ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΟ «DUGNADSAND» ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΜΙΑΣ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΖΩΗΣ;

Αν καθιερώναμε τη δανέζικη συνήθεια του «dugnadsånd», θα ήμασταν σίγουρα πιο χαρούμενοι σε ατομικό αλλά και συλλογικό επίπεδο.

Ο Meik Wiking είναι ο άνθρωπος που έκανε γνωστό τον όρο hygge μέσα από τα βιβλία του (έχεις σίγουρα πετύχει κάπου το «Το Βιβλίο Του Hygge, Ο Δανέζικος Τρόπος να Ζεις Καλά»). Όταν ίδρυσε στην Κοπεγχάγη το πρώτο Ερευνητικό Ινστιτούτο για την Ευτυχία, το 2013,  στόχος του ήταν να κατανοήσει καλύτερα τι είναι αυτό που καθορίζει την ανθρώπινη ευτυχία και έτσι να ενημερώσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, με την ελπίδα να βελτιώσει τη συνολική ποιότητα ζωής των πολιτών ανά τον κόσμο.

Οι μελέτες του οδήγησαν στη συγγραφή διάφορων βιβλίων που παρέχουν απλά εργαλεία τα οποία όλοι χρειαζόμαστε για να μειώσουμε το στρες, να αυξήσουμε την αίσθηση του αυτοσκοπού μας και να ζήσουμε –ή έστω να προσπαθήσουμε να ζήσουμε– όπως οι Δανοί. Για την ιστορία, τα βιβλία αυτά έχουν πουλήσει παραπάνω από 2 εκατομμύρια αντίτυπα ανά τον κόσμο.

Ανάμεσα σε αυτά τα εργαλεία πρότεινε και ένα που ο ίδιος θεωρεί εξαιρετικά σημαντικό, αν και όχι όσο αναγνωρισμένο θα έπρεπε. Ο λόγος για τον όρο «dugnadsånd», ο οποίος μεταφράζεται ως «κοινοτικό πνεύμα» ή «εθελοντικό πνεύμα», και αναφέρεται στη συλλογική προθυμία των ανθρώπων να συναντηθούν στο πλαίσιο κοινοτικών/συλλογικών έργων, δίνοντας έμφαση στη συνεργασία και την ανιδιοτέλεια.

«Σκέψου το ως εξής: Θέλεις να βάψεις το διαμέρισμά σου ή να κάνεις μια εργασία που βαριέσαι πολύ. Τότε συγκεντρώνονται φίλοι ή γείτονες και βοηθούν με αποτέλεσμα τα όρια εργασίας και ζωής να γίνονται έτσι πιο δυσδιάκριτα, και η ίδια η εργασία να παίρνει αυτόματα πιο διασκεδαστικό χαρακτήρα», περιγράφει ο Wiking.

iStock

Ένας τρόπος που εφαρμόζεται στην Ελλάδα το «dugnadsånd» είναι με τους Συλλόγους Γονέων στα σχολεία: Πρόθυμα ορισμένοι γονείς συγκεντρώνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα για να οργανώσουν μια εκδήλωση, να βάψουν τάξεις, να βρουν λύσεις για προβλήματα που απασχολούν το σχολείο. Ωστόσο, δεν λείπει εντελώς η ανιδιοτέλεια: Το κάνουν καταρχάς προς όφελος των δικών τους παιδιών.

Στη Δανία, όμως, η έννοια του κοινοτικού πνεύματος υπάρχει στον DNA των πολιτών αιώνες τώρα: Το να καλείται, για παράδειγμα, η κοινότητα προκειμένου να χτιστεί ένας μεγάλος φράχτης ή μια σιταποθήκη στις αγροτικές περιοχές ήταν ανέκαθεν κάτι που όχι μόνο ενίσχυε την ίδια την κοινότητα, κάνοντάς την πιο ανθεκτική, αλλά γέμιζε και τους ανθρώπους με θετικά συναισθήματα, ακόμα και με χαρά. Το να συγκεντρώνονται φίλοι, γείτονες ή συγχωριανοί προκειμένου να κατασκευάσουν κάτι όλοι μαζί όχι μόνο έκανε την ίδια την εργασία πιο ευχάριστη, μα βοηθούσε και στο χτίσιμο πιο ισχυρών σχέσεων.

Το «dugnadsånd» δίνει έμφαση στη συνεργασία και την ανιδιοτέλεια

Η παράδοση του «dugnadsånd» έχει τις ρίζες της στις κοινότητες των Άμις, αλλά και σε διάφορες περιοχές των σκανδιναβικών χωρών. Οι Φινλανδοί, για παράδειγμα, χρησιμοποιούν τον όρο «talkoot» όταν συγκεντρώνονται φίλοι και γείτονες και οργανώνονται για να φέρουν εις πέρας ένα έργο, κάτι που θα ωφελήσει συνολικά μια κοινότητα και που δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί από ένα μόνο άτομο.

iStock

«Η φίλη μου η Ida, για παράδειγμα, λειτουργεί έτσι με την οικογένειά της και δύο ακόμα οικογένειες που ζουν κοντά: Κάθε χρόνο μία από τις τρεις οικογένειες προγραμματίζει ένα μεγάλο project, π.χ. να φτιάξει έναν μεγάλο υπαίθριο φούρνο για πίτσα ή έναν φράχτη για την περιοχή όπου βόσκουν τα πρόβατά τους. Η κάθε οικογένεια αποφασίζει ποια υλικά ή προμήθειες θα χρειαστούν, όλοι φέρνουν εργαλεία, ενώ σταματούν τη δουλειά για να φάνε και να πιουν όλοι μαζί, έτσι το έργο ολοκληρώνεται έπειτα από μερικά Σαββατοκύριακα και με τρόπο διασκεδαστικό. Δεν ακούγεται άσχημο, σωστά;» λέει ο Wiking.

Το να δουλεύεις συλλογικά για έναν κοινό στόχο μπορεί να γίνει μια πραγματικά ευχάριστη δραστηριότητα. Το έργο ολοκληρώνεται πολύ πιο γρήγορα και έχεις σίγουρα να μάθεις κάτι από τους άλλους.

Εμείς οι Έλληνες το έχουμε μέσα αυτό το συλλογικό (οι πρόσφατες πορείες το απέδειξαν περίτρανα), αρκεί να έχουμε έναν κοινό στόχο που θα οδηγήσει σε ένα συνολικό όφελος. Η ανιδιοτέλεια αυτή και η πρόθυμη συνεργασία ίσως είναι η λύση για να βελτιώσουμε τα επίπεδα ευτυχίας μας ως λαός (η Ελλάδα εννοείται πως κάθε χρόνο πέφτει σε όλο και πιο χαμηλές θέσεις), αλλά και ατομικά. Το «dugnadsånd», λοιπόν, σίγουρα μπορεί να βρει εξαιρετικά γόνιμο έδαφος εδώ.