ΓΙΑΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΧΡΕΙΑΖΕΣΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΩΡΕΣ ΥΠΝΟΥ ΑΠΟ ΑΛΛΟΥΣ

Κάποιοι άνθρωποι χρειάζονται περισσότερες ώρες ύπνου από άλλους, προκειμένου να ξεκουραστούν. Πού μπορεί να οφείλεται αυτό;

Προσωπικά, χρειάζομαι γύρω στις 7 ώρες ύπνου καθημερινά, για να ξυπνάω ξεκούραστη και να έχω ενέργεια για την υπόλοιπη μέρα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ώρες αυτές είναι αρκετές για έναν άνθρωπο στην ηλικία μου.

Πολλές φορές, βέβαια, κολλάμε τόσο πολύ στις οδηγίες των γιατρών, που η παραμικρή απόκλιση από αυτές μας αγχώνει. Κι όμως, οι ώρες αυτές υπολογίζονται κατά προσέγγιση. Πολλοί άνθρωποι είναι μια χαρά με λιγότερες ώρες, ενώ κάποιοι χρειάζονται περισσότερες. Τι είναι αυτό που μπορεί να επηρεάσει τις ώρες που περνάμε με κλειστά τα μάτια στο κρεβάτι;

Ο ρόλος του φύλου

Ας ξεκινήσουμε από το αν οι άντρες έχουν άλλες ανάγκες από τις γυναίκες. Ένα από τα ευρήματα που αναφέρονται συχνά σε δημοσιεύματα είναι ότι οι γυναίκες χρειάζονται λίγο περισσότερο ύπνο, για την ακρίβεια 11 επιπλέον λεπτά τη νύχτα, κατά μέσο όρο. Μια διαφορά μικρή, αλλά στατιστικά σημαντική.

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που θα μπορούσαν να την εξηγήσουν, όπως ότι οι καθημερινές ευθύνες της άμισθης εργασίας στο σπίτι και το βάρος της φροντίδας των παιδιών πέφτουν περισσότερο στις γυναίκες, στερώντας τους χρόνο για ξεκούραση. Επίσης, η εμμηνόρροια, η εμμηνόπαυση, η εγκυμοσύνη μπορούν να διαταράξουν τον ύπνο, με αποτέλεσμα οι γυναίκες να χρειάζεται να μείνουν στο κρεβάτι λίγο περισσότερο για να αναπληρώσουν τον ύπνο που χάνουν.

Πάντως, όπως λέει ο Dan Gartenberg, επίκουρος καθηγητής στη βιοσυμπεριφορική υγεία στο Penn State University, «η επίδραση του φύλου είναι μικρή».

Αχ, αυτές οι αϋπνίες

Περίπου ένας στους τρεις ενήλικες παγκοσμίως έρχεται αντιμέτωπος με την αϋπνία. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να δυσκολεύεσαι να αποκοιμηθείς, να ξυπνάς κατά τη διάρκεια της νύχτας και μετά να ξανακοιμάσαι, ή να ξυπνάς νωρίς και να μην ξανακοιμάσαι. Τα άτομα με αϋπνία ξεκουράζονται λιγότερο, κάτι που αυξάνει την ανάγκη τους να παραμείνουν στο κρεβάτι μπας και κοιμηθούν, ή να βρουν χρόνο για να κοιμηθούν μέσα στη μέρα.

Υπάρχουν θεραπείες για την αϋπνία, όπως τα υπνωτικά, αλλά μπορεί να οδηγήσουν σε εξάρτηση, ενώ δεν παρέχουν ύπνο καλής ποιότητας. Η καλύτερη επιλογή στην περίπτωση αυτή είναι η δημιουργία μιας υγιούς ρουτίνας ύπνου, π.χ. να κοιμάσαι και να σηκώνεσαι τις ίδιες ώρες κάθε μέρα.

iStock

Μήπως πάσχεις από υπνική άπνοια;

Όπως εξηγεί το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Πνεύμονα, «η κυριολεκτική σημασία της λέξης “άπνοια” είναι προσωρινή αναστολή της αναπνοής. Το σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας κατά τον ύπνο περιγράφει την πάθηση στην οποία παρουσιάζονται συχνές παύσεις της αναπνοής κατά τον ύπνο, αποτελεί αρκετά συχνή διαταραχή και προσβάλλει περίπου το 4% του πληθυσμού». Η διακοπή αυτή οδηγεί σε μικρο-αφυπνίσεις ή πλήρεις αφυπνίσεις καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας.

Η άπνοια μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα οι πάσχοντες να χρειάζονται περισσότερες ώρες ύπνου, καθώς προσπαθούν να αναπληρώσουν τον χρόνο που χάνουν. Όσο χειρότερη είναι η άπνοια, τόσο περισσότερος χρόνος κάλυψης μπορεί να απαιτείται. Υπάρχουν, ωστόσο, αρκετές θεραπείες για την αντιμετώπισή της, όπως απώλεια βάρους και η χειρουργική επέμβαση.

Το αποσυντονισμένο βιολογικό ρολόι

Το σώμα μας, όπως θα έχεις διαβάσει, είναι ένα κινούμενο ρολόι, που ρυθμίζεται από τον 24ωρο κύκλο της ημέρας. Το φως είναι το εξωτερικό ερέθισμα που το συγχρονίζει. Καθώς η πρόοδος της τεχνολογίας έχει φέρει τα πάνω κάτω, η διαρκής έκθεση σε κάθε λογής φώτα το έχουν αποσυντονίσει, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά ο ύπνος σου κι έτσι να χρειάζεσαι περισσότερο χρόνο στο κρεβάτι.

Για να επαναρρυθμιστεί το εσωτερικό ρολόι, καλό είναι να καθιερώσεις μια σταθερή ρουτίνα, όπως το να περιορίσεις τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών πριν πέσεις στο κρεβάτι.

iStock

3 συμβουλές για καλύτερο ύπνο

• Περιόρισε την κατανάλωση αλκοόλ, γιατί ακόμα και μικρή ποσότητα μπορεί να διαταράξει τον ύπνο σου. Ακόμα κι αν κοιμηθείς εύκολα, μπορεί να ξυπνήσεις μέσα στη νύχτα ή να περνάς λιγότερο χρόνο σε βαθύ ύπνο.
• Κάνε καινούργια πράγματα μέσα στη μέρα ή μάθε κάτι καινούργιο. Η έκθεση σε νέες πληροφορίες και εμπειρίες, τις οποίες θα επεξεργαστείς το βράδυ, μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου σου.
• Ανακάλυψε τον δικό σου βιολογικό κύκλο. Την επόμενη φορά που θα πας διακοπές, προσπάθησε να κοιμάσαι την ίδια ώρα για τουλάχιστον τρία βράδια συνεχόμενα και να ξυπνάς χωρίς ξυπνητήρι. Έτσι, θα καταλάβεις τις ανάγκες που έχει ο δικός σου οργανισμός.