BREATHWORK: ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΝΑ ΑΝΑΠΝΕΟΥΜΕ ΜΕ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

Η συνειδητή αναπνοή κρύβει πολλά οφέλη για το σώμα και την ψυχή μας. Τα καλά νέα είναι ότι μπορούμε να μάθουμε πώς να την κατακτήσουμε.

Κάντε το εξής πείραμα: Την ώρα που ελέγχετε τα mail σας, την ώρα που περπατάτε στο κέντρο της πόλης, την ώρα που συνομιλείτε με κάποιον που σας φτιάχνει τη διάθεση ή και με κάποιον που σας τη χαλάει, εστιάστε για λίγο στον τρόπο που αναπνέετε.

Θα παρατηρήσετε ότι ανάλογα με τις συνθήκες η αναπνοή σας αλλάζει. Πώς αναπνέετε όταν είστε χαλαροί και πώς όταν είστε στρεσαρισμένοι; Μήπως όταν είστε ήρεμοι και ασφαλείς, η αναπνοή σας είναι αργή και βαθιά; Από την άλλη, όταν νιώθετε άγχος, φόβο, πόνο, ένταση, μήπως είναι πιο ρηχή και γρήγορη;

Εδώ και αιώνες, ο άνθρωπος γνωρίζει ότι ο τρόπος που αναπνέει συνδέεται με την ψυχική, σωματική και πνευματική του υγεία, καθώς και το αντίστροφο. Παρά το γεγονός ότι η αναπνοή είναι συνδεδεμένη με την ίδια τη ζωή, οι περισσότεροι από εμάς δεν αναπνέουμε σωστά. Το να μάθουμε να το κάνουμε μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο στην προσπάθειά μας να αποκαταστήσουμε την ισορροπία ανάμεσα στις σκέψεις, τα συναισθήματα και το σώμα μας. Και εδώ έρχεται να μας βοηθήσει το breathwork.

«Ο τρόπος που αναπνέουμε καθορίζεται από πολλούς παράγοντες. Οι παράγοντες αυτοί με τη σειρά τους εξυπηρετούν άλλους σκοπούς, σημαντικούς για εμάς», εξηγεί η κα Στάθια Ζουγανέλη, εκπαιδεύτρια breathwork. «Με πιο απλά λόγια, όταν αναπνέουμε, νιώθουμε. Όταν υπάρχουν πράγματα που δεν θέλουμε να νιώσουμε, τροποποιούμε ανάλογα τον αναπνευστικό μας μηχανισμό. Όταν αισθανόμαστε πόνο ή φόβο, αναπνέουμε ρηχά γιατί δεν θέλουμε να τον νιώσουμε. Το ίδιο ισχύει και με τη ντροπή ή τη λύπη κ.ο.κ.

»Επειδή όλοι φέρουμε μέσα μας εμπειρίες ή σκέψεις που δεν θέλουμε να νιώσουμε, όλοι έχουμε τροποποιήσει τον αναπνευστικό μας μηχανισμό με έναν μοναδικό τρόπο. Υπό αυτό το πρίσμα, δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Υπάρχει αυτό που μας εξυπηρετεί τη δεδομένη στιγμή. Στην ουσία, αυτό που συμβαίνει είναι ότι δεν αναπνέουμε βαθιά, ελεύθερα, γεμάτα, όπως θα μπορούσαμε, με το πλήρες δυναμικό μας».

Τι είναι το breathwork;

Ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει οποιοδήποτε είδος θεραπείας χρησιμοποιεί την αναπνοή ως εργαλείο. Δεν πρόκειται για κάποια νέα ανακάλυψη, καθώς έχει τις ρίζες του σε ανατολικές πρακτικές, όπως η γιόγκα, το Τάι Τσι, ο Βουδισμός. Ωστόσο, στη σύγχρονη μορφή του εμφανίστηκε τη δεκαετία του 1960.

Η αρχή έγινε από τον Leonard Orr και τον Δρ Stan Grof και τη σύζυγό του, Christina Grof. Ο πρώτος ανέπτυξε το Rebirthing Breathwork και επικεντρώθηκε στην τραυματική εμπειρία της γέννησης. Οι Grof ανέπτυξαν το Holotropic Breathwork, βασισμένοι στην έρευνά τους σχετικά με τη συνείδηση και τις επιπτώσεις των ψυχεδελικών φαρμάκων. Από το 1970 και μετά, η μέθοδος διαρκώς εξελίσσεται και σήμερα υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι, με τον καθένα να έχει τις δικές του μεθόδους χρήσης της αναπνοής.

ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΧΟΥΝ ΣΥΝΔΕΣΕΙ ΤΟ BREATHWORK ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ.

Πού μας βοηθάει;

«Ουσιαστικά έχει δύο στόχους: σε πρακτικό επίπεδο, να μας προσφέρει τεχνικές ώστε να διαχειριζόμαστε καταστάσεις όπως το στρες, οι κρίσεις πανικού, οι αϋπνίες. Στην περίπτωση αυτή, δεν απαιτείται ούτε πολύς χρόνος ούτε ειδικός χώρος. Μπορούμε να τις εφαρμόσουμε όταν βιώνουμε μια στρεσογόνα κατάσταση στο γραφείο ή και μπροστά στον υπολογιστή, αν θέλουμε να ολοκληρώσουμε μια εργασία και πρέπει να συγκεντρωθούμε», εξηγεί η κα Ζουγανέλλη.

Όσον αφορά τα «απτά» οφέλη του breathwork, μελέτες το έχουν συνδέσει με την καταπολέμηση του στρες στην καθημερινότητά μας, καθώς φαίνεται να συμβάλλει στην πτώση των επιπέδων της κορτιζόλης, γνωστής και ως «ορμόνης του στρες». Επίσης, μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Consciousness and Cognition διαπίστωσε ότι μπορεί να βελτιώσει τη λεγόμενη συντηρούμενη προσοχή, δηλαδή την ικανότητά μας να διατηρούμε την προσοχή μας στο ίδιο αντικείμενο για μεγάλο χρονικό διάστημα.

ΤΟ BREATHWORK ΕΧΕΙ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕΙ ΤΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ΜΑΣ.

Ακόμα, οι ασκήσεις αναπνοής φαίνεται να βοηθούν όσους πάσχουν από άσθμα, με την Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία να αναφέρει: «Οι ασκήσεις αναπνοής θα έπρεπε να προσφέρονται ως επιλογή σε όλους τους ασθενείς με άσθμα που έχουν συμπτώματα ή έχει επιδεινωθεί η ποιότητα της ζωής τους, παρά τη θεραπευτική αγωγή».

«Σε δεύτερο επίπεδο, το breathwork έχει τη δυνατότητα να ταξιδέψει στο σώμα μας και να απελευθερώσει τη συναισθηματική ενέργεια που βρίσκεται αποθηκευμένη σε αυτό, όπως είναι ο θυμός, ο φόβος, η ενοχή, η ζήλια, η λύπη. Είναι ένας δρόμος για να οδηγηθούμε στην εναρμόνιση σώματος, μυαλού και πνεύματος. Στην επανασύνδεσή μας με τις αισθήσεις και τα συναισθήματά μας. Στη διερεύνηση περιοριστικών πεποιθήσεων. Στην ασφαλή διαχείριση ή απελευθέρωση των τραυμάτων που φέρουμε και των συμπτωμάτων που απορρέουν από αυτά. Ίσως το πιο δύσκολο κομμάτι είναι η πλοήγηση στο σώμα μας και η εξοικείωσή μας με “άβολα” συναισθήματα, για να μάθουμε στη συνέχεια να τα εκφράζουμε γόνιμα και να πηγαίνουμε πέρα από αυτά», συμπληρώνει η εκπαιδεύτρια.

Η εμπειρία της Δώρας Π.

«Η αναπνοή είναι μία πολύ απλή, αλλά μαγική διαδικασία. Μέσα από το breathwork ήρθα σε επαφή με τον εαυτό μου και συνειδητοποίησα ότι οι πράξεις μου ήταν απόρροια δικών μου φόβων. Άρχισα σιγά σιγά να τους αντιμετωπίζω, να νιώθω πιο σίγουρη, να μιλάω και να δρω με γνώμονα την αγάπη για μένα και στη συνέχεια για τους άλλους. Κέρδισα περισσότερη ηρεμία, λιγότερες ενοχές. Έπαψα να παίρνω τα πάντα προσωπικά. Ήταν μια δύσκολη εμπειρία, γιατί συνειδητοποίησα πόσο με κακομεταχειριζόμουν».

Ποια τεχνική breathwork είναι καλύτερη;

Δεν υπάρχει «καλύτερη» τεχνική. Όλοι οι τύποι βασίζονται στη συνειδητή αναπνοή και όλοι έχουν πολλά να προσφέρουν. Ας δοκιμάσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους, ώστε να επιλέξουμε εκείνον που μας ταιριάζει καλύτερα.

«Σημαντικό είναι όποια τεχνική κι αν επιλέξουμε να παρέχεται από πιστοποιημένο επαγγελματία, που έχει ολοκληρώσει τους κύκλους της απαιτούμενης εκπαίδευσης και έχει εμπειρία. Εξίσου σημαντικό είναι να νιώθουμε άνετα με την παρουσία του. Έτσι, θα μπορέσουμε να αφεθούμε και να εκφραστούμε», τονίζει η κα Ζουγανέλη.

Keep in mind

• Μπορεί κατά τη διάρκεια των τεχνικών αναπνοής να βιώσετε ορισμένα συμπτώματα σε σωματικό ή ψυχολογικό επίπεδο. Μπορεί, π.χ. να νιώσετε μούδιασμα, βουητό, ένα ζεστό ή κρύο ρεύμα, ή ένα σφίξιμο σε κάποια μέρη του σώματος. Αν αυτό συμβεί, ο θεραπευτής θα σας υποστηρίξει και θα σας καθοδηγήσει.
• Το breathwork είναι ασφαλές για τους περισσότερους ανθρώπους. Σε περίπτωση, όμως, που αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα υγείας ή ακολουθείτε φαρμακευτική αγωγή, ενημερώστε τον θεραπευτή και τον γιατρό σας. Κάθε έμπειρος θεραπευτής οφείλει να πάρει εκτενές ιστορικό για τη φυσική, ψυχολογική και νοητική κατάσταση του ανθρώπου που έχει μπροστά του.