ΑΣΕ ΤΑ ΠΑΥΣΙΠΟΝΑ ΚΑΙ ΚΑΝΕ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟ ΕΝΣΥΝΕΙΔΗΤΟΤΗΤΑΣ

Ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας ή αλλιώς mindfulness meditation φαίνεται να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για μείωση του πόνου.

Τα οφέλη της πρακτικής του διαλογισμού δεν είναι λίγα. Η έρευνα υποστηρίζει ότι αυξάνει τη νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου και ότι ανακουφίζει από το άγχος (ρίχνοντας τα επίπεδα της κορτιζόλης και της επινεφρίνης στο αίμα). Πολλοί καταφεύγουν στον διαλογισμό προκειμένου να ανακουφιστούν από τον πόνο, ενώ οι νευροεπιστήμονες μόλις πρόσφατα άρχισαν να εξετάζουν εάν και πώς η πρακτική αυτή λειτουργεί.

Στην τελευταία από αυτές τις προσπάθειες, ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας του Σαν Ντιέγκο μέτρησαν την επίδραση του διαλογισμού ενσυνειδητότητας στην αντίληψη του πόνου και στην εγκεφαλική δραστηριότητα.

Η αίσθηση του εαυτού και ο πόνος

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PAIN, έδειξε ότι ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας διέκοπτε την επικοινωνία μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην αίσθηση του πόνου και εκείνων που παράγουν την αίσθηση του εαυτού (sense of self). Η αίσθηση του εαυτού αφορά το πώς αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας ως σύνολο και ορίζεται ως ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε και βλέπουμε τα χαρακτηριστικά, τις πεποιθήσεις και τον σκοπό μας στον κόσμο.

«Μία από τις αρχές της ενσυνειδητότητας είναι ότι δεν είστε οι εμπειρίες σας. Εκπαιδεύετε τον εαυτό σας να βιώνει σκέψεις και αισθήσεις, χωρίς να συνδέετε το εγώ σας ή την αίσθηση του εαυτού σας με αυτές. Τώρα βλέπουμε τι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν νιώθετε έναν οξύ πόνου», δήλωσε ο βασικός συγγραφέας Fadel Zeidan, αναπληρωτής καθηγητής αναισθησιολογίας στο UC San Diego School of Medicine.

Στον προτεινόμενο μηχανισμό, τα σήματα πόνου εξακολουθούν να μετακινούνται από το σώμα στον εγκέφαλο, αλλά το άτομο δεν αισθάνεται τόσο ότι αυτές οι αισθήσεις πόνου του ανήκουν. Επομένως, ο πόνος και η ταλαιπωρία του μειώνονται.

ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟ ΓΙΑ ΝΑ ΒΙΩΣΕΤΕ ΤΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΤΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ.

Η μελέτη για τον διαλογισμό ενσυνειδητότητας

Την πρώτη ημέρα της μελέτης, 40 συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, ενώ το πόδι τους εκτέθηκε σε ένα επώδυνο ερέθισμα. Αφού βίωσαν μια σειρά από αυτά τα ερεθίσματα, έπρεπε να αξιολογήσουν τα μέσα επίπεδα πόνου.

Στη συνέχεια, χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Τα μέλη της μίας ομάδας ολοκλήρωσαν τέσσερις 20λεπτες εκπαιδευτικές συνεδρίες διαλογισμού ενσυνειδητότητας, ενώ τα μέλη της ομάδας ελέγχου πέρασαν τις τέσσερις συνεδρίες τους ακούγοντας ένα ηχητικό βιβλίο. Την τελευταία ημέρα της μελέτης μετρήθηκε ξανά η εγκεφαλική τους δραστηριότητα. Οι συμμετέχοντες στην πρώτη ομάδα έκαναν διαλογισμό κατά τη διάρκεια του ερεθίσματος, ενώ η ομάδα ελέγχου ξεκουραζόταν με κλειστά μάτια. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι πρώτοι ανέφεραν μείωση 32% στην ένταση του πόνου και 33% στην δυσάρεστη αίσθηση που αυτός προκαλούσε.

«Είμαστε ενθουσιασμένοι που επιβεβαιώσαμε ότι δεν χρειάζεται να είστε ειδικός στον διαλογισμό για να βιώσετε αυτά τα αναλγητικά αποτελέσματα. Είναι ένα σημαντικό εύρημα για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που αναζητούν μια γρήγορη, μη φαρμακευτική θεραπεία για τον πόνο», είπε ο Zeidan.

Ελένη Καστρινογιάννη

Πώς εξηγείται η επίδραση αυτή

Όταν η ομάδα ανέλυσε την εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων, διαπίστωσε ότι η ανακούφιση που προκαλείται από τον διαλογισμό ενσυνειδητότητας συσχετίστηκε με μειωμένο συγχρονισμό ανάμεσα στον θάλαμο (περιοχή του εγκεφάλου που παίζει ρόλο στην αίσθηση του πόνου, την προσοχή, την εγρήγορση και τη μνήμη) και μέρη του Δίκτυο Προεπιλεγμένης Λειτουργίας. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα δίκτυα, οι περιοχές του δικτύου αυτού εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα νευρωνικής δραστηριότητας σε κατάσταση ηρεμίας.

Μία από αυτές τις περιοχές είναι το Προσφηνοειδές λοβίο (Precuneus), που εμπλέκεται σε θεμελιώδη χαρακτηριστικά της αυτογνωσίας και αποτελεί μία από τις πρώτες περιοχές που βγαίνουν εκτός λειτουργίας όταν ένα άτομο χάνει τις αισθήσεις του. Μια άλλη περιοχή είναι ο Κοιλιακός προμετωπιαίος φλοιός (ventral prefrontal cortex), ο οποίος περιλαμβάνει υποπεριοχές που συνεργάζονται για να επεξεργαστούν τον τρόπο με τον οποίο σχετίζεστε με τις εμπειρίες σας. Όσο περισσότερο αυτές οι περιοχές απενεργοποιούνταν, τόσο μεγαλύτερη ανακούφιση από τον πόνο ανέφεραν οι συμμετέχοντες.

«Για πολλούς ανθρώπους που παλεύουν με τον χρόνιο πόνο, αυτό που συχνά επηρεάζει περισσότερο την ποιότητα της ζωής τους δεν είναι ο ίδιος ο πόνος, αλλά η ψυχική ταλαιπωρία και η απογοήτευση που τον συνοδεύει», καταλήγει ο καθηγητής.

Αν θέλετε κι εσείς να βάλετε τον διαλογισμό στην καθημερινότητά σας, αλλά δεν ξέρετε πώς, σας έχουμε μερικές συμβουλές για το πώς θα το πετύχετε. Επίσης, αν αναρωτιέστε τι είναι ο διαλογισμός, γιατί μπορεί να σας αφορά και πώς να ξεκινήσετε, το Headspace: Guide to Meditation στο Netflix είναι ένας οδηγός για να λύσετε βασικές απορίες.