ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΤΑΝ Ο ΜΠΑΜΠΑΣ «ΚΛΕΒΕΙ» ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΗΣ ΜΑΜΑΣ;
Ο μπαμπάς που «κλέβει» τον ρόλο της μαμάς, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας ανταγωνισμός ανάμεσά τους, είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο που αρχίζει και απασχολεί τους νέους γονείς. Πώς το εξηγούν οι ειδικοί;
Είναι πολλά τα ζευγάρια που, όταν γίνονται για πρώτη φορά γονείς, αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της μεταξύ τους απομάκρυνσης, αλλά και της αποστασιοποίησης του μπαμπά από το μωρό. Συνήθως, μαμά και παιδί γίνονται αυτοκόλλητοι και εκείνος νιώθει να περισσεύει.
Πλην όμως στη σημερινή εποχή, που οι γονείς είναι πολύ πιο συνειδητοποιημένοι και οι μπαμπάδες θέλουν να ζήσουν τον ρόλο τους και να δεθούν από την πρώτη στιγμή με το παιδί, παρατηρείται και ένα άλλο φαινόμενο. Θα το χαρακτηρίζαμε καταχρηστικά «ο μπαμπάς-μαμά» ή πιο επιστημονικά «ο μητρικοποιημένος πατέρας».
Ποιος είναι ο μητρικοποιημένος πατέρας
Είναι ο μπαμπάς που σηκώνεται τα βράδια για να βοηθήσει με το τάισμα και το άλλαγμα του μωρού, που ανησυχεί μην πάθει τίποτα όσο και η μαμά, που αγχώνεται με τις γουλιές, που ξέρει το βάρος και τις ημερομηνίες των εμβολίων, που θέλει να το κοιμίζει και να παίζει μαζί του διαρκώς και που συχνά αφήνει έξω από το κάδρο τη σύντροφό του.
Τώρα είναι εκείνος που απομακρύνεται από τη γυναίκα του και μοιάζει να μην την επιθυμεί όσο πριν. Πολλές φορές μάλιστα της κάνει και παρατηρήσεις ότι δεν φροντίζει σωστά το παιδί τους. Τι έχει συμβεί;
Η γέννηση ενός παιδιού δεν δημιουργεί μόνο θετικά συναισθήματα, αλλά και εντάσεις. Πίσω από την αρνητική φόρτιση κρύβεται συνήθως το άγχος της ανάληψης νέων ευθυνών αλλά και το ταρακούνημα όλων των προηγούμενων ισορροπιών. Ένα παιδί φέρνει τα πάνω κάτω σε μια δυαδική σχέση, που πλέον δεν υφίσταται ως τέτοια, και αποζητά χρόνο, ενέργεια, αφοσίωση αλλά και ξαναμοίρασμα ρόλων και αρμοδιοτήτων.
Μέσα στους ρυθμούς της σύγχρονης πραγματικότητας, όπου τις περισσότερες φορές ο χρόνος τρέχει, οι δύο γονείς εργάζονται και το προστατευτικό πλαίσιο της γειτονιάς με τις άλλες μαμάδες και τους συγγενείς να συντρέχουν τη νέα μαμά, απουσιάζει, ο μπαμπάς και η μαμά δικαιολογείται να τα χάσουν.
Μπορεί τότε, αντί να προσφέρουν τη φροντίδα τους με τρόπο καθησυχαστικό, να το κάνουν με τρόπο υπερβολικό, ακόμη και ενοχλητικό για τον/τη σύντροφο. Και αν αυτό το είχαμε συνηθίσει σε μια μαμά, μας παραξενεύει όταν το βλέπουμε ως συμπεριφορά από έναν μπαμπά.
Ποιες είναι οι αιτίες;
Κι όμως ένας μπαμπάς μπορεί να συμπεριφέρεται έτσι στην προσπάθειά του να αντισταθμίσει όλα τα αρνητικά συναισθήματα του άγχους και των νέων ευθυνών, λένε οι ειδικοί. Θέλοντας να ανταποκριθεί στα νέα του καθήκοντα ρίχνει όλο το βάρος στο μωρό, ίσως και επειδή δεν μπορεί να εκφράσει –ή νιώθει ότι δεν επιτρέπεται να το κάνει– την ανησυχία του για τις τυχόν ελλείψεις του.
Γιατί όμως το εκφράζει με αυτόν τον τρόπο; Γιατί ο μπαμπάς «κλέβει» τον ρόλο της μαμάς; «Υπάρχουν αγόρια που έχουν μεγαλώσει από υπεραπασχολημένες μητέρες. Οι σημερινοί μπαμπάδες ανήκουν σε αυτή τη γενιά. Έχουν μεγαλώσει με μητέρες που έκαναν καριέρα ή έλειπαν πολλές ώρες από το σπίτι. Αν θέλουμε λοιπόν να το δούμε ψυχαναλυτικά, θέλουν να γίνουν οι ίδιοι η ιδεώδης μητέρα που δεν είχαν» σχολιάζει η Δρ Μερόπη Μιχαλέλη, ψυχαναλύτρια και δημιουργός της Κοιτίδας, ενός ινστιτούτου με στόχο την προαγωγή της ψυχικής υγείας στην εγκυμοσύνη και στα πρώτα χρόνια της ζωής.
Το μητρικό ένστικτο των γονιών
Δεν πρέπει να μας ξενίζει κάτι τέτοιο, καθώς μητρικό ένστικτο έχουν τόσο οι γυναίκες όσο και οι άντρες. Πρόκειται ουσιαστικά για τη δυνατότητα του ατόμου να αναπτύξει την ικανότητα να φροντίζει.
Μάλιστα, οι πρώτοι μήνες της ζωής ενός παιδιού είναι η εποχή που αυτό το ένστικτο έρχεται στην επιφάνεια. Έχει διαμορφωθεί από τις πρώιμες εγγραφές εμπειριών γονεϊκής φροντίδας που κάθε άνθρωπος είχε λάβει ως βρέφος. Όταν λοιπόν γίνεται ο ίδιος γονέας, όλα αυτά τα νευρωνικά κυκλώματα που είχαν δημιουργηθεί τότε, «θα χρωματίσουν το πώς θα οργανώσει τη σχέση του με το δικό του μωρό», εξηγεί η ίδια.
Για να απαλύνουμε το άγχος του μητρικοποιημένου πατέρα, καλό είναι να:
- Συζητάμε ως ζευγάρι όλα μας τα συναισθήματα με ειλικρίνεια.
- Επιτρέπουμε ο ένας στον άλλον να αναλάβει ένα μερίδιο ευθύνης από το μεγάλωμα του παιδιού χωρίς να κατακρίνουμε, αλλά δείχνοντας εμπιστοσύνη.
- Επικροτούμε τις προσπάθειες που κάνει ο/η σύντροφός μας σε σχέση με το παιδί.
- Επιδιώκουμε να περνάμε χρόνο μαζί σαν ζευγάρι.