ΓΙΑΤΙ ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΑΧΑΙΝΟΥΝ «ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ»; ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΒΡΗΚΑΝ ΤΗΝ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Μια νέα μελέτη έδειξε γιατί οι άνδρες παχαίνουν διαφορετικά από τις γυναίκες και πώς αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας ανάλογα με το φύλο.

Πολλές οι αδικίες σε αυτή τη ζωή και κάποιες μοιάζει να τις επέβαλε η ίδια η φύση. Σα να μην έφτανε που έδωσε στους άνδρες περισσότερη μυϊκή δύναμη από τις γυναίκες, τους ωφέλησε και αναφορικά με τη λήψη ή απώλεια βάρους. Σύμφωνα με ευρήματα πρόσφατης μελέτης από το UCLA, άνδρες και γυναίκες έχουν διαφορετική «αρχιτεκτονική» εγκεφάλου στις περιοχές που είναι υπεύθυνες για τον έλεγχο της όρεξης και τη διατήρηση μιας υγιούς ενεργειακής ισορροπίας. Και αυτή επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο που παχαίνουν τα δύο φύλα.

Η μελέτη συνέκρινε δεδομένα από μαγνητικές εγκεφάλων και προσωπικά ιστορικά μεγάλου αριθμού ασθενών, για να αναγνωρίσει πώς ο μηχανισμός λειτουργίας του εγκεφάλου τους μπορεί να σχετίζεται με την παχυσαρκία. Όπως εξηγεί η Franchell Richard-Hamilton M.D. που ανέλυσε την εν λόγω μελέτη, οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη νησίδα στον εγκέφαλό τους, η οποία εμπλέκεται στο πώς βιώνουν εσωτερικές καταστάσεις όπως η πείνα και ο κορεσμός, ενώ οι άνδρες έχουν μεγαλύτερο υποθάλαμο και αμυγδαλή, που σχετίζονται με την πείνα και το σύστημα ανταμοιβής αντίστοιχα.

Η μελέτη έδειξε, λοιπόν, ότι η παχυσαρκία των γυναικών τείνει να σχετίζεται με την συναισθηματική και παρορμητική πολυφαγία, ενώ η διατροφική συμπεριφορά των ανδρών επηρεάζεται κυρίως από τα εντερικά «μηνύματα» και την κοιλιακή… δυσφορία. Αυτές οι διαφορές, σε συγκεκριμένα εγκεφαλικά δίκτυα, σημαίνουν ότι συγκριτικά με τους άνδρες, οι γυναίκες με υψηλό δείκτη μάζας σώματος μπορεί να έλκονται περισσότερο από υπερβολικά επεξεργασμένες τροφές, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο να πεινούν διαρκώς και να γίνονται εμμονικές με το φαγητό.

Το στρες οδηγεί σε πολυφαγία τις γυναίκες, όχι τους άνδρες

Η Dr Richard-Hamilton αναφέρει ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στα κυκλώματα του εγκεφάλου που ρυθμίζουν τη διατροφική συμπεριφορά και την πρόσληψη βάρους σε άνδρες και γυναίκες. Αυτό το επιβεβαίωσε και μελέτη του 2010 που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Neuroscience και παρακολούθησε την εγκεφαλική λειτουργία αρσενικών και θηλυκών ποντικών.

Η γιατρός εξηγεί ότι η αδυναμία διαχείρισης σημαντικών γνωστικών φορτίων οδηγεί σε λιγότερους γνωστικούς περιορισμούς και περισσότερο άγχος. Αυτό με τη σειρά του προκαλεί ανεξέλεγκτες διατροφικές συμπεριφορές. Και συμβαίνει συχνότερα στις γυναίκες παρά στους άνδρες.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Μάλιστα, προσθέτουν άλλες μελέτες, οι παχύσαρκες γυναίκες δυσκολεύονται ακόμα περισσότερο να διαχειριστούν τους στρεσογόνους παράγοντες, με αποτέλεσμα να οδηγούνται ακόμα πιο συχνά σε συναισθηματική πολυφαγία, συγκριτικά με τους παχύσαρκους άνδρες. Για να μην αναφερθούμε στο πόσο χειρότερα γίνονται τα πράγματα κατά την περίοδο της έμμηνου ρύσεως.

Αντίθετα, οι άνδρες δείχνουν να εμφανίζουν συχνότερα το φαινόμενο του «άξονα εγκεφάλου-εντέρου», σαν το έντερο δηλαδή να «μιλά» στον εγκέφαλο. Σε ορμονικό επίπεδο, οι άνδρες έχουν υψηλότερα επίπεδα γκρελίνης και χαμηλότερα λεπτίνης, με αποτέλεσμα να νιώθουν πιο εύκολα πείνα. Μάλιστα, άλλη μελέτη έχει δείξει ότι ο εγκέφαλός τους αντιδρά πιο έντονα στην ζάχαρη, άρα ίσως αυτό σημαίνει ότι απολαμβάνουν το φαγητό περισσότερο από τις γυναίκες.

Σε τι χρησιμεύουν τα παραπάνω ευρήματα

Η Dr Richard-Hamilton αναφέρει ότι δεδομένου ότι οι άνδρες έχουν διαφορετικές μορφές κατανομής τους λίπους, διαφορετικές μεταβολικές αντιδράσεις στο φαγητό και διαφορετική ορμονική ρύθμιση της εξισορρόπησης και ενέργειας, παχαίνουν διαφορετικά. Και γι’ αυτό οι επιστήμονες χρειάζεται να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις διαφορές των δύο φύλων, προκειμένου να σχεδιάσουν τις εκάστοτε θεραπείες αντιμετώπισης της παχυσαρκίας, οι οποίες θα αντλούν δεδομένα από τις διαφορές τους τόσο σε επίπεδο βιολογίας όσο και συμπεριφοράς.

Για παράδειγμα, λέει η ίδια, θεραπείες που επικεντρώνονται σε ορμονικές και γενετικές μεταβλητές μπορεί να αποδειχθούν πιο αποτελεσματικές στις γυναίκες, ενώ φάρμακα που στοχεύουν στη ρύθμιση της όρεξης και της ενέργειας ίσως είναι πιο ωφέλιμα για τους άνδρες.

Εν κατακλείδι, οι άνδρες και οι γυναίκες παχαίνουν διαφορετικά επειδή διαφορετικά λειτουργούν οι εγκέφαλοί τους και επειδή, την ίδια ώρα, παρεμβαίνουν ορμονικά και γενετικά στοιχεία του φύλου τους. Και γιατί αυτό είναι άδικο για τις γυναίκες; Γιατί πριν από την ίδια τους την πείνα, καλούνται να ρυθμίσουν και τους ψυχοσυναισθηματικούς παράγοντες που οδηγούν σε αυτή. Πόσο εύκολο είναι αυτό;