ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ FLOW ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΙ «ΑΝΤΙΔΟΤΟ» ΣΤΟΝ ΨΥΧΙΚΟ ΜΑΡΑΣΜΟ;

Ψάχνοντας το αντίδοτο στον ψυχικό μαρασμό, κυρίαρχη ψυχολογική τάση του 2021, ο καθηγητής που εισήγαγε τον όρο μιλάει για τη σωτήρια «ροή». Πώς θα παραμείνουμε ενεργητικοί και δραστήριοι; Δείτε ποια είναι τα 3 απλά βήματα που θα ξαναφέρουν τη χαρά στη ζωή μας το νέο έτος.

Αν μας έμαθε κάτι νέο η πανδημία στον τομέα της ψυχικής υγείας, αυτό ήταν ο ορισμός για τον ψυχικό μαρασμό, ευρέως γνωστού ως languishing. Πρόκειται για τη μεσοβέζικη εκείνη ψυχική κατάσταση μεταξύ υγείας και κατάθλιψης που χαρακτηρίζεται από έλλειψη χαράς και κινήτρων. Ο μαρασμός είναι γνωστός ως όρος στους επιστημονικούς κύκλους από το 2002. Της μόδας όμως τον έκανε ο Αμερικανός καθηγητής management και ψυχολογίας Adam Grant. 

Ο ίδιος ο Grant είναι ίσως ο πιο κατάλληλος για να μας υποδείξει και πώς θα τον ξεπεράσουμε. Αυτό έκανε σε μια ομιλία του στο TED. Με αρκετές δόσεις χιούμορ αλλά και ρεαλισμού, μίλησε με ερευνητικά δεδομένα τόσο για τους τρόπους με τους οποίους θα μπορέσουμε να επανέλθουμε σε μια ψυχική κανονικότητα, όσο και για τα δικά του προσωπικά βιώματα. 

Ποιο είναι, λοιπόν, το αντίδοτο στον ψυχικό μαρασμό; «Ίσως εκπλαγείτε αν σας πω πως ο Νο1 σύμμαχος της ψυχικής μας υγείας στη διάρκεια της πανδημίας δεν ήταν η αισιοδοξία, αλλά η ροή. Το να παραμείνουμε ενεργητικοί και δραστήριοι», λέει ο Grant στην ομιλία του. Με αγγλικούς όρους, μιλάμε για Flow VS Languishing. 

Βγείτε από τον ψυχικό μαρασμό μπαίνοντας σε ροή

Σε τι συνίσταται ακριβώς αυτή η ροή; Ποια είναι τα αξιακά χαρακτηριστικά της που θα μας βοηθήσουν να την αναγνωρίσουμε και να την ακολουθήσουμε; Γιατί δεν είναι ροή π.χ. η παρακολούθηση ενός σίριαλ; 

Η ροή που έχει τη δύναμη να αντισταθεί στον ψυχικό μαρασμό ή ακόμη και να μας βγάλει από αυτόν έχει τρία δυναμικά χαρακτηριστικά: την απόκτηση δεξιοτήτων, την ενσυνειδητότητα και το νόημα της προσφοράς. 

Ενεργητική συμμετοχή προσφέρουν, για παράδειγμα, η κηπουρική, η μαγειρική, η άθληση. Όλες εκείνες οι καταστάσεις που σου επιτρέπουν να ασχοληθείς με κάτι, ξεφεύγοντας από τη σκληρή πραγματικότητα και πρωταγωνιστώντας σε μια «ιστορία».

Ο ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΥΜΜΑΧΟΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΜΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΔΕΝ ΗΤΑΝ Η ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ, ΑΛΛΑ ΤΟ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΟΥΜΕ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΙ.

1. Η απόκτηση δεξιοτήτων

«Οι ψυχολόγοι έχουν βρει ότι ένα από τα πιο δυνατά κίνητρα στη ζωή είναι το αίσθημα της προόδου», λέει ο Grant. Δεν χρειάζεται να μάθει κανείς Ιαπωνικά για να νιώσει ότι αποκτά μια δεξιότητα στην οποία προοδεύει. Μικρά και απλά επιτεύγματα αρκούν. Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι έμαθαν να φτιάχνουν ψωμί τον καιρό που ήταν κλεισμένοι στο σπίτι. 

2. Η ενσυνειδητότητα

Η λέξη, γνωστή και ως mindfulness, παραπέμπει στη συγκέντρωση. Ίσως το πιο δύσκολο πράγμα στη ζωή μας το τελευταίο διάστημα να είναι η συγκέντρωση. Έρευνες έχουν δείξει ότι τείνουμε να αλλάζουμε ενασχόληση κάθε 10 λεπτά. Το φαινόμενο λέγεται «κομφετί από χρόνο», επειδή οι στιγμές μας μοιάζουν κατακερματισμένες σε άχρηστα κομμάτια, σαν χαρτοπόλεμος. 

Το μοναδικό πράγμα που μπορεί να οδηγήσει στη συγκέντρωση είναι τα όρια και η αυτοπειθαρχία. Σε πείραμα που διεξήγαγε η Αμερικανίδα ανθρωπολόγος Leslie Perlow, αναγκάζοντας ορισμένες εταιρείες να επιβάλουν τις πρωινές ώρες «εργασία χωρίς καμία απόσπαση», η παραγωγικότητα αυξήθηκε κατά 65%! Συμπέρασμα; Δημιουργήστε χρόνο χωρίς αποσπάσεις. Έστω κι αν πρόκειται για μόνο 2 ώρες την ημέρα. 

3. Το νόημα της προσφοράς

Δεν αρκεί να κάνεις καλή δουλειά, πρέπει να ξέρεις ότι η δουλειά αυτή έχει κάποιο νόημα για άλλους. «Σκεφτείτε τους ανθρώπους που θα ωφεληθούν από τη δουλειά σας. Μάθετε ποιοι είναι, ποιες είναι οι ιστορίες τους και πώς ακριβώς θα ωφεληθούν από εσάς», συμβουλεύει ο Grant. 

Από την άλλη, το νόημα δεν είναι απαραίτητο να το βρούμε σε ένα επαγγελματικό project. Μπορούμε να το βρούμε προσφέροντας στους αγαπημένους μας. Η ενασχόληση που θα μας βγάλει από την κατάσταση του ψυχικού μαρασμού δεν χρειάζεται να είναι παραγωγική. Μπορεί απλώς να μας γεμίζει χαρά. 

Ο ίδιος ο Adam Grant παραδέχεται πως η ενασχόληση που τον κράτησε μακριά από το languishing ήταν το ηλεκτρονικό παιχνίδι Mario Kart. Ένα παιχνίδι που έπαιζε μαζί με όλη του την οικογένεια, ακόμη και με τα μέλη που έμεναν χιλιόμετρα μακριά! Έδωσε νόημα και χαρά στην καθημερινότητα των παιδιών του, έμαθε τον ίδιο να κάνει επιδέξιους χειρισμούς και δεν έχασε τη συγκέντρωσή του όσο έπαιζε ούτε λεπτό!

Οι ιδέες βρίσκονται δίπλα μας. Ας βρούμε εκείνη που ταιριάζει καλύτερα στον δικό μας τρόπο ζωής.