ΣΤΡΕΣ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ: 3 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΕΝΑΣ ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ

Όσο αδιέξοδο κι αν φαντάζει, το στρες στη δουλειά μπορεί να λυθεί, διότι πηγάζει συνήθως από το ίδιο το εργασιακό περιβάλλον. Προτού αποφασίσεις ότι είναι δικό σου πρόβλημα, μάθε γιατί αφορά κυρίως τον εργοδότη σου.

Νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να μιλάμε με τις ώρες για το στρες στη δουλειά. Κάποια στιγμή, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, τους επηρεάζει όλους.

Έχω δει ανθρώπους να παθαίνουν κρίσεις πανικού, άλλους να αρρωσταίνουν, εργαζόμενους για 13 και 14 ώρες καθημερινά να χάνουν το χαμόγελό τους, άλλους να παθαίνουν εμμονές και να νιώθουν απειλημένοι, ενώ σε ορισμένους έχει τύχει και το φαινόμενο της ηθικής παρενόχλησης στη δουλειά, γνωστό ως mobbing.

Το άγχος στη δουλειά και πώς να το εντοπίσετε

Το άγχος στη δουλειά μπορεί να οδηγήσει σε ψυχικές ασθένειες. Όμως υπάρχει ένα καλό στην υπόθεση: ξέρεις από πού προέρχεται κι αν σταματήσει από την πηγή του, θα γίνεις καλά.

Το στρες στη δουλειά μπορεί να οφείλεται στις υπερβολικές απαιτήσεις, στις υπερβολικές ώρες εργασίας, στην κακή σχέση με τους συναδέλφους ή –ακόμη χειρότερα– με τον προϊστάμενο, στη σεξουαλική ή εργασιακή παρενόχληση, στις ασαφείς αρμοδιότητες, ακόμη και στην κακή οργάνωση και διαχείριση ανθρώπων και καθηκόντων, που ξεκινάει συνήθως από την κεφαλή.

iStock

Ενώ όλα τα παραπάνω αποτελούν ξεκάθαρα παθογένειες του χώρου εργασίας, πολλές φορές η ευθύνη πέφτει στον ίδιο τον εργαζόμενο. Αρχίζει εκείνη η ιστορία του «κανείς δεν θα προσέξει τον εαυτό σου όσο εσύ», «μάθε να διαχειρίζεσαι το άγχος σου», «μήπως να έκανες διαλογισμό/ψυχοθεραπεία/έπαιρνες αντικαταθλιπτικά/φρόντιζες τη διατροφή σου;».

Η αυτοφροντίδα του εργαζόμενου δεν είναι η λύση

Ναι, φυσικά, όλα αυτά καλά και χρήσιμα είναι. Πλην όμως όταν η αιτία βρίσκεται στο γραφείο, ό,τι και να κάνεις εσύ ως εργαζόμενος, το πρόβλημα θα παραμένει. Και το χειρότερο είναι ότι θα νιώθεις υπεύθυνος για την ψυχολογική σου κατάσταση, η οποία - θεωρητικά - είναι δική σου υπόθεση, σωστά;

Λάθος. Ο μόνος που μπορεί να κάνει κάτι για το άγχος σου στη δουλειά –όπως και για το burnout– είναι ο εργοδότης σου. Εσύ το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να ζητάς επίμονα και συστηματικά να διευθετηθούν τα θέματα που σου δυσκολεύουν τη ζωή. Να μη σταματήσεις, να μη μείνεις βουβός και αμέτοχος. Αν κάτι μπορεί να βοηθήσει εκ μέρους σου είναι η διεκδίκηση.

Οδηγίες προς εργοδότες

Εκ μέρους όμως του εργοδότη, υπάρχουν τουλάχιστον 3 πράγματα που μπορούν να γίνουν. Ποια είναι αυτά; Απευθυνόμαστε λοιπόν στους εργοδότες.

iStock

1. Αναγνωρίστε τα σημεία πίεσης

Με διάλογο συνεχή και αμείωτο ενδιαφέρον, θα πρέπει να εξετάζετε τη διαδικασία της δουλειάς σε όλα τα τμήματα. Να είστε σε επαφή με τους επικεφαλής των τμημάτων –iδανικά με όλους τους εργαζόμενους– ώστε να μαθαίνετε πώς δουλεύουν και πού δυσχεραίνει η διαδικασία.

Οι διερευνητικές αυτές συναντήσεις δεν πρέπει να σταματούν, διότι τα δεδομένα συχνά αλλάζουν, οπότε νέα προβλήματα μπορεί να προκύπτουν. Να ρωτάτε τους εργαζόμενους τι ακριβώς κάνουν, τι τους δυσκολεύει, τι θα τους διευκόλυνε και (φυσικά) αν κάτι τους πιέζει υπερβολικά.

Εσείς πρώτοι, πρέπει να γνωρίζετε τα σημεία πίεσης των εργαζομένων. Η ψυχική τους υγεία επηρεάζει άμεσα την απόδοση και την παραγωγικότητά τους. Είναι αδύνατο να αντιμετωπιστούν οι αιτίες του άγχους, εάν ένας οργανισμός δεν γνωρίζει ποιες είναι αυτές.

2. Αναθέστε τη διεύθυνση σε εκπαιδευμένα άτομα ή εργαζόμενους με ενσυναίσθηση

Μερικοί διευθυντές μπορεί να είναι πολύ υποστηρικτικοί, αλλά κάποιοι λένε απλώς: «Κάντε αυτό και θέλω να γίνει σήμερα».

Η διαχείριση των ανθρώπων χρειάζεται σε έναν βαθμό ενσυναίσθηση. Κι αυτό μπορεί να σημαίνει να ρωτάς πώς τα πάει ένας υπάλληλος, να τον ακούς προσεκτικά και να πίνεις έναν καφέ μαζί του. Δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται, διότι έχει να κάνει με την προσωπικότητα του κάθε ανθρώπου.

iStock

Γι' αυτό, όταν επιλέγετε επικεφαλής, φροντίστε να χαρακτηρίζονται από ενσυναίσθηση και όχι μόνο να φέρνουν «νούμερα». Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι οι άνθρωποι αυτοί να εκπαιδεύονται στη διαχείριση του στρες.

Αυτό θα μπορούσε να μεταφραστεί σε: ανθρώπινα deadlines, συζήτηση με την ομάδα, ώστε να εντοπιστεί το άγχος, συγκεκριμένα πλαίσια αρμοδιοτήτων κ.ά.

Η εκπαίδευση διαχείρισης μπορεί –και πρέπει– να είναι ελαφρώς διαφορετική σε κάθε εταιρεία και σε κάθε τμήμα λόγω των μοναδικών ιδιοτήτων και προκλήσεων.

3. Φροντίστε να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος για τη διαχείριση του στρες

Ξεχωριστά από τους επικεφαλής των τμημάτων, θα πρέπει να υπάρχει και ένας άνθρωπος στον οποίο να μπορεί να απευθυνθεί κάθε εργαζόμενος με άγχος.

Ίσως είναι ένας υπάλληλος από το τμήμα του Ανθρώπινου Δυναμικού με γνώσεις Εργασιακής Ψυχολογίας ή ένας εργασιακός ψυχολόγος.

Όσο «αμερικάνικο» κι αν φαντάζει αυτό, στη σύγχρονη εποχή που οι προκλήσεις αλλάζουν συνεχώς και η ψυχική υγεία αναδεικνύεται σε μείζον θέμα των κοινωνιών, η ουσιαστική φροντίδα των εργαζομένων είναι πρωτίστης σημασίας.