ΤΟ «ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΧΑΜΑΙΛΕΟΝΤΑ» ΜΑΛΛΟΝ ΣΕ ΑΦΟΡΑ, ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΜΑΘΕ ΤΙ ΕΙΝΑΙ

Μπορεί να μην έχεις ακούσει τον όρο «φαινόμενο του χαμαιλέοντα», είναι όμως πολύ πιθανό η συμπεριφορά αυτή να σε αφορά. Διάβασε πώς θα την αξιοποιήσεις προς όφελός σου.

Μήπως χρησιμοποιείς διαρκώς την αγαπημένη φράση του κολλητού σου; Μήπως σταυρώνεις τα χέρια σου όταν μιλάς με έναν συγγενή που έχει επίσης σταυρωμένα τα χέρια του; Μήπως χαμογελάς όταν μιλάς με κάποιο συνάδελφο που είναι χαμογελαστός; Αν έχεις απαντήσει «ναι» σε κάποια από τις παραπάνω ερωτήσεις, είναι ώρα να σου εξηγήσουμε το «φαινόμενο του χαμαιλέοντα». Προφανώς πήρε το όνομά του από το αξιαγάπητο ερπετό που αλλάζει χρώμα για να μην ξεχωρίζει από το περιβάλλον του!

Το «φαινόμενο του χαμαιλέοντα» περιγράφει την τάση που έχουμε οι περισσότεροι άνθρωποι να μιμούμαστε ή να καθρεφτίζουμε τις εκφράσεις του προσώπου, τις μη λεκτικές συμπεριφορές και τις λεκτικές εκφράσεις άλλων ανθρώπων.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι άνθρωποι υιοθετούμε τη συμπεριφορά αυτή επειδή έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει θετικά τις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις, καθώς μας κάνει να πιστεύουμε ότι μοιραζόμαστε ομοιότητες και συγχρονιζόμαστε καλύτερα. Επίσης, τείνουμε να συμπαθούμε περισσότερο τους ανθρώπους που νιώθουμε ότι μας καταλαβαίνουν, να τους εμπιστευόμαστε περισσότερο, να τους βρίσκουμε πιο ελκυστικούς.

Σε καταστάσεις που δεν είμαστε σίγουροι για τον εαυτό μας ή όταν βρισκόμαστε σε ένα νέο περιβάλλον, π.χ. σε μια νέα εργασία, είναι πιο πιθανό να υιοθετήσουμε τη συμπεριφορά αυτή, ώστε να διασφαλίσουμε ότι δεν ξεχωρίζουμε από τους υπόλοιπους με αρνητικό τρόπο. Το «φαινόμενο του χαμαιλέοντα» μάς βοηθά να νιώθουμε μέρος της ομάδας και να συνδεόμαστε με το άτομο που καθρεφτίζουμε.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Θα μπορούσε, με άλλα λόγια, να θεωρηθεί ένα είδος κοινωνικής «κόλλας» που μας κρατά συνδεδεμένους με τους άλλους ανθρώπους, κάνοντας μας να νιώθουμε ότι μοιάζουμε περισσότερο.

Η ειλικρίνεια κάνει τη διαφορά

Το «φαινόμενο του χαμαιλέοντα» είναι μια συμπεριφορά που υιοθετούμε τις περισσότερες φορές χωρίς να το συνειδητοποιούμε και είναι απολύτως φυσιολογικό. Όσοι ζουν ή αλληλεπιδρούν με ένα άτομο για πολύ καιρό είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υιοθετήσουν στοιχεία από τη γλώσσα του σώματός του. Φέρε στο μυαλό, για παράδειγμα, ένα ζευγάρι που οι σύντροφοι είναι μαζί πολλά χρόνια.

Επίσης, οι άνθρωποι με ενσυναίσθηση είναι πιο πιθανό να μιμηθούν άλλους, καθώς δίνουν περισσότερη προσοχή στους γύρω τους και δημιουργούν βαθύτερες σχέσεις με τα άτομα που αλληλεπιδρούν.

Το «φαινόμενο του χαμαιλέοντα» είναι κάτι που μας έρχεται φυσικά, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη εξάσκηση. Ωστόσο, μπορείς αν θες να το καλλιεργήσεις λίγο παραπάνω και να το υιοθετήσεις πιο συνειδητά, σε περίπτωση που βρίσκεσαι σε ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο θες να αισθάνεσαι πιο άνετα και να δεθείς περισσότερο με τους γύρω σου. Φρόντισε, όμως, τα κίνητρά σου να είναι αγαθά, διαφορετικά η συμπεριφορά σου μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, να παρερμηνευτούν οι προθέσεις σου και τελικά να μην αποκομίσεις τα κοινωνικά πλεονεκτήματα που φέρει το συγκεκριμένο φαινόμενο.

ΤΟ «ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΧΑΜΑΙΛΕΟΝΤΑ» ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΘΕΩΡΗΘΕΙ ΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ «ΚΟΛΛΑΣ» ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΡΑΤΑ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ.

Πώς θα καλλιεργήσεις το «φαινόμενο του χαμαιλέοντα» με θετικό τρόπο

• Καλλιέργησε την ενσυναίσθηση, το να μπαίνεις σου στη θέση κάποιου άλλου και να νιώθεις αυτό που νιώθει.
• Γίνε καλύτερος ακροατής. Προσπάθησε να ακούς τους άλλους με σκοπό να τους καταλάβεις κι όχι απλώς να απαντήσεις.
• Αντί να ανησυχείς για το πώς μπορείς να επηρεάσεις τους άλλους, εστίασε στο να τους γνωρίσεις καλύτερα, ώστε να καλλιεργήσεις πιο υγιείς σχέσεις.