6 ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑ

Υπάρχουν ορισμένες συνήθειές που μπορεί να επηρεάσουν την κατάσταση της υγείας μας, αποσυντονίζοντας ακόμα και το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Ποιες είναι αυτές;

Μπορεί να μην το σκεφτόμαστε συχνά, αλλά καθημερινά το σώμα μας περιβάλλεται από κινδύνους. Και δεν εννοώ αυτούς στον δρόμο, αλλά κινδύνους εξωτερικούς και εξωτερικούς, όπως οι λοιμώξεις από ιούς και βακτήρια, τους οποίους το ανοσοποιητικό μας σύστημα διαρκώς πολεμά, ώστε να μην πέσουμε στο κρεβάτι.

Αντί, λοιπόν, να αναλάβουμε δράση όταν πλέον είναι αργά, μπορούμε να δράσουμε προληπτικά, ενισχύοντάς με τις επιλογές μας την άμυνα του οργανισμού μας. Υπάρχουν παράγοντες που μπορούμε να ελέγξουμε, ώστε να μην αφήσουμε το σώμα μας εκτεθειμένο σε όλους αυτούς τους «κακούς» (όσοι έχετε δει το κινούμενο σχέδιο «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν η ζωή» θα καταλαβαίνετε τι εννοώ).

1. Υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης

Αν και ένα κουταλάκι ζάχαρη δεν θα μας βλάψει, καλό είναι να την καταναλώνουμε με μέτρο. Δυστυχώς, τα τελευταία πενήντα χρόνια, η παγκόσμια κατά κεφαλήν κατανάλωσή της έχει αυξηθεί πάνω από 50% και στην Ευρώπη η πρόσληψή της είναι πολύ υψηλότερη μεταξύ των παιδιών (κυμαίνεται από περίπου 12% στη Δανία, τη Σλοβενία και τη Σουηδία μέχρι σχεδόν 25% στην Πορτογαλία).

Όπως λένε οι ειδικοί, η υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης μπορεί να είναι τοξική για τον οργανισμό μας. Μεταξύ άλλων, αυξάνει τα επίπεδα ινσουλίνης, που μπορεί να οδηγήσει στην εκδήλωση διαβήτη και συμβάλλει στην εμφάνιση παχυσαρκίας, ενώ επηρεάζει ποικιλοτρόπως τους αμυντικούς μηχανισμούς μας, π.χ. μέσω της χρόνιας φλεγμονής που προκαλεί.

Αυτός είναι ο λόγος που ο ΠΟΥ συνιστά ενήλικες και παιδιά να περιορίσουμε την ημερήσια πρόσληψη ελεύθερων σακχάρων (αυτών δηλαδή που δεν περιέχονται σε φρούτα, λαχανικά και γάλα) σε λιγότερο από το 10% της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης.

Unsplash Yasin Aribuga

2. Διατροφή χαμηλή σε φυτικές ίνες

Δεν είμαστε λαός που αγαπά τα φρούτα και τα λαχανικά. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν τα στοιχεία της Eurostat για το 2019. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή στατιστική αρχή, όσον αφορά την Ελλάδα το ποσοστό του πληθυσμού που κατανάλωνε τις συνιστώμενες 5 ή περισσότερες μερίδες φρούτων και λαχανικών καθημερινά ήταν 12% (όσο ο ευρωπαϊκός μέσος όρος). Σε επίπεδο Ευρώπης, ένας στους τρεις πολίτες ανέφερε ότι δεν κατανάλωνε καθόλου φρούτα ή λαχανικά καθημερινά. Mόνο το 12% του πληθυσμού της Ε.Ε. κατανάλωνε τις συνιστώμενες 5 μερίδες ή περισσότερες.

Οι πλούσιες σε φυτικές ίνες τροφές μπορεί έμμεσα να συμβάλλουν στην ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού μας. Πώς; Αποτελώντας σημαντικό θρεπτικό συστατικό για τα καλά βακτήρια που υπάρχουν στο έντερό μας. Αυτό σημαίνει ότι όσο περισσότερες καταναλώνουμε, τόσο το καλύτερο για το εντερικό μας μικροβίωμα, το οικοσύστημα που με τη σειρά του συμβάλλει στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος.

ΟΙ ΠΛΟΥΣΙΕΣ ΣΕ ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΕΜΜΕΣΑ ΝΑ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ.

3. Έλλειψη ύπνου

Δεν είναι πλέον μυστικό ότι ο ύπνος θα έπρεπε να συνταγογραφείται. Πρόκειται για μια δωρεάν «θεραπεία» που ωφελεί με πολλούς τρόπους τον οργανισμό μας, ανάμεσα σε αυτούς η βελτίωση της μνήμης και της συγκέντρωσης και η συμβολή του σε ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα.

Όσον αφορά το τελευταίο, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Tübingen στη Γερμανία διαπίστωσαν ότι ο ύπνος βελτιώνει την ικανότητα ορισμένων ανοσιακών κυττάρων (Τ-λεμφοκύτταρα) να προσκολλώνται στους στόχους τους.

«Ο ύπνος έχει την ικανότητα να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της απόκρισης των Τ κυττάρων. Η παρατήρηση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, αν λάβουμε υπόψη τα υψηλά ποσοστά διαταραχών και καταστάσεων που σχετίζονται με τον κακής ποιότητας ύπνο, όπως η κατάθλιψη, το χρόνιο στρες, η γήρανση, η εργασία με βάρδιες», ανέφεραν οι επικεφαλής της έρευνας, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Experimental Medicine.

Πάντως, για όσους δυσκολευόμαστε να κλείσουμε μάτι, υπάρχουν τεχνικές που μπορούμε να εφαρμόσουμε για ήρεμο ύπνο, χαλαρωτικά ροφήματα, ακόμα και εφαρμογές ύπνου για το κινητό τηλέφωνο.

Unsplash Herson Rodriguez

4. Κατάχρηση αλκοόλ

Μπορεί ένα ποτηράκι κρασί την ημέρα να μην μας βλάψει, ωστόσο το αλκοόλ (όπως και η ζάχαρη) καλό είναι να καταναλώνεται με φειδώ.

Η κατάχρησή του σίγουρα δεν ωφελεί το ανοσοποιητικό μας σύστημα, μιας και διαταράσσει την ισορροπία καλών και κακών βακτηρίων που υπάρχουν στο έντερό μας, σκοτώνοντας τα πρώτα και επιτρέποντας τον πολλαπλασιασμό των δεύτερων.

Επιπλέον, όταν το αλκοόλ εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, θα περάσει από το συκώτι, που λειτουργεί σαν εργοστάσιο αποτοξίνωσης του οργανισμού. Όταν η ποσότητα που καταναλώνουμε είναι μικρή, το συκώτι μας μπορεί να τη διαχειριστεί. Όταν, όμως, η κατανάλωση αλκοόλ γίνεται πρόβλημα, τότε προκαλούνται βλάβες, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολο το έργο του και επιβαρύνει τον οργανισμό μας.

5. Υπερβολικό στρες

Όταν βιώνουμε μια στρεσογόνα κατάσταση ή όταν στο μυαλό μας γυρίζει μια στρεσογόνα σκέψη, το σώμα μας αντιδρά και ένας ολόκληρος μηχανισμός, η γνωστή κατάσταση πάλης ή φυγής, μπαίνει σε κίνηση. Η κατάσταση αυτή οδηγεί στην έκκριση ορμονών, ανάμεσά τους αδρεναλίνη και  κορτιζόλη.

Μέσα σε λογικά πλαίσια, το στρες μας κινητοποιεί και είναι ωφέλιμο, όταν όμως γίνεται χρόνιο (δυστυχώς στις μέρες μας βρισκόμαστε σε μόνιμο συναγερμό), τότε τα πράγματα αλλάζουν. Όπως αναφέρει μετα-ανάλυση ερευνών στο Psychological Bulletin, όσο περισσότερο βιώνουμε έναν στρεσογόνο παράγοντα, τόσο περισσότερα στοιχεία του ανοσοποιητικού συστήματος επηρεάζονται με δυνητικά επιζήμιο τρόπο.

Αν θέλουμε να ελέγξουμε κάπως την κατάσταση, ορισμένες τεχνικές διαχείρισης του στρες, όπως ο διαλογισμός, μια βόλτα στη φύση, οι ασκήσεις αναπνοής, μπορούν να μας φανούν χρήσιμες. Είναι σημαντικό στις συνθήκες αυτές να φρoντίζουμε τον εαυτό μας και να δίνουμε προτεραιότητα στην ανάγκη μας για ηρεμία και αποσυμπίεση. Άλλωστε, «η αυτοφροντίδα είναι το απαραίτητο θεμέλιο για να χτίσεις μια ζωή υγιή και ισορροπημένη», έχει γράψει η ψυχολόγος Ελένη Σολταρίδου στο OW.

Unsplash Chad George

6. Έλλειψη άσκησης

Οι οδηγίες για μια πιο ισορροπημένη διατροφή πάνε πάντα πακέτο με τις οδηγίες για σωματική άσκηση κι αυτό γιατί η κίνηση είναι προϋπόθεση για σώμα υγιές και μυαλό καθαρό.

Μάλιστα, πρόσφατη έρευνα στο περιοδικό Sports Medicine αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «η τακτική σωματική δραστηριότητα, μέτριας έως υψηλής έντασης, σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο ασθένειας ή θανάτου από λοιμώδη νόσο, ενισχύει την πρώτη γραμμή άμυνας του ανοσοποιητικού συστήματος και αυξάνει την αποτελεσματικότητα των εμβολίων».

Οι θεωρίες γύρω από το πώς η άσκηση ενισχύει την άμυνα του οργανισμού είναι αρκετές. Για παράδειγμα:

• μπορεί να βοηθήσει στην απομάκρυνση των βακτηρίων από τους πνεύμονες και τους αεραγωγούς,
• προκαλεί μεταβολές στα αντισώματα και στα λευκά αιμοσφαίρια,
• η σύντομη αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη βακτηρίων, επιβραδύνει την έκκριση των ορμονών του στρες.

Δεν χρειάζεται να αλλάξουμε ζωή εν μία νυκτί. Αν δεν μπορούμε να αλλάξουμε όλους τους παραπάνω παράγοντες, ας ξεκινήσουμε με έναν, αυτόν που μας είναι πιο εύκολος.