12 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΕΙΝΩΝΟΥΝ ΤΟ ΑΓΧΟΣ

Υπάρχουν συνήθειες που επιδεινώνουν το άγχος και δεν είναι ψυχογενείς. Είναι πράγματα που κάνουμε καθημερινά χωρίς να συνειδητοποιούμε ότι επηρεάζουν τη διάθεσή μας. Κι αν αλλάζοντάς τα νιώσουμε καλύτερα;

Αν κάτι μισούν όλοι αλλά κανείς δεν αποφεύγει σε αυτή τη ζωή, είναι το άγχος. Ξεκινάει συνήθως από αρνητικές σκέψεις και φόβους και μπορεί να καταστεί χρόνιο, γενικευμένο, ακόμη και να προκαλέσει ασθένειες. Τι γίνεται λοιπόν όταν πρέπει να το διαχειριστείς; Πώς μπορείς να αιχμαλωτίσεις τον αόρατο εχθρό και να ζήσεις αρμονικά μαζί του; Υπάρχουν άραγε συνήθειες για να περιορίσει κανείς το άγχος;

Ψυχοθεραπευτές, ψυχίατροι, wellness coaches και πάσης φύσεως ειδικοί προσπαθούν με τους δικούς τους τρόπους ο καθένας να μετριάσουν το άγχος που χαρακτηρίζει το σύγχρονο άνθρωπο. Άλλοτε τα καταφέρνουν κι άλλοτε όχι.

Καθώς προσωπικά έχω μαλώσει με τη συμβουλή «διαχειρίσου το άγχος σου», αναζητώ πάντα πρακτικές και συγκεκριμένες ιδέες - πέρα από την όποια προσωπική δουλειά μπορεί να κάνω – για να περιορίζω τις συνέπειές του, κρατώντας πάντα στο μυαλό ότι το άγχος είναι αναπόφευκτο.

Όταν λοιπόν βρίσκω απλές συμβουλές που μπορεί να λειτουργήσουν επικουρικά, χαίρομαι να τις μοιράζομαι. Οι παρακάτω συνήθειες, που είναι καθημερινές και όχι ιδιαίτερα «εγκεφαλικές», αφορούν μικρά πράγματα που μπορούμε να έχουμε κατά νου και να περιορίσουμε. Τις υποδεικνύει η Αμερικανίδα ψυχοθεραπεύτρια Alison Seponara, εξειδικευμένη στην αντιμετώπιση του άγχους.

1. Υπερβολική καφεΐνη

Είναι η γνωστή η επίδραση του καφέ στο νευρικό μας σύστημα. Στην πραγματικότητα, η καφεΐνη μπλοκάρει τους υποδοχείς στον εγκέφαλό μας που αναγνωρίζουν τον νευροδιαβιβαστή αδενοσίνης, ο οποίος προκαλεί νύστα και οδηγεί σε ύπνο. Έτσι, ένα φλιτζάνι καφέ μπορεί να είναι διεγερτικό, κοινώς να μας ξυπνάει, τι γίνεται όμως όταν το παρακάνουμε;

Freepik

Σύμφωνα με τον Αμερικανικό FDA τέσσερα έως πέντε φλιτζάνια καφέ μπορούν να επιτείνουν το άγχος αλλά και τις κρίσεις πανικού σε άτομα που έχουν ήδη ευαισθησία. Όπως και να 'χει, ένας ή δύο καφέδες την ημέρα δεν δημιουργούν συνήθως πρόβλημα, οι περισσότεροι όμως καλύτερα να αποφεύγονται.

2. Έλλειψη ύπνου

O ανεπαρκής ύπνος μπορεί να πυροδοτήσει μια σειρά προβλημάτων, ανάμεσα στα οποία και το άγχος. Η σχέση στρες και αϋπνίας έχει μελετηθεί διεξοδικά και οι ειδικοί συστήνουν τουλάχιστον 7 ώρες ύπνου καθημερινά.

3. Ακινησία

H σωματική δραστηριότητα παράγει ενδορφίνες που καταπολεμούν στο στρες και βελτιώνουν τη διάθεση. Η έντονη καθιστική ζωή έχει συνδεθεί με υψηλά επίπεδα κορτιζόλης και σημαντικά προβλήματα υγείας. Έστω και λίγο περπάτημα καθημερινά ή λίγο κολύμπι μπορεί να βελτιώσουν τη διάθεση και να σας χαλαρώσουν.

Unsplash Holly Stratton

4. Κατάχρηση αλκοόλ

Ξέρετε ότι το κάθε ποτήρι κρασί προκαλεί τόσο μεγάλη αύξηση ορμονών χαλάρωσης, ώστε για να επανέλθει ο οργανισμός σε ισορροπία από το αλκοόλ, 3-4 ώρες μετά εκκρίνει στρεσογόνες ορμόνες;

5. Παράλειψη γευμάτων

Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι η πείνα σάς προκαλεί νεύρα. Ισχύει. «Η αντίδραση αυτή μπορεί να οφείλεται στα χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, που πυροδοτούν την έκκριση ορμονών, όπως η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη, η οποία αυξάνει τα επίπεδα στρες», εξηγεί η Deanne Jade από το Εθνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών, μέλος της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρείας.

6. Ζάχαρη

H υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης που επηρεάζει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, δημιουργεί προβλήματα στις ορμόνες και συνεπακόλουθα επηρεάζει τα επίπεδα του στρες. Καθώς η ζάχαρη «κρύβεται» καλά σε διάφορες επεξεργασμένες τροφές, καλό είναι να μάθουμε πόσο πρέπει να τη μειώσουμε για να κερδίσουμε πίσω την υγεία μας.

7. Ακαταστασία

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι υπερφορτωμένοι χώροι εργασίας μπορεί να έχουν επιπτώσεις στα επίπεδα του στρες, στη συγκέντρωσή μας ακόμη και στον ύπνο μας, ενώ έχει παρατηρηθεί και αμφίδρομη σχέση μεταξύ ακαταστασίας και καταθλιπτικού συναισθήματος. Mάλιστα, οι ερευνητές βρήκαν ότι γυναίκες με ακατάστατα σπίτια είχαν υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης, ορμόνης που συνδέεται με το στρες.

Pexels Ron Lach

8. Απουσία ορίων

Η αδυναμία μας να λέμε «όχι», όταν χρειάζεται, μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση του στρες και της κατάθλιψης, καθώς δημιουργεί καταστάσεις αληθινά καταπιεστικές. Η απουσία ορίων οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε πιο αγχωμένους εργαζόμενους, σύμφωνα με τις μελέτες και είναι επιτακτική η ανάγκη να μάθουμε να λέμε «όχι».

9. Τοξικοί άνθρωποι

Είναι εκείνοι οι άνθρωποι που μπορεί να μας μειώσουν, να μας κοροϊδεύουν συστηματικά και να μας ρουφούν την ενέργεια. Όλοι τους έχουμε συναντήσει κατά καιρούς, 8 στους 10 όμως εξακολουθούν να τους έχουν στον κύκλο τους.

Σύμφωνα με ερευνα του 2011 η επαφή με τέτοιους ανθρώπους μας κάνει να αισθανόμαστε ανεπαρκείς, «άδειοι» και κουρασμένοι και να αναζητούμε πού κάνουμε λάθος, στάσεις και συμπεριφορές που αυξάνουν κατά συνέπεια και το άγχος. Ευτυχώς, υπάρχουν τρόποι για να τους αποφύγουμε.

10. Αφυδάτωση

Καθώς το νερό αποτελεί περίπου το 60% του σώματός μας, γίνεται αντιληπτό ότι είναι πολύ σημαντικό να παραμένουμε ενυδατωμένοι για όλες τις λειτουργίες του οργανισμού. Όσον αφορά την ψυχική υγεία, έχει βρεθεί ότι ακόμη και μια ήπια αφυδάτωση (της τάξης του 1-2% του σωματικού βάρους) μπορεί να επηρεάσει λειτουργίες του εγκεφάλου, όπως η προσοχή, η εγρήγορση και η βραχυπρόθεσμη μνήμη.

Μελέτες μάλιστα, έχουν δείξει ότι η αφυδάτωση μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της κορτιζόλης στον οργανισμό. Πόσο νερό λοιπόν πρέπει να πίνουμε καθημερινά για να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα βάλουμε ένα ακόμη λιθαράκι στον πύργο του άγχους μας;

11. Απουσία επαφής με τη φύση

Υπάρχουν πλέον πάρα πολλά επιστημονικά δεδομένα για το πόσο η επαφή με τη φύση συμβάλλει στην ηρεμία και την ψυχική μας υγεία. Ακόμη και το τραγούδι των πουλιών μειώνει το άγχος αποδεδειγμένα.

Δεν είναι τυχαίο που σε ορισμένες χώρες η επαφή με τη φύση συνταγογραφείται ως δασοθεραπεία. Φροντίστε λοιπόν να ξεφεύγετε συχνά και να επισκέπτεστε ένα βουνό, τη θάλασσα ή ακόμη και το πάρκο της πόλης σας.

Pexels Greta Hoffman

12. Πολύς χρόνος σε οθόνες

Δεν νομίζω ότι υπάρχει πλέον κανείς που να αμφισβητεί την αρνητική επίδραση smartphones, υπολογιστών και λοιπών οθονών στην ψυχική μας υγεία. Το επιβεβειώνει πλήθος ερευνών που σημειώνουν ότι η υπερβολική έκθεση σε οθόνες, επιδεινώνει το άγχος και τα προβλήματα ψυχικής υγείας. Είναι πολύ σημαντικό να καταφέρουμε να κάνουμε digital detox, περιορίζοντας σημαντικά τη χρήση των social media.