15 ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ «ΠΕΦΤΕΙ» Ο ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΣΟΥ
Ο αργός μεταβολισμός δείχνει ότι το σώμα σου δεν μπορεί να μετατρέψει αποτελεσματικά τις τροφές σε ενέργεια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του βάρους, κόπωση και άλλα προβλήματα υγείας.
Ο μεταβολισμός είναι η ενέργεια που ο οργανισμός μας καταναλώνει καθημερινά, είτε βρισκόμαστε σε κατάσταση ηρεμίας (π.χ. αναπνέοντας, κατά την αναδόμηση των κυττάρων και την πέψη), είτε επιδιδόμαστε σε δραστηριότητες. Η ποσότητα ενέργειας (θερμίδων) που χρειαζόμαστε για τις βασικές λειτουργίες μας ονομάζεται βασικός μεταβολικός ρυθμός και φυσικά αλλάζει με την ηλικία μας και με τον τρόπο ζωής μας. Όταν λέμε, λοιπόν, «αργός μεταβολισμός» εννοούμε ότι ο βασικός μεταβολικός ρυθμός είναι μικρός.
Ένας αργός μεταβολισμός δείχνει ότι το σώμα μας δεν μπορεί να μετατρέψει αποτελεσματικά τις τροφές σε ενέργεια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του βάρους μας, κόπωση και άλλα προβλήματα υγείας. Ενεργοποιώντας καλύτερα τον μεταβολισμό μας έχουμε τα αντίθετα αποτελέσματα: μπορούμε να χάσουμε βάρος πιο εύκολα, να νιώθουμε ότι έχουμε περισσότερη ενέργεια και να απολαμβάνουμε καλύτερη υγεία.
Θα καταλάβεις ότι έχεις αργό μεταβολισμό αν δυσκολεύεσαι να χάσεις βάρος, όσο κι αν προσπαθείς με δίαιτες και σωματική άσκηση. Μπορεί, επίσης, να νιώθεις συνεχώς κουρασμένος/-η, να πεινάς συχνά, να νιώθεις πρησμένος/-η ή να έχεις ξηρή επιδερμίδα. Θα το επιβεβαιώσεις, βέβαια, έπειτα από τις σχετικές εξετάσεις στις οποίες θα σε καθοδηγήσει ενδοκρινολόγος.
Τι φταίει για τον αργό μεταβολισμό σου
Σε πολλές περιπτώσεις ο αργός μεταβολισμός δεν είναι δική σου ευθύνη. Όπως αναφέρει σε άρθρο στο WebMD η Δρ. Carol DerSarkissian, μπορεί να ευθύνονται τα γονίδια ή κάποια μεταβολή στις ορμόνες σου. Υπάρχουν, όμως, και ορισμένες καθημερινές συνήθειες που μπορεί να τον επιβραδύνουν, τις οποίες αν δοκιμάσεις να αλλάξεις ίσως δεις αποτελέσματα. Η DerSarkissian καταγράφει αναλυτικά:
1. Τα γονίδιά σου
Αν ο μεταβολισμός σου δείχνει να μη λειτουργεί όταν κοιμάσαι ή χαλαρώνεις, αυτό πιθανότατα το έχεις κληρονομήσει από τους γονείς σου. Τα γονίδιά σου δεν μπορείς να τα αλλάξεις, αλλά αν θες να τον επιταχύνεις χρειάζεται να ασκείσαι περισσότερο, ακόμα και «στριμώχνοντας» δραστηριότητες μέσα στη μέρα σου, π.χ. ανεβαίνοντας σκάλες.
2. Ορμόνες
Μια ορμονική μεταβολή μπορεί να φρενάρει την ενέργεια που χρησιμοποιεί το σώμα σου και αυτό να σε κάνει να νιώθεις κουρασμένος/-η. Κάποια δυσλειτουργία στον θυρεοειδή σου ή ο διαβήτης μπορούν, επίσης, να τον επηρεάσουν. Το στρες παίζει τον δικό του ρόλο, αναγκάζοντας τον οργανισμό να εκλύει ορμόνες που τον επιβραδύνουν. Ένας ενδοκρινολογικός έλεγχος είναι απαραίτητος.
3. Η έλλειψη ύπνου
Ο καλός βραδινός ύπνος βοηθά τον μεταβολισμό να μένει σταθερός. Αν δεν κοιμάσαι καλά, εμποδίζεις το σώμα σου να χρησιμοποιεί την ενέργεια σωστά και αυξάνεις τον κίνδυνο παχυσαρκίας και διαβήτη. Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται 7-9 ώρες βραδινού ύπνου. Αν απέχεις πολύ από αυτό, δοκίμασε να το αλλάξεις.
4. Αυστηρές δίαιτες
Το πώς επιχειρείς να χάσεις κιλά παίζει ρόλο. Κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν ότι για να αδυνατίζουν πρέπει να τρώνε ελάχιστα. Αυτό, όμως, βάζει τον οργανισμό σε λειτουργία «αργής κίνησης». Ειδικά αν γυμνάζεσαι παράλληλα, δείχνεις στο σώμα σου ότι μπορεί να επιβιώσει και με λιγότερες θερμίδες. Αυτό το αναγκάζει να προσκολλάται σε αυτές τις θερμίδες και να μην αφήνει το βάρος να «πέσει». Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητο να ακολουθείς τη διατροφή που θα συστήσει ένας έμπειρος διαιτολόγος ειδικά για εσένα.
5. Θαλασσινό αλάτι
Είναι αυτό που οι περισσότεροι χρησιμοποιούμε, όμως του λείπει το ιώδιο που ο θυροειδής μας χρειάζεται για να διαχειριστεί τον μεταβολισμό. Προτίμησε, λοιπόν, το ιωδιούχο αλάτι ή απόλαυσε τροφές πλούσιες σε ιώδιο, όπως οι γαρίδες.
6. Έχεις «στεγνώσει»
Αν δεν πίνεις αρκετό νερό, ο μεταβολισμός σου μπορεί να «βαλτώσει». Κάποιες μελέτες δείχνουν ότι το νερό βοηθά το σώμα να «καίει» ενέργεια και βοηθά στην απώλεια βάρους. Εξάλλου, πίνοντας νερό ή καταναλώνοντας τροφές πλούσιες σε νερό (όπως το αγγούρι ή το καρπούζι) βοηθάς τον οργανισμό σου να νιώθει πιο χορτάτος, οπότε τρως λιγότερο.
7. Πίνεις ντεκαφεϊνέ
Είναι μια καλή εναλλακτική αν θες να πιεις έναν καφέ αργά το απόγευμα, όμως λάβε υπόψη ότι η καφεΐνη «μπουστάρει» τον μεταβολισμό σου. Κι αν για κάποιον λόγο δεν μπορείς να καταναλώσεις καφεΐνη (που επίσης μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια υγρών από το σώμα), δες εδώ άλλες τροφές που τον ενισχύουν εξίσου και μάλιστα κάποιες που βοηθούν τον οργανισμό να καίει λίπος ενώ κοιμάσαι.
8. Ανεπάρκεια ασβεστίου
Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για την καλή υγεία των οστών, όμως είναι και ένα θρεπτικό συστατικό που, μεταξύ άλλων, ενισχύει και τον μεταβολισμό. Δοκίμασε, λοιπόν, να αυξήσεις την κατανάλωσή του είτε πίνοντας γάλα (ακόμα και γάλα σόγιας ή αμυγδάλου εμπλουτισμένο με ασβέστιο) είτε τρώγοντας σολομό, κέιλ και τόφου.
9. Ο θερμοστάτης σου είναι στα ύψη
Δεν είναι πολύ καλή ιδέα να ανεβάζεις πολύ τη θερμοκρασία στο σπίτι ή στον χώρο που περνάς τις περισσότερες ώρες της ημέρας σου. Σύμφωνα με μελέτες, όταν οι χώροι αυτοί έχουν θερμοκρασία άνω των 24 βαθμών δυσκολεύουν το σώμα να δημιουργήσει «καφέ λίπος» που είναι απαραίτητο για να κάψει το σώμα θερμίδες. Ειδικά στο υπνοδωμάτιο, όταν κοιμάσαι η θερμοκρασία του χώρου δεν θα πρέπει να ξεπερνά τους 19 βαθμούς.
10. Τα φάρμακά σου
Ορισμένα φάρμακα, π.χ. κάποια αντικαταθλιπτικά ή αντιψυχωσικά, μπορεί να επιβραδύνουν τον μεταβολισμό σου. Το ίδιο μπορεί να κάνουν και αυτά που ρίχνουν τους παλμούς της καρδιάς. Αυτό είναι κάτι που αξίζει να συζητήσεις με τον γιατρό σου.
11. Αποφεύγεις τους υδατάνθρακες
Σίγουρα το να μειώσεις τους ανθυγιεινούς υδατάνθρακες στην διατροφή σου μπορεί να σε βοηθήσει να ρυθμίσεις το βάρος σου και να καις λίπος ταχύτερα, όμως ο οργανισμός σου τους χρειάζεται για να δημιουργήσει ινσουλίνη. Αν τους αποφεύγεις εντελώς, δημιουργείς λιγότερη από τη σημαντική αυτή ορμόνη, ο μεταβολισμός δεν λειτουργεί σωστά και δεν καις αρκετές θερμίδες. Δεν συνιστούμε να τρως συνέχεια ψωμί, αλλά υδατάνθρακες έχουν και τα φρούτα, τα λαχανικά (π.χ. η γλυκοπατάτα), οι καρποί και το αλεύρι ολικής άλεσης, τα οποία μπορείς να προτιμάς.
12. Είσαι νυκτόβιο ον
Μπορεί να εργάζεσαι σε νυχτερινές βάρδιες ή απλά να νιώθεις πως λειτουργείς καλύτερα τη νύχτα, ωστόσο τα ωράρια αυτά παρεμβαίνουν στον φυσικό κύκλο ύπνου σου. Αυτό μπορεί να έχει επίπτωση στον μεταβολισμό σου, καθώς και σε άλλα προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία. Δοκίμασε να αλλάξεις τα ωράριά σου και ίσως δεις αλλαγές και στον μεταβολισμό σου.
13. Τι ώρες τρως;
Το πότε τρως μπορεί να είναι εξίσου σημαντικό με τι τρως. Αν χάνεις γεύματα ή τσιμπάς κάτι στον δρόμο, μπορεί να διαταράξεις τον μεταβολισμό σου. Προσπάθησε να έχεις σταθερές ώρες γευμάτων.
14. Χρόνιο στρες
Όταν βιώνεις μια στρεσογόνα κατάσταση το σώμα σου δημιουργεί μια ορμόνη που ονομάζεται κορτιζόλη, η οποία έχει την ιδιότητα να «μπουστάρει» τον οργανισμό άμεσα με ενέργεια. Αν, όμως, βρίσκεσαι σε μία χρόνια κατάσταση στρες, το σώμα σου καταλαβαίνει ότι χρειάζεσαι διαρκή ενίσχυση με κορτιζόλη. Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης δυσκολεύουν τον οργανισμό να δημιουργήσει ινσουλίνη και, όπως είπαμε παραπάνω, αυτό φρενάρει τον μεταβολισμό και αυξάνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας. Βρες, λοιπόν, χρόνο για τον εαυτό σου και κάνε κάτι που σε χαλαρώνει και σε ευχαριστεί.
15. Ακολουθείς διατροφή πλούσια σε λιπαρά
Λαχταριστά burgers, πεντανόστιμες σφολιάτες, ολόφρεσκα γλυκά. Όσο τα απολαμβάνεις, άλλο τόσο σε βλάπτουν. Δυσκολεύουν το σώμα να διασπάσει τις τροφές, να βρει ανάμεσά τους θρεπτικά συστατικά, επηρεάζει τη δημιουργία ινσουλίνης… Απόφυγέ τα και προτίμησε στη θέση τους φρούτα, λαχανικά, οστρακοειδή και πολύ νερό.