ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΜΙΑΣ ΠΕΤΥΧΗΜΕΝΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΠΕΤΥΧΕΙΣ;
Στην προσωπική ζωή, στο πλαίσιο της δυαδικής σχέσης ενός ζευγαριού, η αυθεντική σχέση είναι το κλειδί για μια αρμονική και ικανοποιητική ζωή και για τους δύο συντρόφους. Τι σημαίνει όμως πρακτικά αυτό και πώς μπορούμε να το προσεγγίσουμε;
Γίνεται αρκετός λόγος τα τελευταία χρόνια για τις σχέσεις των ζευγαριών και κυκλοφορούν εξίσου πολλά εγχειρίδια για τέλειες σχέσεις, αποτελεσματικές σχέσεις, υγιείς σχέσεις, σχέσεις που κρατάνε στον χρόνο και πολλά άλλα τέτοια... μοδάτα. Στη βάση όμως τελικά κάθε μορφής σχέσης –ερωτικής/συζυγικής, φιλικής ή συγγενικής– βρίσκεται ένα πράγμα: η αυθεντικότητα.
Αυθεντικότητα σημαίνει ειλικρίνεια, διαφάνεια, αποδοχή, σύνδεση. Σημαίνει αναγνωρίζω ποιος αληθινά είμαι και αντέχω να μπαίνω σε κάθε σχέση μου με την αλήθεια μου και με ό,τι αυτή συνεπάγεται.
Σημαίνει δηλαδή να μπορώ να εκτεθώ και να αφήσω να φανεί ολόκληρος ο εαυτός μου, με τα δυνατά και τα τρωτά μου σημεία. Πληγές άλλωστε, όλοι έχουμε.
Αυθεντικότητα: Το μυστικό συστατικό μιας επιτυχημένης σχέσης
Στο πλαίσιο της δυαδικής σχέσης ενός ζευγαριού, η αυθεντικότητα είναι το μυστικό για μια ικανοποιητική ζωή και για τους δύο συντρόφους. Αυτό σηματοδοτεί η φράση «αυθεντικά μαζί».
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μου επιτρέπω να είμαι ο εαυτός μου, όταν είμαι μαζί με τον σύντροφο μου και το ίδιο κάνει κι εκείνος μαζί μου.
Το να είμαι ο εαυτός μου είναι κάτι που το νιώθω, δεν το λέω απλώς, νιώθω ελεύθερος να είμαι εγώ. Δηλαδή, εκφράζομαι ελεύθερα, και φανερώνω τις ανάγκες και τις επιθυμίες μου, φανερώνω τις διαφωνίες μου και τελικά επιλέγω κάθε μέρα να είμαι εγώ.
Λείπει εκείνη η αίσθηση κρατήματος που πολλές φορές περιγράφεται σε μία σχέση ως «κι αν δεν του αρέσει αυτό που θα πω;» ή «κι αν διαφωνεί;».
Το νόημα της αυθεντικής σχέσης λοιπόν είναι να αλληλεπιδρούμε με ειλικρίνεια. Μέσω μιας τέτοιας ειλικρινούς αλληλεπίδρασης έρχεται η εξέλιξη του καθενός χωριστά και κατ' επέκταση της ίδιας της σχέσης.
Ο λόγος που ανθίζει μία σχέση χτισμένη στην αυθεντικότητα είναι ακριβώς το ότι η αυθεντικότητα τής επιτρέπεται να εξελίσσεται.
Αντέχουμε να συνυπάρχουμε αυθεντικά;
Σύμφωνα με τη θεωρία, η δυσκολία μας να αφεθούμε και να επικοινωνήσουμε ανοιχτά και αυθεντικά με τον σύντροφό μας χωρίς φόβο σχετίζεται με την πρωταρχική μας εμπειρία προσκόλλησης (attachment) και σύνδεσης με την τροφό, συνήθως τη μητέρα.
Το στυλ προσκόλλησης και σύνδεσης (attachment style) το οποίο δημιουργήθηκε στα βρεφικά και παιδικά χρόνια τείνει να μας συνοδεύει εφ’ όρου ζωής και τις περισσότερες φορές να ορίζει κατά κάποιον τρόπο τα μοτίβα συμπεριφορών που ακολουθούμε στις σχέσεις μας.
Αν, για παράδειγμα, δημιουργήσει κανείς μια «μη ασφαλή προσκόλληση» είναι πολύ πιθανό στις μετέπειτα σχέσεις του να αποζητά διακαώς την ασφάλεια, τη σύνδεση και την αποδοχή με οποιοδήποτε κόστος, πολλές φορές ακόμα και θυσιάζοντας τον ίδιο του τον εαυτό. Φυσικά αυτό είναι κάτι που μπορεί κανείς να αλλάξει αν το θελήσει.
Στην πράξη μπορεί όλο αυτό να το βιώνουμε ως έλλειψη αυτοπεποίθησης ή άγχος ή ανάγκη για αποδοχή, συμπεριφορές καθόλου ασυνήθιστες δηλαδή.
Γεγονός παραμένει ότι στο «αυθεντικά μαζί» καλούμαστε να αντέξουμε, παρά τον φόβο μας και παρά την ανασφάλειά μας, να δώσουμε μία ευκαιρία σε μία νέα μορφή σύνδεσης με τον άλλον.
Σε αυτή τη διαφορετική σύνδεση με έναν άνθρωπο συναισθηματικά διαθέσιμο, υπάρχει η πιθανότητα μέσα από το «μαζί» να βιώσουμε τη διορθωτική και θεραπευτική εμπειρία που χρειαζόμαστε.
Από το ιδεατό στο πραγματικό
Η άλλη όψη της αυθεντικότητας είναι η σχέση με την εικόνα του άλλου, το είδωλό του και όχι τον πραγματικό του εαυτό. Θα έχεις ακούσει να λέγεται ότι στην αρχή μιας σχέσης δείχνει κάποιος τον καλύτερό του εαυτό.
Σε αυτήν την περίπτωση, μπαίνουμε στη σχέση με άμυνες, έχοντας πολύ καθαρά την εικόνα του τραύματος που έχουμε βιώσει και προσπαθώντας να προστατευτούμε από έναν –στο παρόν– ανυπόστατο εχθρό. Αμυνόμενοι, επειδή αισθανόμαστε απροστάτευτοι και μόνοι.
Παρουσιάζουμε έναν ιδεατό εαυτό για να γίνουμε αποδεκτοί, για να συνδεθούμε, για να μας αγαπήσουν. Όμως, όταν στην πορεία της σχέσης ξυπνάνε τα καταπιεσμένα συναισθήματά μας, τότε απειλούν να μας πνίξουν.
Η άμυνά μας καταρρέει γιατί δεν υπάρχει αλήθεια στη βάση της να στηριχτεί και τότε απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο από το «μαζί».
Το «αυθεντικά μαζί» είναι προσωπική επιλογή
Στην ενήλικη ζωή είμαστε πλέον εμείς υπεύθυνοι για τον εαυτό μας. Άρα και το να δοκιμάσουμε μία σχέση βασισμένη στην αυθεντικότητα, γίνεται προσωπική επιλογή.
Γίνεται μάλιστα, μία επιλογή που φροντίζει τις ανάγκες μας, μας δίνει υπόσταση και ουσιαστική αποδοχή, κι αυτό επειδή όλα αυτά τα δίνουμε πρώτα εμείς στον εαυτό μας!
Αναγνωρίζοντας όσα μας αξίζουν και φροντίζοντας για αυτά, επιτρέπουμε στον εαυτό μας να σχετιστεί με έναν άνθρωπο συναισθηματικά ώριμο και ικανό να ανταπεξέλθει και ο ίδιος σε μια τέτοια σχέση.
Σε αυτό το περιβάλλον, η σχέση ανθίζει και γεννά όλο και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη, κατανόηση, εγγύτητα, σεβασμό, και αγάπη. Η σύνδεση μεταξύ των δύο συντρόφων είναι βαθιά και αληθινή -προϋποθέτει αποδοχή με όλα όσα κουβαλάνε και οι δύο- και ενισχύεται από την ειλικρίνεια, τη δυνατότητα να μπορούν να σφάλλουν και την επίγνωση ότι κάτι τέτοιο είναι αποδεκτό.
Τότε, ως δια μαγείας, μπορούμε να αφεθούμε να ακολουθήσουμε μια φυσική ροή και να απολαύσουμε τη σχέση μας.
Πώς θα δημιουργήσεις μια αυθεντική σχέση
- Να θυμάσαι ότι η αλλαγή ξεκινάει από εσένα, η πρώτη σου αυθεντική σχέση είναι με τον εαυτό σου.
- Προσπάθησε να εκφράζεις τι νιώθεις και τι σκέφτεσαι τη στιγμή που συμβαίνει κάτι (ή όσο πιο σύντομα γίνεται). Ο τρόπος που θα εκφραστείς έχει σημασία: ψύχραιμα και με σεβασμό, ώστε να μπορέσει ο άλλος να σε ακούσει και να σε καταλάβει. Ο στόχος σου είναι να εκφράσεις το συναίσθημα αντί να το καταπιείς.
- Προσπάθησε να εκφράζεις ελεύθερα σκέψεις, συναισθήματα και ανάγκες, χωρίς κριτική και χωρίς τον φόβο της απόρριψης.
- Σε μία αυθεντική σχέση τα τρωτά σημεία του καθενός μας δεν χλευάζονται από τον άλλον, αλλά γίνονται σημείο θετικής αναφοράς της εξέλιξης του καθενός. Η σχέση αυτή δίνει το πεδίο να μοιραστούμε τους φόβους, τις ανασφάλειες, τις αποτυχίες και τα όνειρά μας γνωρίζοντας ότι ο σύντροφός μας θα τα αγκαλιάσει!
- Ο αμοιβαίος σεβασμός είναι αναπόσπαστο στοιχείο κι αυτό σημαίνει ότι αποδεχόμαστε τη γνώμη, τα όρια, και την ανεξαρτησία του συντρόφου μας κι έτσι γινόμαστε συνεργάτες και σύμμαχοι στα δύσκολα.
- Ο κάθε σύντροφος έχει και δική του ζωή, δικά του πλάνα, δικά του τολμήματα τα οποία και μοιράζεται μαζί μας. Ενθαρρύνουμε και υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλον σε κάθε του εγχείρημα και χαιρόμαστε με τη χαρά του. Η σχέση αναπνέει.
- Είμαστε σύντροφοι και συνεργάτες, όχι αντίπαλοι. Διαχειριζόμαστε μαζί τα προβλήματα και τις δυσκολίες.
- Ο γνώμονας για το τι συμβαίνει μέσα στη σχέση μας είμαστε εμείς οι δύο και όχι οι κοινωνικές νόρμες ή οι φωνές των οικογενειών μας.
Η Χριστιάνα Γερμανού είναι ψυχολόγος-σύμβουλος ψυχικής υγείας.
Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.
Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.