ΤΟ ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 5 ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ;
Ξέρατε ότι υπάρχουν κι άλλες αισθήσεις, εκτός από τις κλασικές που γνωρίζαμε ανέκαθεν; Τι αντιλαμβανόμαστε πέρα από την ακοή, την όσφρηση, τη γεύση, την αφή και την όραση; Και πώς αυτή η γνώση μπορεί να βοηθήσει την ευεξία μας;
Όχι, δεν πρόκειται να αναφερθούμε στην περίφημη «έκτη αίσθηση», αυτή για την οποία πολλοί έχουν να πουν κάτι, αλλά τίποτα επί της ουσίας. Οι ειδικοί που μελετούν την ανθρώπινη συμπεριφορά και τις πιο λεπτές αποχρώσεις της, λένε πλέον ότι οι αισθήσεις είναι περισσότερες από τις 5 που μάθαμε στο σχολείο.
Αν μάλιστα τις γνωρίσουμε καλά, ενδέχεται να κάνουμε τη ζωή μας πιο όμορφη, αποκτώντας περισσότερη ευεξία.
Πόσες είναι οι αισθήσεις συνολικά;
Η Emma Young, ψυχολόγος, συγγραφέας και επιστημονική συνεργάτιδα της έκδοσης British Psychological Society Research Digest, αναφέρεται σε αυτές τις επιπλέον αισθήσεις στο βιβλίο της Super Senses. The Science of your 32 Senses and How to Use Them. Όπως προδίδει ο τίτλος, εκείνη αναφέρεται ούτε λίγο ούτε πολύ σε 32 αισθήσεις! Ας εστιάσουμε, όμως, σε 5 από αυτές, με τις οποίες είμαστε περισσότερο εξοικειωμένοι.
1. Η αίσθηση της ισορροπίας
Το αιθουσαίο σύστημα είναι από τα πρώτα συστήματα που αναπτύσσονται στη μήτρα. Ξεκινάει από το εσωτερικό του αυτιού και είναι υπεύθυνο για την αίσθηση της κίνησης και της ισορροπίας.
Ακόμη και τη στιγμή που θα ξυπνήσουμε, χάρη στις αιθουσαίες αισθήσεις ξέρουμε ποια κατεύθυνση είναι η αντίθετη της βαρύτητας, δηλαδή πού είναι το «πάνω» και πού το «κάτω». «Οι μελετητές αναφέρουν ότι αυτές μας βοηθούν όχι μόνο να προσανατολιζόμαστε, αλλά και να έχουμε καλή αντίληψη των ορίων του σώματός μας», διαβάζουμε στο βιβλίο.
Αν συνηθίζετε να χάνεστε, οι ειδικοί συστήνουν να κάνετε Tai Chi, που «εκγυμνάζει» το αιθουσαίο σύστημα.
2. Η αίσθηση του σώματός μας στον χώρο
Πρόκειται για την αίσθηση των μελών του σώματός μας στον χώρο. Αν, δηλαδή, κλείσουμε τα μάτια και προσπαθήσουμε να εκτείνουμε το ένα μας πόδι, έχουμε την ικανότητα να αντιληφθούμε ακριβώς πού θα φτάσει. Αυτή η αίσθηση ίσως δεν έχει λάβει την πρέπουσα προσοχή από τους μελετητές μέχρι τώρα, είναι όμως πολύ σημαντική για την εικόνα του σώματός μας και την αυτοπεποίθηση που συνεπάγεται.
«Για να πας στο γυμναστήριο ή να τρέξεις στο άλσος χωρίς να πέσεις ή να τραυματιστείς, χρειάζεται να έχεις καλή ιδιοδεκτικότητα», αναφέρει η Young. Για να εξασκήσει κάποιος αυτή την αίσθηση, το τελευταίο που χρειάζεται είναι να μείνει στον καναπέ. Οποιαδήποτε άσκηση απαιτεί συντονισμένη συνεργασία όλων των μελών του σώματος, όπως το μπαλέτο ή το σκαρφάλωμα, είναι ιδανική!
3. Η αντίληψη των καρδιακών παλμών
Κλείστε τα μάτια σας και προσπαθήστε να ακούσετε τους παλμούς της καρδιάς σας και να τους καταμετρήσετε, χωρίς να πιάνετε τον σφυγμό σας. Αν μπορείτε να το κάνετε, τότε ανήκετε στο 10% των ανθρώπων με ανεπτυγμένη την εσωτερική αντιληπτικότητα.
Οι άνθρωποι που έχουν αναπτυγμένη «καρδιακή αντιληπτικότητα», όπως συχνά ονομάζεται, τείνουν να έχουν πιο λεπτές συναισθηματικές αποχρώσεις, αυξημένη συναισθηματική νοημοσύνη και ενσυναίσθηση. Η εξάσκηση αυτής της αίσθησης ενδέχεται να μπορεί να βοηθήσει στη συναισθηματική μας ευεξία, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες που διεξάγονται στο University College London.
4. Η ανίχνευση του φωτός
Τα μάτια μας δεν χρησιμεύουν μόνο για να βλέπουμε. Όταν τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς εκτίθενται στο φως, στέλνουν σήμα στον υποθάλαμο του εγκεφάλου. Έτσι, το σώμα αντιλαμβάνεται την ώρα της ημέρας και ρυθμίζει τις λειτουργίες του ανάλογα. Η αίσθηση αυτή είναι υπεύθυνη για το αυθόρμητο πρωινό ξύπνημα και για την κούραση που νιώθουμε τις πρώτες βραδινές ώρες του χειμώνα.
Τυχόν δυσλειτουργίες έχουν συνδεθεί με προβλήματα στη διάθεση. Για να βελτιώσουμε τη διάθεσή μας και να ρυθμίσουμε καλύτερα το βιολογικό μας ρολόι, το μόνο που χρειάζεται είναι η έκθεση σε φυσικές πηγές φωτός.
5. Η αίσθηση της θερμοκρασίας
Χάρη στους κατάλληλους υποδοχείς στο δέρμα μας, μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και των κοντινών σε εμάς σωμάτων. Μπορούμε όμως να καταλαβαίνουμε και τη δική μας εσωτερική θερμοκρασία. Για παράδειγμα, αν έχουμε πυρετό ή –σπανιότερα– υποθερμία. Ορισμένες μελέτες, που όμως δεν έχουν ακόμη επαληθευτεί, συνέδεσαν την αίσθηση θερμοκρασίας με την κοινωνική έκφραση. Αν κάποιος αισθάνεται έντονα το κρύο, λέγεται πως νιώθει την ανάγκη να βρεθεί πιο κοντά σε άλλους ανθρώπους και να συνάψει κοινωνικούς δεσμούς.
Στο βιβλίο παρουσιάζονται άλλες 27 αισθήσεις, που βρίσκονται στο μικροσκόπιο των σύγχρονων ερευνητών. Το να τις γνωρίζουμε όλες ίσως να μην είναι απαραίτητο. Το να κατανοήσουμε, όμως, πώς συνδέονται με τη βελτίωση της ευεξίας μας δεν είναι λίγο. Μερικές φορές αρκούν απλές, πρακτικές ασκήσεις, που θα κάνουν σώμα και ψυχή να λειτουργούν σαν καλοκουρδισμένες μηχανές.