ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΣΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ ΣΟΥ Η ΕΡΩΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΨΗ;
Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό σου όταν αυτός/-ή που έχεις ερωτευτεί σε εγκαταλείπει και τι γιατρεύει τη ραγισμένη καρδιά; Μία διάσημη ανθρωπολόγος απαντά.
Αναρωτιέσαι πώς γίνεται άτομα που θαυμάζεις για τον ορθολογισμό, την ψυχραιμία και τη σοβαρότητά τους να λειτουργούν με ακραίες και παράλογες συμπεριφορές έπειτα από μια μεγάλη ερωτική απόρριψη; Καταρχάς είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν υπερβάλλουν: Η δυσάρεστη αυτή εμπειρία μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να συμπεριφέρεται σα ναρκομανής, λέγοντας και κάνοντας πράγματα που υπό άλλες συνθήκες ο αυτοσεβασμός του δεν θα του επέτρεπε ποτέ.
Κατά δεύτερον υπάρχει εξήγηση και είναι οργανική: Υπεύθυνος γι’ αυτή τη φαινομενικά παράλογη συμπεριφορά είναι κατά κύριο λόγο ο εγκέφαλος, ο οποίος μοιάζει να απορρυθμίζεται όταν ο άνθρωπος «από έρωτα εκπίπτει». Όσο κι αν αυτό, σύμφωνα με τον απίθανο Αργύρη Μπακιρτζή στην ταινία «Ας περιμένουν οι γυναίκες» και πολλούς ακόμα, μοιάζει ασυγχώρητο.
4 πράγματα που συμβαίνουν στον εγκέφαλό σου μετά την ερωτική απόρριψη
Ο έρωτας αποτελεί θεμελιώδη μηχανισμό επιβίωσης που αναπτύχθηκε στον ανθρώπινο εγκέφαλο πριν από εκατομμύρια χρόνια, προκειμένου το είδος μας να μπορέσει να εξελιχθεί μέσω της επιλογής του κατάλληλου ερωτικού συντρόφου και της αναπαραγωγής.
Η βιολογική ανθρωπολόγος, Dr. Helen Fisher, μελετά εδώ και χρόνια την ερωτική αγάπη και τις σχέσεις σε συνδυασμό με το πώς επηρεάζουν τον εγκέφαλο, όχι μόνο όταν ερωτεύεσαι (όπως έχει γράψει στο OW η Κέλλυ Σώκου), αλλά και όταν το συναίσθημα αυτό φεύγει. Ακόμα χειρότερα, όταν φεύγει μόνο στον έναν.
«Κανείς δεν βγαίνει από την αγάπη αλώβητος. Όλοι μας υποφέρουμε όταν μας απορρίπτουν», λέει η Dr. Fisher. Και προκειμένου να εξηγήσει τι μας συμβαίνει όταν βιώνουμε ερωτική απόρριψη το διερεύνησε επιστημονικά. Εκείνη και η ομάδα της, λοιπόν, μελέτησαν 17 ανθρώπους που μόλις είχαν απορριφθεί ερωτικά και ανακάλυψαν ορισμένα πράγματα που είχαν συμβεί από κοινού στους εγκεφάλους τους.
#1 Ο έρωτας δεν φεύγει όταν σε απορρίπτουν
Η περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με την ερωτική αγάπη (ventral tegmental area) παρέμεινε ενεργή, αποδεικνύοντας ότι ακόμα και όταν σε απορρίπτουν, εσύ δεν σταματάς να είσαι ερωτευμένος. Για την ακρίβεια, μπορεί να νιώσεις ακόμα και πιο ερωτευμένος με το άτομο που σε παράτησε.
#2 Συνεχίζεις να νιώθεις δεμένος με τον άνθρωπο που σε άφησε
Η περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τα συναισθήματα της προσκόλλησης (vental pallidum) παραμένει ενεργή, οπότε συνεχίζεις να νιώθεις συνδεδεμένος με το άτομο αυτό.
#3 Δεν είναι ιδέα σου: Η ερωτική απόρριψη προκαλεί σωματικό πόνο
Η περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τον σωματικό πόνο (anterior insula) ενεργοποιείται επίσης όταν βιώνεις την απόρριψη. Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι αυτό ισχύει για κάθε είδους κοινωνική απόρριψη, πόσο μάλλον γι’ αυτή που προέρχεται από τον άνθρωπο που αγαπάς.
#4 Η ερωτική απόρριψη μπορεί να σε οδηγήσει σε καταχρήσεις
Την ίδια ώρα, υπάρχουν και τρεις περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τη λαχτάρα (middle frontal gyrus) και τον εθισμό (mid orbitofrontal cortex και ιδίως η περιοχή nucleus accumbens) που παρουσιάζουν ιδιαίτερη κινητικότητα, οδηγώντας το άτομο σε κάθε είδους εθισμό μετά την εγκατάλειψη (τζόγος, φαγητό, σεξουαλικό εθισμό).
Όπως λέει και η Dr. Fisher «Πιστεύω ειλικρινά ότι ο έρωτας είναι εθιστικός. Μπορεί να είναι ένας υπέροχος εθισμός όταν όλα πηγαίνουν καλά, όμως μπορεί να είναι πραγματικά φριχτός στην περίπτωση της απόρριψης».
Τι γιατρεύει πραγματική τη ραγισμένη καρδιά;
«Ο βασικός λόγος που υποφέρουμε είναι ότι, από την αρχαιότητα, η απόρριψη βάζει σε κίνδυνο τη δυνατότητά σου να διαιωνίσεις το DNA σου, να εκπληρώσεις τον εξελικτικό σκοπό σου. Δεν είναι, λοιπόν, παράλογο να υποφέρεις τόσο», εξηγεί η ειδικός.
Υπάρχουν, όμως, σύμφωνα με την ίδια και καλά νέα: Υπάρχει κάτι που μπορεί να ανακουφίσει αυτό το ανυπόφορο αίσθημα του πόνου, αρκεί να κάνεις λίγη υπομονή: «Όσο περνά ο καιρός, από τη στιγμή της απόρριψης και μετά, παρατηρείται όλο και λιγότερη δραστηριότητα στις περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την προσκόλληση. Αποδεικνύεται, λοιπόν, και επιστημονικά ότι ο χρόνος είναι γιατρός. Μάλλον ο καλύτερος όταν έχει ραγίσει η καρδιά σου».