ΓΙΑΤΙ ΓΡΑΠΩΝΟΥΜΕ ΤO ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΔΙΠΛΑΝΟΥ ΜΑΣ ΟΤΑΝ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΘΡΙΛΕΡ

Το να κρατάς το χέρι ενός δικού σου ανθρώπου έχει άμεση επίδραση στο πώς αντιλαμβάνεται ο εγκέφαλός σου το στρες, λένε νευροεπιστήμονες.

Το άγγιγμα είναι μια ισχυρή μορφή μη λεκτικής επικοινωνίας. Κρατώντας το χέρι κάποιου, μπορούμε να εκφράσουμε από ενσυναίσθηση, στοργή και υποστήριξη έως ρομαντικό ενδιαφέρον χωρίς να πούμε κουβέντα. Αυτό είναι κάτι που χρωστάμε στις παλάμες.

Το εσωτερικό τμήμα του χεριού μας είναι μοναδικό. Κάθε άνθρωπος έχει παλάμες με μοναδικά μοτίβα δαχτυλικών αποτυπωμάτων. Αναπτύσσονται ενώ είμαστε ακόμα στη μήτρα της μητέρας μας και παραμένουν αναλλοίωτα έως τον θάνατό μας.

Το δέρμα στην παλάμη μας περιέχει την υψηλότερη συγκέντρωση μικροϋποδοχέων στο σώμα μας. Ενώ αποτελεί ένα μικρό κλάσμα της συνολικής επιφάνειας του δέρματος στο σώμα μας, έχει περίπου το 15% των απτικών νευρικών ινών μας. Γι’ αυτό οι παλάμες είναι απίστευτα ευαίσθητες στο άγγιγμα, την πίεση και τη θερμοκρασία. Χάρη στην απίστευτα υψηλή πυκνότητα νεύρων, μπορούν να αντιληφθούν μυριάδες διαφορετικά ερεθίσματα από την πρώτη στιγμή της ύπαρξης μας στη Γη, όταν καλά καλά δεν βλέπουμε τι υπάρχει μπροστά μας και γύρω μας.

Ειδικά οι άκρες των δακτύλων περιέχουν ειδικές νευρικές απολήξεις που προσφέρουν την ικανότητα αντίδρασης και στο πιο διακριτικό άγγιγμα, ακόμη και στο επίπεδο ιστού αράχνης. Είναι ο λόγος που αντιλαμβανόμαστε πως γλιστράμε όταν κάνουμε έλξεις ή όταν κρεμόμαστε από οπουδήποτε με τα χέρια.

Τι αποκαλύπτει ο ιδρώτας στις παλάμες

Οι παλάμες είναι καλυμμένες από εκκρινείς ιδρωτοποιούς αδένες, οι οποίοι ρυθμίζουν τη θερμοκρασία μας. Η σύνθεση του ιδρώτα που βγαίνει από αυτό το σημείο μπορεί να αποκαλύψει πληροφορίες σχετικά με τα επίπεδα στρες, τις ορμονικές διακυμάνσεις, ακόμη και την κατανάλωση τροφής.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Πέραν των εκκρινών ιδρωτοποιών αδένων, υπάρχουν και αποκρινείς (όπως συμβαίνει και στις μασχάλες). Αυτοί απελευθερώνουν και φερομόνες με τον ιδρώτα. Τα χημικά αυτά σήματα δεν έχουν μυρωδιά. Ανιχνεύονται υποσυνείδητα και μπορούν να επηρεάσουν τις υποσυνείδητες συναισθηματικές αποκρίσεις και τις κρίσεις. Μελέτες έχουν δείξει ότι μπορούν να προκαλέσουν αισθήματα έλξης, εμπιστοσύνης ή ακόμα και διέγερσης στους αποδέκτες. Έτσι, παίζουν έναν διακριτικό ρόλο στη μη λεκτική επικοινωνία.

Το «να σου πω τη μοίρα σου, να σου πω το ριζικό σου» της χειρομαντείας έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα, όταν άρχισε η προσπάθεια ερμηνείας των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας με βάση τις γραμμές και τα χαρακτηριστικά της παλάμης.

Η πεποίθηση ότι τα άτομα με κρύα χέρια είναι πιο συγκρατημένα ή λιγότερο στοργικά υπάρχει μέχρι σήμερα σε ορισμένους πολιτισμούς, αλλά δεν υποστηρίζεται από επιστημονικά ευρήματα.

Πώς το να κρατιέσαι χέρι-χέρι με τον άνθρωπό σου μειώνει το άγχος και τον πόνο

Γενικά το άγγιγμα ενεργοποιεί χημικές ουσίες για την καλή αίσθηση. Όταν κρατάμε το χέρι του ανθρώπου μας, διεγείρεται το πνευμονογαστρικό νεύρο και μειώνει την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό. Έτσι προάγεται η χαλάρωση και η μείωση του στρες.

Επιπροσθέτως, αυξάνεται η έκκριση ωκυτοκίνης, που είναι γνωστή ως «ορμόνη της αγάπης», καθώς καλλιεργεί συναισθήματα εμπιστοσύνης, δεσμού και προσκόλλησης.

Πείραμα που έγινε το 2021 επιβεβαίωσε την καταπραϋντική επίδραση του να κρατάμε το χέρι του ανθρώπου μας, όταν παρακολουθούμε ταινία τρόμου. Φάνηκε πως αυτή η απλή χειρονομία μπορεί να περιορίσει τον αντίκτυπο που έχει το στρες στο αυτόνομο νευρικό σύστημα, το οποίο ρυθμίζει τις ασυνείδητες σωματικές λειτουργίες, όπως η διαστολή της κόρης.

Άλλη εργασία έχει αποκαλύψει πως όταν αισθανόμαστε απειλή, μόλις κρατήσουμε το χέρι ενός αγαπημένου μας προσώπου ηρεμούν οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την εγρήγορση και τη συναισθηματική αντίδραση.

Ο κλινικός ψυχολόγος James Coan, διευθυντής του Εργαστηρίου Συναισθηματικής Νευροεπιστήμης του University of Virginia, είπε στην Washington Post ότι «αν καταλαβαίνεις πραγματικά τι είναι το κράτημα του χεριού και τα αποτελέσματα που έχει, αρχίζεις να κατανοείς σχεδόν κάθε πτυχή του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Εκφράζει όλα τα πράγματα που είμαστε ο ένας για τον άλλον».

Πώς; Σε σχετικό πείραμα που έκανε με την ομάδα του, γυναίκες αντιμετώπισαν την απειλή ηλεκτροπληξίας ενώ υποβάλλονταν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου. Οι σαρώσεις έδειξαν πως όταν κρατούσαν το χέρι ενός ξένου, μειωνόταν το άγχος του σοκ. Το αποτέλεσμα ήταν πιο έντονο, όταν κρατούσαν το χέρι των συζύγων τους.

Τα ευρήματα υποδηλώνουν πως το «χέρι-χέρι» βοηθά τον εγκέφαλο να απαλλαγεί από την ευθύνη της αντιμετώπισης του στρες. Εργασίες έχουν δείξει και ότι το κράτημα από το χέρι μειώνει το άγχος και σε άλλα είδη σχέσεων, συμπεριλαμβανομένων των φιλικών, όπως και ότι μέσω της αφής μπορούμε να επικοινωνήσουμε τα συναισθήματά μας.

Πρόσφατη μελέτη του University of London πρότεινε ότι μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα συναισθήματα ενός ατόμου απλά και μόνο κοιτώντας τα χέρια του. Χωρίς να δούμε το πρόσωπο του.