3 ΔΩΡΑ ΠΟΥ ΣΟΥ ΚΑΝΕΙ Ο ΗΛΙΟΣ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΜΑΥΡΙΣΜΑ

Υπάρχουν τρεις επιστημονικά τεκμηριωμένοι λόγοι που είναι σημαντικό να περνάμε λίγο χρόνο στον ήλιο –με μέτρο πάντα–, ειδικά το καλοκαίρι.

Κάτι ήξεραν οι παλιοί που έλεγαν «βγες να σε δει λιγάκι ο ήλιος». Η έκθεση στον ήλιο, λαμβάνοντας πάντα μέτρα προστασίας όπως είναι το αντηλιακό, τα δροσερά ρούχα και η αποφυγή ωρών με την πιο έντονη ηλιοφάνεια, είναι ένα πανίσχυρο εργαλείο τόσο για τη σωματική όσο και τη ψυχική μας υγεία.

Από την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού μέχρι την ενίσχυση της μνήμης, ο ήλιος είναι ένα απόλυτα φυσικό, ισχυρό εργαλείο με μηδενικό κόστος, που προσφέρεται σε αφθονία στην Ελλάδα. Εκμεταλλεύσου, λοιπόν, τον καλοκαιρινό ήλιο για να βελτιστοποιήσεις τις ορμόνες, να ενισχύσεις τις γνωστικές σου δεξιότητες και να μειώσεις το στρες.

Ένας άλλος «πρωινός καφές»

Φαντάσου πως μόλις σηκώθηκες από το κρεβάτι και πως το πρώτο πράγμα που κάνεις είναι να ανοίξεις τις κουρτίνες για να μπει το φως του ήλιου στο δωμάτιο, να πέσει πάνω στο σώμα και το πρόσωπο σου… Πώς νιώθεις; Αν νιώθεις μια μικρή ενεργοποίηση, μια μικρή δόση ευτυχίας και κινητοποίησης, αυτό συμβαίνει γιατί το πρωινό ηλιακό φως μας βοηθά να ισορροπήσουμε το τι συμβαίνει στο εσωτερικό του σώματος μας με το εξωτερικό περιβάλλον.

iStock

Η έκθεση στο φυσικό φως αμέσως μετά το ξύπνημα βοηθά στη ρύθμιση των κιρκάδιων ρυθμών μας, του εσωτερικού ρολογιού του σώματος που επηρεάζει τους κύκλους ύπνου-αφύπνισης και την απελευθέρωση ορμονών. Πιο συγκεκριμένα, το φυσικό φως βοηθά στη ρύθμιση της κορτιζόλης, γνωστή ως «ορμόνη του στρες», η οποία ακολουθεί έναν καθημερινό κύκλο όπου κορυφώνεται το πρωί για να προάγει την εγρήγορση και σταδιακά μειώνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αν και συχνά ακούμε συμβουλές για το πώς να μειώσουμε την κορτιζόλη, η πρωινή, στρατηγική αύξησή της μπορεί να μας δώσει μια φυσική αύξηση ενέργειας για να αντιμετωπίσουμε την ημέρα με μεγαλύτερη παραγωγικότητα.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η έκθεση στο φως μπορεί να αυξήσει έως και κατά 50% τα επίπεδα κορτιζόλης το πρωί, οδηγώντας σε βελτιωμένη γνωστική απόδοση όπως καλύτερη μνήμη, ενισχυμένη προσοχή ορθότερη λήψη αποφάσεων και παραγωγικότητα. Μελέτη που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Northwestern διαπίστωσε ότι οι υπάλληλοι γραφείου που εκτέθηκαν στο φυσικό φως είχαν καλύτερη γνωστική απόδοση και ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα συνολικής ευεξίας σε σύγκριση με εκείνους σε περιβάλλοντα χωρίς παράθυρα.

Τip: Ξεκίνα την ημέρα σου με έναν μικρό περίπατο έξω ή έστω απόλαυσε το πρωινό σου στο μπαλκόνι ή κοντά σε ένα παράθυρο. Μόλις 20-30 λεπτά ηλιακού φωτός μπορούν να δώσουν τον σωστό ρυθμό για την ημέρα σου, δίνοντάς σου ενέργεια και ενισχύοντας την εστίασή σου.

Μια δόση ευτυχίας το μεσημέρι

Πέρα από τη ρύθμιση της κορτιζόλης, που είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση του στρες, του άγχους και της κόπωσης, η έκθεση στο ηλιακό φως διεγείρει την παραγωγή σεροτονίνης. Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής, αγγελιοφόρος ανάμεσα στα κύτταρα του εγκεφάλου, που επηρεάζει σημαντικά τη διάθεση, τα συναισθήματα και τον ύπνο. Συχνά αναφέρεται ως το χημικό της «καλής διάθεσης» λόγω του ρόλου της στην προώθηση των συναισθημάτων ευεξίας και ευτυχίας.

iStock

Όταν το ηλιακό φως περάσει μέσα από τα μάτια μας, στέλνει σήματα σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εμπλέκονται στην παραγωγή σεροτονίνης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν το φως του ήλιου είναι άφθονο, προσφέροντας έναν φυσικό τρόπο για την καταπολέμηση των συναισθημάτων κατάθλιψης και λήθαργου που είναι πιο συνηθισμένα τους πιο σκοτεινούς μήνες. Έρευνες σε πολλαπλά πλαίσια υποδηλώνουν πως το ανεπαρκές ηλιακό φως συνδέεται με την Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή (SAD), έναν τύπο κατάθλιψης που εμφανίζεται κατεξοχήν τους χειμερινούς μήνες.

Τip: Μπορείς να χρησιμοποιήσεις το μεσημεριανό σου διάλειμμα για να περάσεις λίγο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, είτε πρόκειται για φαγητό σε ένα πάρκο είτε για μια μικρή βόλτα με τα πόδια. Αυτή η μεσημεριανή ενίσχυση της σεροτονίνης μπορεί να ανεβάσει τη διάθεσή σου για το απόγευμα. Μην ξεχνάς, βέβαια, να φοράς το αγαπημένο σου αντηλιακό.

Ο ήλιος χτίζει γερό ανοσοποιητικό

Πέρα από την εγκεφαλική λειτουργία, το πρωινό φως του ήλιου υποστηρίζει τη σωματική υγεία βοηθώντας στην παραγωγή της βιταμίνης D, απαραίτητης για την υγεία των οστών, τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και τη μείωση φλεγμονών. Το να περνάς χρόνο έξω το πρωί μπορεί να σε βοηθήσει να λάβεις επαρκή βιταμίνη D, η οποία συχνά λείπει από τον σύγχρονο τρόπο ζωής που μας θέλει καθηλωμένους μπροστά από τον υπολογιστή και σε εσωτερικούς χώρους.

Πώς λειτουργεί όλο αυτό; Όταν το δέρμα μας εκτίθεται στις ακτίνες του ήλιου, συνθέτει βιταμίνη D, μια κρίσιμη θρεπτική ουσία που έχει βαθιά επίδραση στην υγεία του ανοσοποιητικού. Η βιταμίνη D εμπλέκεται στη ρύθμιση και τη διαφοροποίηση των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως τα Τ κύτταρα και τα μακροφάγα, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση των παθογόνων. Επιπλέον, βοηθά στη ρύθμιση της ανοσολογικής απόκρισης και έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, οι οποίες μπορούν να αποτρέψουν τη χρόνια φλεγμονή που μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες αυτοάνοσες καταστάσεις.

Πέρα όμως από τη βιταμίνη D, υπάρχουν και άλλοι τρόποι με τους οποίους το ηλιακό φως μπορεί να υποστηρίξει το ανοσοποιητικό σύστημα. Κάποιες έρευνες συσχετίζουν το υπεριώδες φως με την εξόντωση βακτηρίων και ιών στο δέρμα. Τέλος, η τακτική έκθεση στο φυσικό φως βοηθά στη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού μας, όπως προαναφέραμε, ο οποίος με τη σειρά του μπορεί να βελτιστοποιήσει τον χρόνο και την αποτελεσματικότητα των αποκρίσεων του ανοσοποιητικού συστήματος.

Αυτό το καλοκαίρι, λοιπόν, δεν δίνει μόνο ευκαιρία για χαλάρωση, μαύρισμα και ξεγνοιασιά, αλλά και μια ευκαιρία να επιστρέψεις από τις διακοπές πιο υγιής, χαρούμενος και γεμάτος ενέργεια από μέσα προς τα έξω. Εσύ θα το δοκιμάσεις;

Η Σοφία Μπαλαλή είναι Γνωστική Ψυχολόγος & Health Coach, Υποψήφια Διδάκτωρ.