ΓΙΑΤΙ ΕΝΩ ΜΕ ΠΑΙΡΝΕΙ Ο ΥΠΝΟΣ ΣΤΟΝ ΚΑΝΑΠΕ ΔΕΝ ΚΟΙΜΑΜΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΟ ΚΡΕΒΑΤΙ;

Βούρτσισμα δοντιών, ύπτια θέση στον καναπέ, αγαπημένη σειρά στην τηλεόραση και... ύπνος! Γιατί, όμως, όταν πας αργότερα στο κρεβάτι δεν κοιμάσαι με τίποτα;

Έχω φάει, έχω βουρτσίσει δόντια και παίρνω ξαπλωτή θέση στον καναπέ, βολεύοντας τα μαξιλαράκια στον αυχένα μου. Βάζω την αγαπημένη μου σειρά και η αντίστροφή μέτρηση ξεκινά: 5, 4, 3, 2, 1… έσβησα. Δεν είναι περίεργο που συμβαίνει αυτό: Είμαι κουρασμένη και επιτέλους μπορώ να χαλαρώσω.

Το περίεργο είναι πως όταν τελικά κατευθύνομαι στο κρεβάτι, αρκετές ή λίγες ώρες αργότερα, αφού ξαπλώσω και –θεωρητικά– βολευτώ, έχω ήδη ξυπνήσει για τα καλά. Και μπορεί να χρειαστώ υπερβολικά πολλή ώρα για να αποκοιμηθώ ξανά, έχοντας ωστόσο κάνει ένα εκατομμύριο άκυρες σκέψεις. Γιατί;

Ξέρω ότι δεν είμαι η μόνη που της συμβαίνει αυτό, οπότε αποφάσισα να το ψάξω λίγο περισσότερο.

Γιατί με παίρνει σχεδόν αμέσως ο ύπνος στον καναπέ;

Οι λόγοι είναι απλοί: Το σώμα τη νύχτα έχει ανάγκη για ύπνο. Όσο περισσότερες ώρες είναι κανείς ξύπνιος, τόσο μεγαλύτερη η ανάγκη που έχει να κοιμηθεί. Εξάλλου, αυτό ορίζει να κάνουμε και ο κιρκάδιος ρυθμός: να είμαστε ξύπνιοι την ημέρα και να κοιμόμαστε τη νύχτα.

Φυσικά, ρόλο παίζει και το περιβάλλον: αν έχουμε μόλις φάει, αν ο καναπές είναι άνετος, το δωμάτιο ζεστό, ο φωτισμός ελαφρύς με την τηλεόραση να παίζει σιγά… Για πολλούς ανθρώπους αυτή είναι η ιδανική ατμόσφαιρα ύπνου. Γιατί, λοιπόν, να μην κοιμηθείς;

Ο ύπνος μπορεί να σε πάρει εκεί για μερικά λεπτά και μετά κάποιος ήχος να σε ξυπνήσει και να συνεχίσεις να βλέπεις τηλεόραση. Όταν όμως ξυπνάς έπειτα από κάποιες ώρες ύπνου στον καναπέ, δεν έχεις πλέον τόσο έντονη την ανάγκη να κοιμηθείς στο κρεβάτι.

Με τον τρόπο αυτόν καταστρέφεις τους κύκλους ύπνου σου. Οι περισσότεροι κύκλοι ύπνου διαρκούν περίπου 90 λεπτά. Ξεκινούν με τον ελαφρύ ύπνο, προχωρούν στον βαθύ και καταλήγουν ξανά σε έναν ελαφρύ ύπνο. Αν ξυπνάς για να πας από τον καναπέ στο κρεβάτι μέσα στον βαθύ σου ύπνο, το πιθανότερο είναι ότι εύκολα θα καταφέρεις να αποκοιμηθείς ξανά. Αν όμως ξυπνάς κατά τον ελαφρύ σου ύπνο, ίσως σου είναι πιο δύσκολο να αποκοιμηθείς σε άλλο περιβάλλον ξανά.

Ακόμα πιο δύσκολο γίνεται αν κατά τη διαδρομή καναπές-κρεβάτι μεσολαβήσουν το έντονο φως του μπάνιου, το βούρτσισμα των δοντιών, το να πιεις λίγο νερό κ.λπ.

iStock

Και γιατί δεν μπορώ μετά να κοιμηθώ στο κρεβάτι μου;

Υπάρχουν και άλλοι λόγοι που πιθανώς διαταράσσουν τον ύπνο σου. Όπως αναφέρουν ειδικοί, πολλοί άνθρωποι έχουν άγχος ότι δεν θα καταφέρουν να κοιμηθούν. Φοβούνται ότι δεν θα κοιμηθούν αρκετά ή ότι δεν θα μπορέσουν να αποκοιμηθούν εύκολα. Έτσι, πηγαίνοντας στο κρεβάτι έχουν ήδη στρεσαριστεί και τους έχει πιάσει υπερένταση.

Το χειρότερο που πολλοί κάνουν εκείνη τη στιγμή είναι να πάρουν το κινητό τους στα χέρια τους. Τότε ο ύπνος φεύγει για τα καλά.

Τέλος, ενδεχομένως η κρεβατοκάμαρα να μην έχει την ιδανική ατμόσφαιρα ύπνου, όπως έχει π.χ. ο χώρος του καναπέ. Μπορεί να μην έχει την κατάλληλη θερμοκρασία ή φωτισμό, ή μπορεί να μην είναι βολικό το στρώμα ή το μαξιλάρι. Δες πώς θα δημιουργήσεις την τέλεια ατμόσφαιρα ύπνου εδώ.

Τι πρέπει να αλλάξω;

Είναι σημαντικό να δημιουργήσεις στο υπνοδωμάτιο ένα περιβάλλον που θα σε καλεί να αποκοιμηθείς, από άποψη θερμοκρασίας, ήχου και φωτισμού.

Αν έχεις συνηθίσει να κοιμάσαι με την τηλεόραση αναμμένη, δοκίμασε να χρησιμοποιήσεις μια συσκευή λευκού ήχου.

Επίσης, προσπάθησε να έχεις μια συγκεκριμένη ρουτίνα ύπνου κάθε βράδυ, π.χ. όταν βλέπεις ότι πάει να σε πάρει ο ύπνος στον καναπέ, μην αφεθείς. Σήκω και κατευθύνσου αμέσως στο κρεβάτι σου και προσπάθησε αυτό να γίνεται κάθε βράδυ την ίδια ώρα.

Τέλος, κλείσε εντελώς το κινητό σου. Η έκθεση στο μπλε φως (ή το περιεχόμενο αυτών που διαβάζεις εκεί) ενδέχεται να σε ξαγρυπνά, δυσχεραίνοντας έπειτα τον ύπνο σου. Προτίμησε ένα μυθιστόρημα που έχει περισσότερες πιθανότητες να σε νυστάξει και θα σε βοηθήσει να αποκοιμηθείς σαν πουλάκι.