ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ ΥΠΝΟ

«Τι καλύτερο από έναν μεσημεριανό υπνάκο;» λένε οι ειδικοί, μα προειδοποιούν τι να προσέξετε για να μη σας γυρίσει μπούμερανγκ.

Υπάρχει μεγαλύτερη ευχαρίστηση από αυτά τα ζεστά καλοκαιρινά μεσημέρια της ραστώνης που, καθώς διαβάζεις ένα όμορφο βιβλίο, χαλαρώνεις τόσο που απλά... κοιμάσαι; Όπως φαίνεται, κάνεις πάρα πολύ καλά, αφού ερευνητές του University College London (UCL) και του University of the Republic of Uruguay ανακάλυψαν ότι το να παίρνει κανείς σύντομους «υπνάκους» μέσα στη μέρα βοηθά στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου.

Συγκεκριμένα, η διαφορά στον όγκο του εγκεφάλου όσων κοιμούνται το μεσημέρι και όσων δεν κοιμούνται είναι ανάλογη με 2,5 έως 6,5 χρόνια γήρατος, σύμφωνα με τους ερευνητές.

«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι για κάποιους ανθρώπους οι σύντομοι ύπνοι μέσα στην ημέρα μπορεί να αποτελούν κομμάτια ενός παζλ που μπορεί να βοηθά στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου καθώς το άτομο μεγαλώνει», ανέφερε σχετικά η επικεφαλής της έρευνας και καθηγήτρια του UCL, Victoria Garfield.

Βέβαια, συμπλήρωσε η Tara Spires-Jones, Πρόεδρος της Βρετανικής Ένωσης Νευροεπιστημών, η μελέτη έχει και τους περιορισμούς της, αφού οι συνήθειες ύπνου προέρχονται από αναφορές των ίδιων των συμμετεχόντων και όχι από κλινική παρακολούθηση. Σε κάθε περίπτωση, καταλήγει η ίδια μιλώντας στο CNN, πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα μελέτη, η οποία προστίθεται στα δεδομένα που ήδη υπάρχουν για τα οφέλη του μεσημεριανού ύπνου.

Ο ρόλος των γονιδίων

Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα DNA και εγκεφαλογραφήματα από 35.080 άτομα ηλικίας 40 έως 69 ετών στη Μ. Βρετανία από το 2006 έως το 2010, μέσω μιας μεθόδου που χρησιμοποιεί τη γενετική για να καταλήξει σε συμπεράσματα. Οι ερευνητές, λοιπόν, μελέτησαν τα τμήματα του γενετικού κώδικα αυτών που κοιμούνται τακτικά και όσων όχι και συνέκριναν την υγεία του εγκεφάλου και την αντίληψή τους.

iStock

Με τη μέθοδο αυτή, βέβαια, αποτυπώθηκε η σχέση μεσημεριανού ύπνου και υγείας εγκεφάλου, όμως δεν προσδιορίστηκε η αιτία και το αποτέλεσμα. Επιπλέον, οι ερευνητές δεν είχαν πληροφορίες ως προς την διάρκεια του ύπνου, που παίζει ρόλο στο αν ο ύπνος αυτός είναι ωφέλιμος ή επιζήμιος. Πάντως, τονίζουν οι ερευνητές, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι «το να κοιμάσαι μέχρι 15 λεπτά νωρίς το απόγευμα μπορεί να σε ωφελήσει, αν το έχεις ανάγκη».

Το να κοιμάσαι μέσα στη μέρα μπορεί να κάνει και κακό

Την ίδια ώρα, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι το να κοιμάται κανείς για πολλές ώρες μέσα στη μέρα μπορεί να είναι και σημάδι αρχής άνοιας στους ηλικιωμένους.

Μια συγκεκριμένη μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2022 στην Journal of the Alzheimer’s Association έδειξε ότι οι ηλικιωμένοι που κοιμούνται για περισσότερο από μία ώρα μέσα στη μέρα κάθε μέρα έχουν 40% μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν Alzheimer’s από αυτούς που δεν κοιμούνται σε συστηματική βάση ή κοιμούνται λιγότερο. Άλλη σχετική μελέτη, για τα ίδια άτομα, έδειξε μεγαλύτερο κίνδυνο για υψηλή αρτηριακή πίεση ή εγκεφαλικό.

Ο κλινικός ψυχολόγος και διευθυντής της Behavioral Sleep Medicine Clinic στο Banner-University Medical Center, Michael Grandner, είχε εξηγήσει τότε ότι «το να κοιμάσαι γενικά το μεσημέρι δεν είναι κακό, αλλά αν συμβαίνει λόγω κακού βραδινού ύπνου, μπορεί να συνδέεται με κακή υγεία. Ο μεσημεριανός ύπνος δεν επαρκεί για να διορθώσει το πρόβλημα».

Ο πολύωρος ύπνος μέσα στην ημέρα, λοιπόν, μπορεί να αποτελεί σημάδι κάποιας διαταραχής ύπνου. «Οι διαταραχές ύπνου συνδέονται με αύξηση στο στρες και στις ορμόνες που ρυθμίζουν το βάρος και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία, υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη τύπου 2 – όλα παράγοντες κινδύνου για καρδιοπάθειες», λέει στο CNN ο Dr. Raj Dasgupta, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του University of Southern California.

Απολαύστε, λοιπόν, τον μεσημεριανό ύπνο όσο σας δίνεται η ευκαιρία, ωστόσο βεβαιωθείτε ότι απολαμβάνετε εξίσου και τον βραδινό σας ύπνο. Αν ο πρώτος έρχεται συστηματικά ως αναπλήρωση του δεύτερου, τότε έχει νόημα να προβληματιστείτε.