ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΑΝ ΕΙΣΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΧΩΡΙΣ ΔΕΣΜΕΥΣΗ

Τι είναι η situationship, γιατί τη μελέτησαν οι επιστήμονες και τι ανακάλυψαν σε νέα πρόσφατη έρευνα που δημοσίευσαν;

Μήπως είσαι κι εσύ σε situationship; Οι millennials θα την περιέγραφαν σαν μία όχι πολύ σαφώς οριοθετημένη ερωτική σχέση, συνώνυμο του «it’s complicated», αυτού του δημοφιλούς πριν μερικά χρόνια relationship status, που έγινε trending όρος της ποπ κουλτούρας και των social media. Οι Gen Xers ίσως να το έθεταν πιο απλά, σαν μια φλου, ρευστή σχέση χωρίς χαρακτηρισμούς και ταμπέλες.

Ο όρος situationship καθιερώθηκε από τη δημοσιογράφο Carina Hsieh, η οποία τον έκανε δημοφιλή με ένα άρθρο της στο αμερικανικό Cosmopolitan το 2017 για να περιγράψει ερωτικές σχέσεις χωρίς σαφή όρια και χαρακτήρα.

Δύο άνθρωποι μπορεί να περνούν χρόνο μαζί, να βγαίνουν μαζί ή να μην βγαίνουν, να κάνουν σεξ ή να μην κάνουν, να έχουν ή να μην έχουν σταθερή σχέση. Ετικέτες όπως «σύντροφος», «σημαντικός άλλος», «φίλος» και «φίλη» αποδεικνύονται μάλλον αμήχανες σε μια εποχή που οι συμβάσεις και οι «κανονικότητες» αμφισβητούνται έντονα.

iStock

Από το μακρινό 2017 μέχρι σήμερα, οι situationships ξεκίνησαν να έχουν τη δική τους ζωή στα μίντια, στα social media αλλά και στα chat μεταξύ φίλων για να περιγράψουν εκείνη την σχέση που δεν είναι ακριβώς σχέση και που προτιμούν να την περιγράφουν περισσότερο σαν κατάσταση για να αποφύγουν τις ταμπέλες και συνεπώς τις δεσμεύσεις. «No strings attached» όπως έλεγε εκείνο το τραγούδι στα 00s, «friends with benefits» ή όπως αλλιώς θα μπορούσε κανείς να το περιγράψει.

Από τα trends στην επιστήμη

Ακολουθώντας αυτό τo hype, μια ομάδα ερευνητών ψυχολόγων θέλησε να μελετήσει την κατάσταση –ή σχέση, ή σύνδεση, ή μη σύνδεση ερωτικών ή μη συντρόφων– με τα ερευνητικά εργαλεία που διαθέτει η επιστήμη τους.

Πρόκειται για μια πρόσφατη έρευνα, την οποία διεξήγαγε ο Mickey Langlais, επίκουρος καθηγητής στο Department of Human Sciences and Design στο Baylor University, και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Sexuality & Culture με τίτλο «Defining and Describing Situationships: An Exploratory Investigation» («Ορισμός και περιγραφή του φαινομένου του Situationship: Μια διερευνητική εξέταση»). Ο Langlais, που μελετά τις συντροφικές σχέσεις, την ανάπτυξη των παιδιών αλλά και τις δυναμικές των οικογενειακών σχέσεων, βρήκε εξαιρετικό ενδιαφέρον στην έννοια της situationhip και θέλησε μαζί με την ομάδα του να τη μελετήσει επιστημονικά.

iStock

Τι είναι σύμφωνα με την έρευνα μια situationship

O όρος situationship περιγράφει ερωτικές σχέσεις μεταξύ δύο ατόμων που περνούν χρόνο μαζί και έχουν σωματική ή σεξουαλική επαφή, η σχέση τους όμως δεν έχει κάποια ταμπέλα και δεν υπάρχει ισχυρή δέσμευση μεταξύ τους.

Εφαρμόζοντας την τριγωνική θεωρία του έρωτα του Robert J. Sternberg, σύμφωνα με την οποία τα περισσότερα ζευγάρια προχωρούν από την ερωτική σχέση στη συντροφική αγάπη (που περιλαμβάνει αυξημένα επίπεδα δέσμευσης), οι situationships περιγράφονται καλύτερα σαν ερωτικές σχέσεις, πράγμα που σημαίνει ότι τα άτομα έχουν οικειότητα και σωματική επαφή, αλλά δεν αναπτύσσουν δέσμευση.

Γιατί οι ερευνητές αποφάσισαν να μελετήσουν τον όρο situationship

O Langlais άκουγε για πολλά εξάμηνα τους προπτυχιακούς φοιτητές του και αρκετούς από τους νεαρούς και τις νεαρές βοηθούς του να χρησιμοποιούν τον όρο situationship. Παρακινημένοι από αυτή την τόσο συχνή αναφορά και από ερευνητική περιέργεια, αυτός και η ομάδα του άρχισαν να αναζητούν τον όρο στην βιβλιογραφία. Προς μεγάλη τους έκπληξη, υπήρχαν πολύ λίγες δημοσιεύσεις σχετικά με αυτό το είδος εμπειρίας στις ερωτικές σχέσεις, ενώ όλοι οι νέοι φοιτητές ήταν απόλυτα εξοικειωμένοι με τον όρο.

iStock

«Βρήκαμε διάφορα δημοσιογραφικά άρθρα σχετικά με τις situationships, αλλά ο ορισμός του τι είναι μια situationship πολύ συχνά διέφερε. Η ανυπαρξία ενός κοινού ορισμού και η έλλειψη δεδομένων για αυτού του είδους τη σχέση ήταν που οδήγησε την ερευνητική μου ομάδα να σχεδιάσει μια μελέτη για τη διερεύνηση τους», αναφέρει ο Mickey Langlais σε συνέντευξη του στο Phychology Today.

Ποια ήταν τα βασικά ευρήματα της έρευνας

Στο πρώτο μέρος της μελέτης, οι ερευνητές πήραν συνεντεύξεις από τους συμμετέχοντες σχετικά με τις εμπειρίες από όλες τις ερωτικές σχέσεις που είχαν στην ζωή τους, από τις πλέον μακροχρόνιες μέχρι τις σχέσεις της μιας νύχτας. Στη συνέχεια τους ρώτησαν ποιος ήταν ο δικός τους ορισμός για τη situationship. Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι καθένας από τους συμμετέχοντες είχε τον δικό του ορισμό και δεν ζήτησε διευκρινίσεις ή βοήθεια από τους ερευνητές που έπαιρναν τις συνεντεύξεις. Στο τέλος, οι ερευνητές ρώτησαν αν κάποια από τις σχέσεις που είχαν στην ζωή τους οι συμμετέχοντες ταίριαζε στον ορισμό που έδιναν στη situationship.

iStock

Οι ερευνητές ανέλυσαν τις απαντήσεις όλων των συμμετεχόντων για να δημιουργήσουν έναν κοινό ορισμό του situationship. Στη συνέχεια, ζήτησαν από τους φοιτητές να συμπληρώσουν μια διαδικτυακή έρευνα σχετικά με τις τρεις τελευταίες εμπειρίες τους σε ερωτικές σχέσεις, και διαπίστωσαν ότι τα άτομα που βρίσκονταν σε situationship επιδίδονταν σε παρόμοιες σωματικές και σεξουαλικές συμπεριφορές με εκείνες που είχαν στις ρομαντικές τους σχέσεις. Ωστόσο, η ικανοποίηση που αντλούσαν από αυτές και η δέσμευση που ένιωθαν ήταν σημαντικά χαμηλότερες για τα άτομα που βρίσκονταν σε situationship από αυτούς που βρίσκονταν σε σχέση.

Τι αποκαλύπτουν τα ευρήματα της έρευνας

1. Η situationship ανακουφίζει από τον φόβο της δέσμευσης

Γίνεται όλο και πιο συνηθισμένο τα άτομα να μην θέλουν να χαρακτηρίσουν τις ερωτικές τους σχέσεις. Αυτό στην πραγματικότητα εκφράζει τον φόβο της δέσμευσης, ο οποίος οδηγεί σε situationships που τον διαιωνίζουν. Από την άλλη, είναι ενδιαφέρον να μελετήσει κανείς το κατά πόσο και τα δύο μέρη της σχέσης συμφωνούν και συναινούν στη situationship, όπως έκανε η συγκεκριμένη έρευνα.

2. Η απουσία δέσμευσης βλάπτει την ποιότητα της σχέσης

Tα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι η ανυπαρξία δέσμευσης βλάπτει την ποιότητα της σχέσης. Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι situationships είναι λιγότερο ικανοποιητικές από άλλες σχέσεις και δεν προσφέρουν ικανοποίηση, ολοκλήρωση και πλήρωση στους συντρόφους.