ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Δεν γεννιούνται όλοι οι άνθρωποι με έμφυτη ψυχική ανθεκτικότητα. Πρόκειται για μια δεξιότητα που «χτίζεται» – και στις μέρες μας αυτό μοιάζει πιο απαραίτητο από ποτέ.

Όλο και περισσότεροι ερευνητές που ασχολούνται με την ψυχική υγεία παιδιών και εφήβων συμφωνούν ότι, πέρα από τις ακαδημαϊκές γνώσεις και τις πρακτικές και κοινωνικές δεξιότητες που εμείς οι γονείς καλούμαστε να προσφέρουμε στα παιδιά μας, υπάρχει μία «ικανότητα», ένα «εργαλείο», το οποίο ίσως τους φανεί χρησιμότερο από κάθε άλλο στην πορεία της ζωής τους: Η ψυχική ανθεκτικότητα.

Κρίνοντας από τον τρόπο με τον οποίον διαμορφώνεται χρόνο με τον χρόνο η ζωή μας, σε ένα κλίμα εντελώς αβέβαιο περιβαλλοντικά και κοινωνικοπολιτικά, δύσκολα θα διαφωνήσει κανείς. Τόσο από εμάς όσο και από τις επόμενες γενιές απαιτείται ψυχικό σθένος και προσαρμοστικότητα που λίγοι διαθέτουν έμφυτα και ακόμα πιο λίγοι γνωρίζουν πώς να καλλιεργήσουν.

Δυστυχώς, πρόκειται για μια ικανότητα που δεν διδάσκεται, όπως π.χ. η σωματική δύναμη ή η άνεση στις γλώσσες και στα μαθηματικά, όμως εξασκείται αν αποφασίσουμε να αναγνωρίσουμε και να «δουλέψουμε» τις αδυναμίες μας.

Πώς θα αναπτύξεις ψυχική ανθεκτικότητα

Η Amy Morin είναι κλινική κοινωνική λειτουργός, ψυχοθεραπεύτρια, επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας στο Northeastern University και συγγραφέας του best-seller «13 πράγματα που οι ψυχικά δυνατοί άνθρωποι δεν κάνουν». Από το 2002, συμβουλεύει παιδιά, εφήβους και ενήλικες, και παρακολουθεί αδιάλειπτα τις τελευταίες έρευνες και στρατηγικές που συνιστώνται για να ξεπερνούν οι άνθρωποι τις αντιξοότητες χτίζοντας «πνευματικούς μυς».

Η ίδια αναγκάστηκε με πολύ σκληρό τρόπο να μάθει να λειτουργεί έτσι, όταν έχασε πολύ πρόωρα τον άντρα της από καρδιακό επεισόδιο. Στα 26 της έμεινε χήρα, έχοντας μάλιστα χάσει λίγο καιρό πριν τη μητέρα της. Παντρεύτηκε ξανά τέσσερα χρόνια μετά, όμως σύντομα έχασε και τον αγαπημένο της πεθερό, από επιθετικό καρκίνο. Ενώ βυθιστεί στο δικαιολογημένο ερώτημα «γιατί μου συμβαίνει αυτό ξανά;», άρχισε ταυτόχρονα να διακρίνει όλα αυτά που τη βύθιζαν στο πένθος και δεν της επέτρεπαν να πάρει τη ζωή της στα χέρια της.

Η ανάγκη να χτίσει την ψυχική της ανθεκτικότητα αποτέλεσε για εκείνη προτεραιότητα. Για να οδηγηθεί προς τα εκεί, κατάλαβε ότι έπρεπε να καταγράψει και να καταλάβει τις αρνητικές σκέψεις και συμπεριφορές που έκαναν την κατάστασή της χειρότερη. Ετοίμασε, λοιπόν, μια λίστα που αρχικά δημοσίευσε online. Αφού κατάλαβε πόσο viral είχε γίνει αλλά και πόσους ανθρώπους είχε εμπνεύσει, ανέπτυξε τις συμβουλές της στο βιβλίο της.

Σίγουρα θες να μάθεις ποια είναι αυτά:

1. Δεν χάνουν χρόνο νιώθοντας άσχημα για τον εαυτό τους

Δεν «κλαίγονται» για το κακό που τους βρήκε ή για το πώς οι άλλοι τους συμπεριφέρθηκαν. Αντίθετα, αναλαμβάνουν το δικό τους μερίδιο ευθυνών και καταλαβαίνουν ότι η ζωή δεν είναι πάντα εύκολη ή δίκαιη.

2. Δεν επιτρέπουν στους άλλους να τους ελέγχουν

Δεν επιτρέπουν, δηλαδή, σε άλλους να έχουν εξουσία πάνω τους. Δεν λένε πράγματα όπως «το αφεντικό μου με κάνει να νιώθω άσχημα», γιατί καταλαβαίνουν ότι, ανεξάρτητα με το τι επιδιώκει ο άλλος, εκείνοι ελέγχουν το πώς θα νιώσουν και εκείνοι θα επιλέξουν πώς θα αντιδράσουν.

3. Δεν φοβούνται την αλλαγή

Οι ψυχικά ανθεκτικοί άνθρωποι δεν προσπαθούν να αποφύγουν την αλλαγή. Αντίθετα, την καλωσορίζουν και προσπαθούν να είναι ελαστικοί. Καταλαβαίνουν ότι η αλλαγή είναι αναπόφευκτη και πιστεύουν στην ικανότητά τους να προσαρμόζονται όταν κάποια αλλαγή το απαιτεί.

4. Δεν σπαταλούν ενέργεια σε όσα δεν μπορούν να αλλάξουν

Δεν θα ακούσεις έναν ψυχικά ανθεκτικό άνθρωπο να γκρινιάζει επειδή έχασε τη βαλίτσα του ή επειδή «έπηξε» στην κίνηση. Αντίθετα, θα επικεντρωθεί σε όσα μπορεί να ελέγξει, ακόμα κι αν αυτό είναι μόνο η δική του στάση.

5. Δεν τους απασχολεί να τους κρατούν όλους ευχαριστημένους

Δεν είναι people pleasers και δεν φοβούνται να πουν «όχι» ή να ορθώσουν τον λόγο τους, όταν είναι απαραίτητο. Προσπαθούν να είναι καλοσυνάτοι και δίκαιοι, αλλά το αντέχουν όταν οι άλλοι δυσανασχετούν με το ότι δεν τους κάνουν τα χατίρια.

6. Δεν φοβούνται να πάρουν υπολογισμένα ρίσκα

Δεν θα πάρουν ανόητα ρίσκα, αλλά θα ζυγίσουν τα ρίσκα που αξίζουν και τα οφέλη που έχουν να κερδίσουν. Την ίδια ώρα, γνωρίζουν καλά τι έχουν να χάσουν, αν τα πράγματα δεν πάνε καλά.

7. Δεν προσκολλώνται στο παρελθόν

Ούτε εύχονται τα πράγματα να είχαν γίνει διαφορετικά. Αναγνωρίζουν αυτά που έγιναν, τα αποδέχονται και προσπαθούν να διακρίνουν τι έμαθαν. Δεν ανατρέχουν ξανά και ξανά στις δυσάρεστες εμπειρίες, ούτε αναπολούν με θλίψη τις όμορφες. Ζουν στο σήμερα και κάνουν πλάνα για το μέλλον.

8. Δεν επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη

Αποδέχονται την ευθύνη για τα λάθη που έκαναν στο παρελθόν ή για τη συμπεριφορά τους, και προσπαθούν να μάθουν από αυτά. Έτσι, δεν τα επαναλαμβάνουν. Προχωρούν μπροστά και προσπαθούν να παίρνουν καλύτερες αποφάσεις στο μέλλον.

9. Δεν φθονούν την επιτυχία των άλλων

Οι ψυχικά ανθεκτικοί άνθρωποι όχι μόνο εκτιμούν, αλλά και τιμούν τους ανθρώπους που πετυχαίνουν. Δεν νιώθουν ούτε ζήλια ούτε προδοσία όταν κάποιος του ξεπερνά. Αναγνωρίζουν ότι η επιτυχία έρχεται με κόπο, οπότε ξέρουν τι πρέπει να κάνουν για να νιώσουν κι εκείνοι εξίσου επιτυχημένοι.

10. Δεν εγκαταλείπουν με την πρώτη αποτυχία

Η αποτυχία δεν αποτελεί λόγο να εγκαταλείψουν, αλλά ευκαιρία για να βελτιωθούν και να ωριμάσουν. Θα συνεχίσουν, λοιπόν, να προσπαθούν μέχρι να τα καταφέρουν.

11. Δεν φοβούνται να μείνουν μόνοι

Οι ψυχικά ανθεκτικοί άνθρωποι αντέχουν τη μοναξιά, δεν φοβούνται τη σιωπή. Μάλιστα, ο χρόνος αυτός αποτελεί για εκείνους μια ευκαιρία να γίνουν δημιουργικοί. Απολαμβάνουν τη συντροφιά του εαυτού τους και δεν βασίζονται στους άλλους για να περάσουν καλά. Μπορούν να είναι χαρούμενοι και μόνοι τους.

12. Δεν νιώθουν ότι η ζωή τους χρωστάει

Δεν νιώθουν ότι δικαιούνται κάτι. Ότι γεννήθηκαν με κάποιας μορφής ανωτερότητα, ότι οι άλλοι διαρκώς θα τους φροντίζουν. Αντίθετα, αναζητούν ευκαιρίες που θα εκμεταλλευτούν προς όφελός τους.

13. Δεν περιμένουν άμεσα αποτελέσματα

Είτε προσπαθούν να βελτιώσουν την υγεία τους είτε «τρέχουν» μια νέα δουλειά, οι ψυχικά ανθεκτικοί άνθρωποι δεν περιμένουν άμεσα αποτελέσματα. Κάνουν το καλύτερο που μπορούν και αφήνουν τον χρόνο να αναλάβει τα υπόλοιπα, κατανοώντας ότι οι σημαντικές αλλαγές απαιτούν χρόνο.

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.