ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΓΙΑ ΝΑ ΣΗΚΩΘΕΙΣ ΞΑΝΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΠΟΤΥΧΙΑ

Υπάρχει ένας τρόπος να αντιμετωπίσεις την αποτυχία. Είναι το μυστικό που θα σε κάνει να σηκώνεσαι ξανά μετά από κάθε πέσιμο και είναι κάτι απλό όσο και δύσκολο.

Το πιο εύκολο πράγμα είναι να μιλάει κανείς για τα εφόδια που πρέπει να έχουμε, ώστε να αντέχουμε ψυχικά σε δύσκολους καιρούς, να έχουμε δηλαδή αυτό που αποκαλείται ψυχική ανθεκτικότητα. Το πιο δύσκολο είναι να το έχουμε. Και να αντέχουμε. Να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε την αποτυχία.

Αν όμως αντέξουμε μια δυσκολία, δεν αποκλείεται να βγούμε από αυτήν πιο δυνατοί. Θρησκείες, λαϊκές παραδόσεις, ακόμη και φιλόσοφοι μιλούν με τον δικό τους τρόπο για τη δύναμη που έχει μια δύσκολη δοκιμασία να αλλάξει τον άνθρωπο προς το καλύτερο. Είναι το γνωστό: ό,τι δεν σε σκοτώνει, σε κάνει πιο δυνατό. Επιστημονικά, αυτό αποκαλείται μετατραυματική ανάπτυξη.

Για να την κατακτήσεις, λένε ορισμένοι ψυχολόγοι, πρέπει να μπορείς να σηκώνεσαι μετά από κάθε πέσιμο, όσο απότομο και οδυνηρό μπορεί αυτό να είναι.

Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω, ένα πράγμα γίνεται ξεκάθαρο: η ψυχική ανθεκτικότητα και η μετατραυματική ανάπτυξη δεν είναι καθόλου δεδομένες. Αντιθέτως, οι αποτυχίες ή αλλιώς πτώσεις είναι και δεδομένες και αρκετές στη ζωή του καθένα.

Ένα απλό όσο και δύσκολο εφόδιο

Υπάρχει άραγε τρόπος για να μπορούμε να σηκωθούμε μετά από μια αποτυχία, να σταθούμε ξανά στα πόδια μας και να συνεχίσουμε; Υπάρχει ένα μυστικό; Μια συνταγή επιτυχίας στην αποτυχία;

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

H Αμερικανίδα συγγραφέας Brene Brown ασχολείται με τέτοιου είδους συνταγές επιτυχίας, μιλώντας και γράφοντας για όσα μας ενδυναμώνουν και βελτιώνουν τον τρόπο που ζούμε. Στο βιβλίο της Σήκω και στάσου με δύναμη (εκδ. Κλειδάριθμος) μοιράζεται αυτό ακριβώς το μυστικό που θα μας κάνει να σηκωνόμαστε ξανά κάθε φορά που πέφτουμε.

Δεν πρόκειται για κάτι πολύπλοκο, ούτε για κάτι μαγικό που θα μας λύσει τα χέρια. Πρέπει απλώς να αποδεχτούμε το δύσκολο συναίσθημα που συνοδεύει την πτώση.

Τι ρόλο παίζει ο φόβος και το συναίσθημα στην αποτυχία;

Αυτό που μας εμποδίζει να αναμετρηθούμε με το συναίσθημά μας είναι ακριβώς αυτό που μας εμποδίζει να υιοθετήσουμε άλλες γενναίες συμπεριφορές: ο φόβος. Φοβόμαστε να αποδεχτούμε τον πόνο που προξενεί μια αποτυχία, να ζήσουμε μαζί του, να τον μοιραστούμε με τους άλλους και να τον αφήσουμε να μας αλλάξει.

Δεν είναι παράλογο. Το ένστικτό μας μας λέει να φύγουμε μακριά από τον πόνο. Οι περισσότεροι δεν έχουμε μάθει να αντέχουμε τη δυσφορία, να της επιτρέπουμε να υπάρχει μέσα μας ή να την εκφράζουμε στους γύρω μας. Ξέρουμε να την εκτονώνουμε ή να την διώχνουμε ή να υποκρινόμαστε ότι δεν βρίσκεται εκεί.

Όταν όμως καταπνίγουμε και συρρικνώνουμε τα συναισθήματά μας, νιώθουμε στέρηση. Όταν ζούμε, μεγαλώνουμε, δουλεύουμε και αγαπάμε «περπατώντας στις μύτες των ποδιών μας», δημιουργούνται τεράστια ρήγματα στην αίσθηση της ασφάλειας και της αυταξίας μας. Με τον καιρό, τα ρήγματα αυτά παγιώνονται σε ένα τραύμα. Όντας τραυματισμένοι, δύσκολα σηκωνόμαστε μετά από μια αποτυχία.

Τι προσφέρει η αναμέτρηση με τα συναισθήματα;

Πρέπει λοιπόν να αναμετρηθούμε με τα συναισθήματά μας, αντί να τα κουκουλώσουμε και ύστερα να τα εκτονώσουμε, όπως συνηθίζουμε να κάνουμε. Πρέπει να δώσουμε στον εαυτό μας την άδεια να νιώσει τα συναισθήματα, να σταθεί με φιλοπεριέργεια απέναντί τους, να τα παρατηρήσει και να εξασκηθεί στη βίωσή τους. Όπως ακριβώς πρέπει να εκτεθούμε στον φόβο για να τον αντιμετωπίσουμε. Δεν γίνεται αλλιώς.

«Δεν πιστεύω ότι μπορούμε να μάθουμε πολλά για τον εαυτό μας, για τις σχέσεις μας και τον κόσμο χωρίς πρώτα να αναγνωρίσουμε και να σταθούμε με φιλοπεριέργεια απέναντι στα συναισθήματά μας. Πρέπει απλώς να είμαστε ειλικρινείς και φιλοπερίεργοι. Η επίγνωση έχω μια συναισθηματική αντίδραση σε αυτό που συνέβη και θέλω να καταλάβω είναι αρκετή γι' αυτή την αναμέτρηση» γράφει η Brown.

Φιλοπεριέργεια: Τι είναι και πώς λειτουργεί;

Και εξηγεί: Όταν επιλέγουμε τη φιλοπεριέργεια επιλέγουμε και την ευαλωτότητα, γιατί η φιλοπεριέργεια μάς αναγκάζει να αφεθούμε στην αβεβαιότητα. Ο λόγος ύπαρξης της φιλοπεριέργειας δεν είναι απλώς να χρησιμεύει ως εργαλείο απόκτησης γνώσης. Είναι να μας υπενθυμίζει ότι είμαστε ζωντανοί.

Οι ερευνητές βρίσκουν διαρκώς στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η φιλοπεριέργεια συνδέεται με τη δημιουργικότητα, την εφυΐα, τη βελτιωμένη μαθησιακή ικανότητα, την ενίσχυση της μνήμης και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.

Η χημεία του εγκεφάλου μας αλλάζει όταν υιοθετούμε φιλοπερίεργη στάση, γεγονός που μας βοηθάει να μαθαίνουμε και να συγκρατούμε καλύτερα τις νέες πληροφορίες. Όμως η φιλοπεριέργεια μάς προκαλεί δυσφορία, επειδή περιλαμβάνει αβεβαιότητα και ευαλωτότητα.

ΣΗΚΩ ΚΑΙ ΣΤΑΣΟΥ ΜΕ ΔΥΝΑΜΗ

Εκδ. Κλειδάριθμος

Αγόρασέ το

Public.gr

Το πώς θα σταθούμε με φιλοπεριέργεια απέναντι στα συναισθήματά μας αποτελεί ένα μεγάλο κεφάλαιο του βιβλίου που περιλαμβάνει πρακτικές συμβουλές.

Η ουσία όμως για την αντιμετώπιση της κάθε αποτυχίας βρίσκεται στην αποδοχή, την παρατήρηση και τη γνήσια εμπειρία των αρνητικών μας συναισθημάτων. Δεν μίλησε κανείς για εύκολες συνταγές, ούτε για γρήγορες. Όταν όμως παύεις να φοβάσαι τον ψυχικό πόνο και μάθεις να τον κοιτάς κατάματα, τότε, ναι, θα μπορείς να σηκώνεσαι πιο εύκολα μετά από κάθε πέσιμο και να στέκεσαι με δύναμη απέναντι σε όσα φέρνει η ζωή.

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts. 

Related

Ψυχολογία

ΚΙΝΤΣΟΥΓΚΙ: Ο ΠΕΝΤΑΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ