ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΙΘΕΡΙΟ ΕΛΑΙΟ ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΣΤΡΕΣ

Ιρανοί επιστήμονες αποδίδουν αγχολυτικές ιδιότητες στο ροδέλαιο επιβεβαιώνοντας με μελέτη τους τη δράση της αρωματοθεραπείας στον καταπονημένο από το στρες ψυχισμό μας.  

Το άρωμα του ροδέλαιου δεν σβήνει εύκολα. Και δεν ξεχνιέται. Μικρή βύθιζα το πρόσωπό μου στα τριαντάφυλλα της γιαγιάς, που κόβονταν πρωί για να μπουν στο βάζο. Εισέπνεα αργά και βαθιά για να κρατήσω όσο περισσότερο μπορούσα τις μυρωδιές και την απροσδιόριστη ευχαρίστηση που μου έδιναν.

Με τα χρόνια αντικατέστησα τη χαρά από τα τριαντάφυλλα με την ηρεμία που μου έδινε ο ανθός της λεβάντας. Συνήθιζα να ξορκίζω το στρες ρίχνοντας λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου λεβάντας στο μαντήλι μου και έπαιρνα μια δυο εισπνοές για να χαλαρώσω. Αυτό ήξερα, αυτό έκανα. Μέχρι που διάβασα την πρόσφατα δημοσιευμένη ιρανική μελέτη, που εξυμνεί τις αγχολυτικές ιδιότητες του ροδέλαιου και άλλαξα γνώμη (και αιθέριο έλαιο επίσης).

Ιρανικό πείραμα με άρωμα ρόδου

Ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Ιατρικών Σπουδών της Σεμνάν στο Ιράν, με επικεφαλής τον Mohsen Emadikhalaf από τη Σχολή Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου, αποφάσισε να διερευνήσει κατά πόσο άτομα με έντονο εργασιακό στρες μπορούσαν να ωφεληθούν από την αρωματοθεραπεία.

iStock

Οι επιστήμονες, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο την τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη κλινική δοκιμή, μελέτησαν την επίδραση τριών διαφορετικών ελαίων –τριανταφύλλου, σουσαμιού και λεβάντας– σε 118 νοσηλευτές/νοσηλεύτριες με προϋπηρεσία άνω των 10 ετών και μέση ηλικία τα 36 έτη.

Η επιλογή των συγκεκριμένων επαγγελματιών έγινε σκόπιμα: Οι εργαζόμενοι του κλάδου υγείας παρουσιάζουν πολύ υψηλά ποσοστά εργασιακού στρες και εξουθένωσης. Ειδικά κατά την περίοδο της πανδημίας το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης έπληξε σε μεγάλο βαθμό το νοσηλευτικό προσωπικό των νοσοκομείων και στη χώρα μας, σύμφωνα και με μελέτες του ΕΟΔΥ.

Ροδέλαιο για το «burnout»

Οι εθελοντές χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Τα άτομα της πρώτης ομάδας κρέμασαν στον λαιμό τους για έναν μήνα ένα φιαλίδιο χωρητικότητας 0.5 ml με αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλου. Τα άτομα της δεύτερης ομάδας «φόρεσαν» λεβάντα, ενώ στα άτομα της ομάδας ελέγχου (τρίτης ομάδας) το φιαλίδιο περιείχε έλαιο σουσαμιού. Τα φιαλίδια δόθηκαν στην αρχή της βάρδιας και οι συμμετέχοντες τα φορούσαν για δύο ώρες κάθε μέρα επί τέσσερις εβδομάδες. Το άγχος τους μετρήθηκε με βάση ειδικά ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν τρεις φορές: κατά την έναρξη του πειράματος, δύο εβδομάδες μετά και στο τέλος του πειράματος, δηλαδή τέσσερις εβδομάδες μετά την έναρξη της δοκιμής. Τα μέγιστα επίπεδα άγχους κυμαίνονταν μεταξύ 104-136 βαθμών, τα μέτρια μεταξύ 69-103 και τα χαμηλότερα κάτω από 68 βαθμούς.

iStock

Στην αρχή οι επιστήμονες φάνηκαν απογοητευμένοι από τα οφέλη της αρωματοθεραπείας. Καμία διαφορά δεν παρατηρήθηκε κατά τις πρώτες δύο εβδομάδες. Όμως στο τέλος του πειράματος, στις τέσσερις εβδομάδες δηλαδή, το ροδέλαιο είχε κάνει τη διαφορά: Το ροδέλαιο συνδέθηκε με μείωση του άγχους κατά 13% ρίχνοντάς το κατά 12 βαθμούς, ενώ στην ομάδα ελέγχου η μείωση του άγχους με σησαμέλαιο ήταν μόλις 2%. Όσο για το έλαιο λεβάντας το σκορ ήταν παρόμοιο με εκείνο του σησαμέλαιου.

Με λίγο ροδέλαιο ξεχνιέμαι

Σε μία προσπάθεια να εξηγήσουν την εμφάνιση της αγχολυτικής δράσης του ροδέλαιου τέσσερις εβδομάδες μετά την έναρξη της δοκιμής και όχι αμέσως, οι ερευνητές συζητούν την πιθανότητα η επίδραση της αρωματοθεραπείας να είναι σωρευτική και να αυξάνεται με τη συνεχή χρήση όσο περνά ο καιρός. Οι επιστήμονες εξήγησαν επίσης γιατί η αρωματοθεραπεία δρα καλύτερα μέσω της εισπνοής: Τα αιθέρια έλαια επηρεάζουν τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα, διεγείροντας το οσφρητικό νεύρο που συνδέεται με το μεταιχμιακό (ή λιμβικό) σύστημα, μια νευροανατομική περιοχή που εντοπίζεται εσωτερικά του εγκεφαλικού φλοιού και εμπλέκεται σε πολλές λειτουργίες μας.

Στο συμπέρασμα της μελέτης, που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Explore: The Journa of Science & Healing τον Ιανουάριο του 2023, αναφέρεται η παράπλευρη ωφέλεια της αρωματοθεραπείας: «Μπορεί να μειώσει την υπερβολική εξάρτηση των νοσηλευτών που εργάζονται σε δομές υγείας από τα φάρμακα (που χρησιμοποιούν) για την ανακούφιση των συμπτωμάτων άγχους στο χώρο εργασίας».

Regina rosas amat

Η βασίλισσα του Οβίδιου αγαπάει τα τριαντάφυλλα. Το ίδιο κι εμείς. Γιατί πριν έρθουν οι Ιρανοί να μας μιλήσουν για την ηρεμιστική δράση του ελαίου, ξέραμε από τις γιαγιάδες μας ότι το ροδέλαιο είναι το καλύτερο ενυδατικό για το δέρμα μας. Οπότε, ψάχνω για αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλου, κατά προτίμηση βιολογικό προϊόν του φυτού Rosa Damascene Miller της οικογένειας Rosaceae, που όπως λέει φίλη μου εξπέρ στην αρωματοθεραπεία είναι το καλύτερο.