ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΝΙΩΘΕΙΣ ΕΛΚΥΣΤΙΚΟΣ;
Το να διατείνεσαι ότι η εμφάνιση δεν έχει σημασία είναι υποκριτικό. Το να μη νιώθεις ελκυστικός μπορεί να είναι πραγματικά επίπονο. Αλλά δεν χρειάζεται.
Θα περίμενε κανείς ότι οι προβληματισμοί αυτοί απασχολούν μόνο τους έφηβους και ότι έχουν λυθεί στην ενήλικη ζωή, όμως αν ήταν έτσι δεν θα έκαναν χρυσές δουλειές οι πλαστικοί χειρουργοί. Το να μη νιώθεις ελκυστικός, το να κοιτάζεις τον εαυτό σου στον καθρέφτη και να μη σου αρέσει αυτό που βλέπεις δεν είναι ένα επιφανειακό αίσθημα. Ανεξάρτητα από το πώς σε κρίνουν οι άλλοι, το να μην είσαι εσύ ικανοποιημένος μπορεί να είναι πραγματικά επίπονο.
Είναι δύσκολο να συμβιβαστείς με τη σκέψη ότι για όσο ζεις η εικόνα σου πρέπει να είναι αυτή. Είναι ακόμα πιο δύσκολο να σου συμβαίνει αυτό στη σημερινή εποχή, που η εμφάνιση υπερεκτιμάται όσο ποτέ: πέρα από θαυμασμό, χαρίζει σε οποίον την διαθέτει χρήματα, στάτους, δημιουργεί εντυπώσεις, ανοίγει πόρτες.
Ο άνθρωπος είναι πράγματι οπτικό πλάσμα: αρκούν μερικά δευτερόλεπτα για να φτιάξουμε μια ολόκληρη ιστορία για κάποιον απλά κοιτάζοντάς τον. Όμως, καταλήγει να γίνεται δραματικό όταν κρίνουμε τι έχει να (μας) προσφέρει σύμφωνα με το εξωτερικό και όχι το εσωτερικό του.
Τι μπορεί να μας σώσει; Λίγες ακτίνες σοφίας…
Καταρχάς, κατάλαβε γιατί δεν νιώθεις ελκυστικός
Ακούγεται οξύμωρο, αλλά το ξέρεις ότι ισχύει: Υπάρχουν άνθρωποι αντικειμενικά πανέμορφοι που νιώθουν απογοήτευση με την εικόνα τους (η Μέγκαν Φοξ, για παράδειγμα, που πάσχει από σωματοδυσμορφική διαταραχή) και άνθρωποι που κατά πλειοψηφία θα χαρακτηρίζονταν άσχημοι μα εκείνοι δεν νιώθουν καθόλου έτσι, αντίθετα, έχουν τρομερή αυτοπεποίθηση. Γιατί;
Μια πολύ ενδιαφέρουσα απάντηση δίνει στο βιβλίο του «Εμείς και η Ψυχή μας» ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος, συνδέοντας το αν νιώθουμε ή όχι γοητευτικοί με τα βρεφικά μας χρόνια:
«Το παιδί έγινε γοητευτικό γιατί η μητέρα γοητεύτηκε από το ίδιο. Το μητρικό βλέμμα που είναι γεμάτο θαυμασμό τροφοδοτεί τον ναρκισσισμό του, τη «λίμπιντο του Εγώ», αυτή τη ζωτική δύναμη που ωθεί το άτομο στη ζωή. Για να μπορέσει κάποιος να αρέσει, να είναι σαγηνευτικός, θα πρέπει στην αρχή της ζωής του να ένιωσε ότι ήταν μοναδικός, το κέντρο του κόσμου. Αυτό το βίωμα εγκαθιστά μέσα σου την πεποίθηση ότι είσαι κάποιος πολύτιμος, αναντικατάστατος. Οι γοητευτικοί άνθρωποι, λοιπόν, πέρα από την αυτοπεποίθηση που διαθέτουν, είναι και ανοιχτοί στους άλλους. Και οι άλλοι καταλαβαίνουν ότι αυτός έχει αγαπηθεί κι έτσι του δείχνουν ότι ενδιαφέρονται. Γοητευτικός είναι αυτός που θέλει να παίξει με τον άλλον ένα παιχνίδι το οποίο θα απολαύσουν και οι δύο».
Μην το παίρνεις προσωπικά
Ενστικτωδώς οι άνθρωποι πιστεύουμε ότι το να κρινόμαστε από την εμφάνισή μας είναι μια αδικία που πλήττει αποκλειστικά εμάς. Ωστόσο, χρειάζεται στωικά να αποδεχθούμε ότι η αδικία αυτή είναι παγκόσμια, φυσική και εντελώς απρόσωπη: το να προτιμά κανείς το «όμορφο» αντί του όχι τόσο όμορφου είναι σα να προτιμά μια ηλιόλουστη ημέρα από μια βροχερή. Απλά έτσι είναι.
Την ίδια ώρα, πάντως, να επισημάνω πως όσο κι αν η βιομηχανία της ομορφιάς το παλεύει ,και με μεγάλη επιτυχία δυστυχώς, η ομορφιά δεν θα είναι ποτέ ταξική. Ακόμα και οι πιο πλούσιοι, οι πιο ισχυροί, οι πιο ταλαντούχοι, μπορεί να απογοητεύονται από την εικόνα τους, την ώρα που η ομορφιά μοιράστηκε από τη φύση απλόχερα σε ανθρώπους λιγότερο προνομιούχους.
ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΑΡΕΣΕΙ, ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΝΑ ΕΝΙΩΣΕ ΟΤΙ ΗΤΑΝ ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ, ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.
Λάβε υπόψη σου τα στατιστικά
Πριν από πολλά πολλά χρόνια, όταν οι άνθρωποι ζούσαν σε μικρές κοινότητες και λίγη επαφή είχαν με τον «έξω κόσμο», η ομορφιά περιοριζόταν στους πυκνούς βόστρυχες και σίγουρα σε ένα αφράτο, καλοταϊσμένο και ροδαλό κορμί. Επιπλέον, όσοι είχαν αυτά τα χαρακτηριστικά, είχαν να συγκριθούν μόνο με έναν μικρό αριθμό συνανθρώπων τους. Σήμερα, η ιδέα του ωραίου άντρα ή της ωραίας γυναίκας έχει εξωφρενικά standards. «Ωραία» μπορεί επίσημα να χαρακτηριστεί μία ελίτ ατόμων που «αγγίζουν την τελειότητα». Και όποιος πάει να συγκριθεί μαζί τους αναπόφευκτα αισθάνεται μέτριος.
Καλώς ή κακώς, αυτή η ιδέα έχει εγκατασταθεί στο μυαλό των περισσότερων, κι ας έλεγε γενικά και αόριστα ο Αριστοτέλης και αμέτρητοι φιλόσοφοι που τον ακολούθησαν ότι ομορφιά είναι αυτός ο συνδυασμός σχήματος και αναλογίας που προκαλεί θαυμασμό σε όποιον τον βλέπει.
Για να επανέλθουμε στα στατιστικά, οι άνθρωποι που διέπονται από ομορφιά όπως την ορίζει ο σημερινός δυτικός κόσμος (και οι επιχειρήσεις που πλουτίζουν από αυτή) είναι ελάχιστοι: Γυναίκες σαν τη Μόνικα Μπελούτσι και άνδρες σαν τον Αλέν Ντελόν σπανίζουν, όσο κι αν το Instagram μας γεμίζει από εικόνες πανέμορφων ανθρώπων. Στον πλανήτη είμαστε 8,2 δισεκατομμύρια άτομα – οι «όμορφοι» αποτελούν ένα εξαιρετικά μικρό ποσοστό.
(Στο σημείο αυτό να θυμίσω ότι η Μόνικα Μπελούτσι ερωτεύτηκε σφόδρα και παντρεύτηκε τον Βενσάν Κασέλ, ο οποίος στα μάτια αμέτρητων γυναικών δείχνει γοητευτικότατος).
Ναι, μπορεί να βοηθά το να νιώθεις ελκυστικός, αλλά κι αυτό δεν κρατά για πάντα
Μπορεί να αποφάσισες ότι δεν σου αρέσει η εικόνα σου όταν ήσουν 10. Ή μπορεί η ιδέα αυτή να μπήκε στο μυαλό σου πολύ αργότερα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι κοιτάζουν κάποια στιγμή τον εαυτό τους στον καθρέφτη και απελπίζονται. Ενδεχομένως, μάλιστα, το σοκ να είναι πολύ χειρότερο γι’ αυτούς που κάποτε υπήρξαν πανέμορφοι. Δεν το λέω για να χρυσώσω το χάπι – απλά (και αυτό) έτσι είναι.
Σε ένα κείμενό του αναφορικά με το πώς να αντιμετωπίσεις το σύμπτωμα του να μη σου αρέσεις εξωτερικά, ο σύγχρονος φιλόσοφος Αλέν ντε Μποτόν προτείνει το εξής «επαναστατικό»: «Μην τα κάνεις κρεμαστάρια». Σταμάτα, δηλαδή, να υποστηρίζεις ότι η εμφάνιση δεν έχει σημασία, γιατί ξέρεις καλά πως αυτή είναι μια δήλωση του τύπου «η γη είναι επίπεδη». Αντίθετα, προσπάθησε να αναγνωρίσεις τις λιγότερο εμφανείς μα και πάλι πολύ όμορφες πτυχές μιας εμφάνισης. Όπως λέει ο ντε Μποτόν, «το πρόβλημα με την κουλτούρα μας δεν είναι τόσο ότι γοητευόμαστε από μια ελκυστική εμφάνιση, αλλά ότι επικεντρωνόμαστε τόσο στενόμυαλα σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά».
Ο ίδιος προτείνει να δοκιμάσουμε μόνοι μας να αλλάξουμε αυτή τη νοοτροπία: «Επαίνεσε τη δομή των οστών κάποιου στο κεφάλι του. Παρατήρησε τη γλυκιά μελαγχολία στα μάτια του. Θαύμασε την έκφραση ενός ευγενικά χαμογελαστού ανθρώπου. Πρόσεξε τη γαλήνια ηρεμία στο πρόσωπο και τις κινήσεις κάποιου, το πόσο ενδιαφέρουσα είναι η μύτη του ή το πόσο γλυκό είναι το χαμόγελό του… Υπάρχουν τόσα ελκυστικά στοιχεία στα πρόσωπα των ανθρώπων, αν είμαστε ανοιχτοί στην ιδέα της ομορφιάς. Κι αν μπορούμε εμείς να τα δούμε στους άλλους, τότε σίγουρα κάποιοι θα μπορούν να τα δουν και σε εμάς».
Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.
Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.