσα σε ήσυχο και ζεστό χώρο. Στη συνέχεια, οι βελόνες βγαίνουν. Αν δεν υπάρχει στη θεραπευτική στρατηγική η ανάγκη για την εφαρμογή κάποιας άλλης μεθόδου, όπως βεντούζες, η συνεδρία ολοκληρώνεται».

Εκτός από βελόνες, μπορεί επίσης να εφαρμοστούν:

• Βεντούζες, περίπου όπως τις γνωρίζουμε και στη δική μας παράδοση.
• Μοξαθεραπεία, μια μέθοδος ενεργειακής κινητοποίησης Σημείων ή περιοχών του σώματος, με την αύξηση της θερμότητας μέσω της καύση κοντά στην επιδερμίδα πούρων Μόξας, με κύριο συστατικό τους το φυτό Αρτεμισία.
• Gua Sha, μια μέθοδος κινητοποίησης της Ενέργειας μέσω μεθοδευμένης τριβής με ένα ειδικό εργαλείο από κόκαλο ή ημιπολύτιμη πέτρα (jade, quartz κ.ά.).
• Ηλεκτροβελονισμός, με τοποθέτηση ηλεκτροδίων χαμηλής τάσης για ενίσχυση του σήματος που δίνουν οι βελόνες.

Τα αποτελέσματα

«Ως προς το θεραπευτικό αποτέλεσμα του βελονισμού, ποτέ δεν μπορούμε να το προεξοφλήσουμε», επισημαίνει η κ. Γρυλλάκη.

«Έχω δει θεαματική βελτίωση μετά την πρώτη συνεδρία, σε οξύ περιστατικό στη μέση. Έχει συμβεί όμως επίσης να δω μικρή βελτίωση ακόμη και μετά από αρκετές συνεδρίες. Ο τρόπος και ο χρόνος που αντιδρά κάθε οργανισμός στον βελονισμό διαφέρει πολύ από άνθρωπο σε άνθρωπο. Είναι κάτι που συμβαίνει σε κάθε αγωγή υγείας. Οι λόγοι ποικίλουν. Μπορεί να ευθύνεται η ιδιοσυγκρασία του κάθε ατόμου, ή το χρονικό διάστημα που υφίσταται ένα σύμπτωμα. Το μόνο βέβαιο εκ των προτέρων είναι ότι πρόκειται για μια διαδικασία ασφαλή. Μετά από κάθε συνεδρία βελονισμού, όλοι σχεδόν οι θεραπευόμενοι νιώθουν χαλάρωση, ξεκούραση και ανανέωση».

Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΣΦΑΛΕΣΤΑΤΟΣ, ΕΦΟΣΟΝ ΑΣΚΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΑΡΤΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΜΕΝΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ.

Πώς να επιλέξετε βελονιστή

• Ρωτήστε άτομα που ήδη έχουν εμπειρία και που εμπιστεύεστε να σας συστήσουν κάποιον.
• Ελέγξτε την εκπαίδευση και τα διαπιστευτήρια του κάθε ασκούντος.
• Ζητήστε αναλυτικές πληροφορίες από τον βελονιστή. Ρωτήστε τι ακριβώς περιλαμβάνει η θεραπεία που σας προτείνει, πόσο μπορεί να βοηθήσει στην πάθησή σας και πόσο θα στοιχίσει. Στην Ελλάδα, το κόστος για μια συνεδρία βελονισμού κυμαίνεται συνήθως στα 30-70 ευρώ.

Υπάρχουν ηλικιακοί ή άλλοι περιορισμοί;

Δεδομένου ότι πρόκειται για πλήρως εξατομικευμένη θεραπευτική αντιμετώπιση, τυχόν περιορισμοί εξετάζονται κατά περίπτωση. Γενικά, ο βελονισμός είναι ασφαλέστατος, εφόσον ασκείται από άρτια εκπαιδευμένο επαγγελματία.

«Κάτι βασικό στη θεραπευτική εφαρμογή του βελονισμού, σε κάθε άνθρωπο, είναι η “εκπαίδευσή” του από τον βελονιστή. Το να του εξηγήσει δηλαδή με σαφήνεια και απλότητα περί τίνος πρόκειται, τόσο ως θεραπεία όσο και ως αναμενόμενο αποτέλεσμα», τονίζει η Μαρία Γρυλλάκη.

«Η ηλικία δεν είναι κατ’ ανάγκη περιορισμός, αλλά μπορεί και να είναι», προσθέτει. «Είναι άλλο να ζητήσεις από ένα Κινεζάκι 5 χρονών να καθίσει 15 λεπτά ακίνητο με τις βελόνες και άλλο από ένα συνομήλικο Ελληνόπουλο. Τη διαφορά κάνει η εξοικείωση με το αντικείμενο. Στον αντίποδα, σε άτομα ηλικιωμένα, που το δέρμα λεπταίνει και αφυδατώνεται, υπάρχουν διαφορετικές απαιτήσεις ως προς το είδος της βελόνας και τον τρόπο εφαρμογής της στο δέρμα».

Ο βελονισμός μπορεί να συνδυαστεί με όλες τις συμβατικές θεραπείες υγείας, εκτός αν τίθεται περιορισμός μετά από σύσταση του θεράποντος ιατρού.

Άλλοι τομείς και συμπληρωματικές εφαρμογές του βελονισμού

• Αισθητικός βελονισμός, μια πολύ φυσική μέθοδος αντιγήρανσης.
• Ωτοβελονισμός, που γίνεται με δύο τρόπους. Ο ένας είναι η τοποθέτηση κλασικών βελονών του βελονισμού μέσα στο πλαίσιο μιας συνεδρίας. Ο άλλος η τοποθέτηση ειδικών μικροσκοπικών βελονών, σαν patches.Τέτοιες βελόνες ονομάζονται ημιμόνιμες και παραμένουν στα ανάλογα Σημεία για λίγες μέρες. Εφαρμόζονται συνήθως για τη διακοπή του καπνίσματος ή τη διαχείριση διατροφικών διαταραχών.

Η Μαρία Γρυλλάκη ασκεί ολιστικές εναλλακτικές συμπληρωματικές αγωγές υγείας με πιστοποίηση στο σιάτσου, την αρωματοθεραπεία και τον βελονισμό. 'Εχει κλινική εμπειρία στην αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου.