ΨΥΧΟΛΟΓΟΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΠΩΣ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΜΙΑ ΠΡΟΣΒΟΛΗ

Δεν θα μένεις πια παγωμένος όταν δέχεσαι μια προσβολή. Οι ψυχολόγοι έχουν ετοιμάσει όλες τις απαντήσεις για να είσαι πάντα έτοιμος να αντιδράσεις.

Σίγουρα έχεις βιώσει αυτό το πάγωμα και την αμηχανία όταν δέχεσαι μια απροειδοποίητη και απρόκλητη προσβολή. Συχνά μένεις άφωνος –εκτός και αν είσαι ο τύπος του υπερετοιμόλογου– μην έχοντας τι να πεις και μόνο πολύ αργότερα καταφέρνεις να σκεφτείς κάποια έξυπνη απάντηση που θα αποστόμωνε τον συνομιλητή σου. Μην θυμώνεις με τον εαυτό σου. Υπάρχει εξήγηση γι' αυτό, η οποία βρίσκεται στην φυσιολογία του εγκεφάλου.

«Όταν κάποιος εκτοξεύει μια προσβολή που μας πληγώνει ή πληγώνει κάποιο άτομο που είναι πολύ σημαντικό για εμάς, ενεργοποιείται το νευρικό μας σύστημα και μπαίνει σε λειτουργία άμυνας απέναντι σε μία απειλή. Το γεγονός αυτό απενεργοποιεί τα μέρη του εγκεφάλου μας που σκέφτονται έξυπνες και πνευματώδεις ατάκες», αναφέρει η αμερικανίδα ψυχολόγος Kerry McBroome.

Συνεπώς, είναι πολύ χρήσιμο να έχουμε στο «οπλοστάσιο» μας κάποιες έτοιμες, «προκάτ» απαντήσεις για τους επίδοξους και αιφνίδιους εισβολείς που εξαπολύουν προσβολές. «Υπάρχει κάτι πραγματικά ανακουφιστικό στο να έχεις έτοιμο κάτι να πεις», αναφέρει η McBroome. «Το να καταφέρεις να απαντήσεις με αιχμηρό τρόπο σε μια προσβολή μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή σου, και να γίνει ένας ακόμη λόγος για να νιώσεις καλά με τον εαυτό σου και να μπεις σε μια θετική ψυχολογία».

Το περιοδικό Time ζήτησε από ψυχοθεραπευτές να επιλέξουν και να προτείνουν τις πλέον αποστομωτικές απαντήσεις που θα μπορούσαν να βγάλουν κάποιον που δέχεται μια προσβολή από τη δύσκολη θέση. Εσύ το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να επιλέξεις αυτή που ταιριάζει στην εκάστοτε περίσταση.

«Αυτό που είπες παίρνει κόκκινη κάρτα»

Αυτή τη φράση –δάνειο από το ποδόσφαιρο– προτείνει η ψυχολόγος Αjita Robinson για τις περιπτώσεις που κάποιος ξεπερνάει τα όρια. «Είναι ελαφρύ, λίγο αστείο, αλλά όλες τις φορές καταφέρνει να περάσει το μήνυμα ότι ο απέναντι μας ξεπέρασε τα όρια. Συνήθως οι περισσότεροι καταλαβαίνουν το φάουλ και αντιδρούν καλά», σημειώνει η Robinson.

«Ευχαριστώ, αλλά δεν ζήτησα την άποψή σου»

Αυτή η άμεση και σαφής φράση υπενθυμίζει σε όποιον θέλησε να μοιραστεί μαζί σου την άποψη του για κάτι που σε αφορά ότι –όσο και αν είχε καλή πρόθεση– η άποψή του δεν του ζητήθηκε και δεν είναι ευπρόσδεκτη.

«Είσαι καλά;»

Αυτή η αιφνιδιαστική ερώτηση πιθανότατα θα κάνει τον συνομιλητή σου να απαντήσει θετικά, αναφέρει η ψυχοθεραπεύτρια Melanie Williams, κι αυτό θα σου δώσει την πάσα να πεις με σειρά σου! «Ρωτάω, γιατί αυτό που είπες ήταν εντελώς ανάρμοστο».

Σύμφωνα με την ειδικό, ρωτώντας κάποιον αν είναι καλά, στρέφεις το focus επάνω του απομακρύνοντας την προσοχή από αυτό που είπε. Ταυτόχρονα, του δίνεις να καταλάβει ότι αυτό που είπε δεν ήταν ΟΚ και του δίνεις χρόνο να το σκεφτεί λίγο καλύτερα.

«Ξαναλές αυτό που είπες; Δεν νομίζω ότι άκουσα καλά»

Η απάντηση αυτή είναι κατάλληλη για τις περιπτώσεις που κάποιος σου απευθύνει μια προσβολή ενώ είναι και άλλοι παρόντες, σύμφωνα με την ψυχοθεραπεύτρια Amanda Stemen. «Πολλές φορές, όταν οι άνθρωποι λένε κάτι αγενές, είναι πραγματικά παρορμητικό και δεν σκέφτονται πώς ακριβώς ακούγεται αυτό που είπαν. Ζητώντας τους να το επαναλάβουν –ακόμη κι αν το έχεις ακούσει πολύ καλά– τους δίνεις την ευκαιρία να ξανασκεφτούν και να επαναδιατυπώσουν αυτά που είπαν. «Συχνά, θα συνειδητοποιήσουν ότι βρίσκονται ενώπιον και άλλων ανθρώπων και δεν θα επιλέξουν να το επαναλάβουν, γεγονός που θα αποκλιμακώσει την κατάσταση», συνεχίζει η Stemen.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

«Τι θες να πεις με αυτό το σχόλιο;»

«Αυτή η απάντηση είναι τόσο αποτελεσματική όσο και θεραπευτική», υποστηρίζει  η ψυχολόγος Jessica Good, και προτείνει να την χρησιμοποιείς σε ανθρώπους που προσπαθούν να σε προσβάλλουν, σε επικριτικούς φίλους ή συγγενείς και τοξικούς συναδέλφους. Στο καλό σενάριο, θα τους κάνεις να σκεφτούν αυτό που είπαν ή τουλάχιστον δεν θα θελήσουν να δώσουν συνέχεια.

«Αναρωτιέμαι γιατί ένιωσες άνετα να μου πεις κάτι τέτοιο»

Αν κάποιος κάνει ένα ανάρμοστο σχόλιο μπροστά σε άλλους, αυτή η ατάκα είναι κατάλληλη για να του δώσεις να καταλάβει ότι αυτή η προσβολή δεν είναι αποδεκτή και πως δεν πρόκειται να συμμετέχεις στη συζήτηση. Χρησιμοποιώντας ήρεμη φωνή που εκπέμπει ειλικρινές ενδιαφέρον ίσως τον κάνεις να σκεφτεί και ο ίδιος ειλικρινά τι ήταν αυτό που τον έκανε να το πει.

«Δεν καταλαβαίνω το αστείο. Θα μπορούσες να μου το εξηγήσεις;»

«Το να ζητήσεις από ένα άτομο που έκανε ένα ανάρμοστο αστείο εις βάρος σου ή εις βάρος κάποιου άλλου να το εξηγήσει είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να τον θέσεις προ των ευθυνών του», αναφέρει η Kristen Suleman. «Την επόμενη φορά ίσως το σκεφτεί δύο φορές», προσθέτει και συνιστά να κάνετε την ερώτησή σας με γνήσιο ενδιαφέρον, προσπαθώντας παράλληλα να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας και ένα καλό κλίμα με τον συνομιλητή που εκτόξευσε την προσβολή. Ο στόχος δεν είναι να ταπεινώσετε το άλλο άτομο, αλλά να το κάνετε να σκεφτεί πώς ακούστηκε και πώς έγινε αντιληπτό το σχόλιο του.

Όταν τίποτε άλλο δεν λειτουργεί, αφήστε την σιωπή να ηχήσει πιο δυνατά από τις λέξεις

«Μερικές φορές, δεν υπάρχει κανένας λόγος να απαντήσετε σε ένα άτομο που είναι εριστικό, επικριτικό και επιθετικό λεκτικά», αναφέρει ο Stemen. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που έχετε δοκιμάσει διάφορες αντιδράσεις και όλες απέτυχαν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, επιλέξτε τη σιωπή. «Κοιτάξτε το άλλο άτομο με νόημα και μην μιλήσετε. «Χωρίς καν να χρειαστεί να πείτε κάτι, καθιστάτε σαφές ότι δεν πρόκειται να μπείτε σε οποιαδήποτε συζήτηση».

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.