ΠΟΤΕ Η ΑΝΑΒΛΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΠΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ

Μελέτες αποδεικνύουν ότι η αναβλητικότητα γεννά καλύτερες ιδέες και σε κάνει πιο δημιουργικό και αποδοτικό. Αν τη θεωρείς μειονέκτημα, καλό θα ήταν να αναθεωρήσεις.

Σε έχουν κάνει να πιστέψεις ότι η αναβλητικότητα είναι κάτι από το οποίο πρέπει να απαλλαγείς. Και ναι, σίγουρα η αναβλητικότητα έχει τις αρνητικές πλευρές της. Όμως, όταν η συζήτηση έρχεται στην δημιουργικότητα, μελέτες αποδεικνύουν ότι η αναβλητικότητα γεννά καλύτερες ιδέες. Πρωτοπόρος σε αυτή την ιδέα είναι ο Adam Grant, διάσημος καθηγητής Management και Ψυχολογίας στο Wharton School. Σε άρθρο του στους New York Times με τίτλο Γιατί δίδαξα στον εαυτό μου να είναι αναβλητικός, ο Adam Grant ερευνά τη σύνδεση μεταξύ της αποδοτικότητας και των συνηθειών που συνδέονται με την αναβλητικότητα.

Αφορμή το πείραμα που έκανε μια πρώην φοιτήτριά του και νυν καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν, η Jihae Shin, που ζήτησε από τους συμμετέχοντες στην έρευνα να γεννήσουν νέες επιχειρηματικές ιδέες. Σε κάποιους ζήτησε να ξεκινήσουν αμέσως και σε κάποιους άλλους να αφιερώσουν πρώτα πέντε λεπτά για να παίξουν Minesweeper ή Solitaire, και μετά να ασχοληθούν με τη διαδικασία της παραγωγής επιχειρηματικών ιδεών. Αποτέλεσμα; Οι ιδέες όσων ανέβαλαν για πέντε λεπτά το να ασχοληθούν με τη δουλειά που είχαν να κάνουν ήταν 28% πιο δημιουργικές.

«Στην περίπτωση που  οι συμμετέχοντες έπαιζαν τα παιχνίδια χωρίς να γνωρίζουν ότι στη συνέχεια θα χρειαζόταν να ασχοληθούν με την παραγωγή επιχειρηματικών ιδεών, δεν σημειώθηκε καμία αύξηση στην δημιουργικότητα», γράφει ο Grant. «Ήταν μόνο στις περιπτώσεις που πρώτα έμαθαν ότι θα είχαν να κάνουν αυτή τη δουλειά και μετά αναγκάστηκαν να την αναβάλλουν, που παρατηρήθηκε η αύξηση στις δημιουργικές ιδέες. Ήταν σαν η αναβλητικότητα να ενθάρρυνε την πρωτότυπη σκέψη».

Τι μας διδάσκει η έρευνα; Πως για να προκύψουν οι πιο καλές σου ιδέες πρέπει να βρεις τρόπο να αξιοποιήσεις τη διάθεσή σου για αναβλητικότητα. Είτε είσαι από αυτούς που δεν αντέχουν να αναβάλλουν, είτε από αυτούς που δεν κάνουν ποτέ σήμερα αυτό που μπορούν να κάνουν αύριο.

Για εσένα που δεν αντέχεις να αναβάλλεις

Εάν είσαι από αυτούς που βουτάνε αμέσως σε αυτό που έχουν να κάνουν για να το ολοκληρώσουν πριν καν εκπνεύσει η προθεσμία (ναι, υπάρχουν και αυτοί), θα πρέπει να πιέσεις τον εαυτό σου να περιμένει. Η αναβλητικότητα θα σου δώσει χρόνο να σκεφτείς πρωτότυπες ιδέες, να μη σκέφτεσαι γραμμικά και θα επιτρέψει στο μυαλό σου να κάνει ενδιαφέροντα άλματα. Υπάρχει τίποτα πιο δημιουργικό από αυτό;

Βρες τρόπους να αποτρέψεις τον εαυτό σου να ολοκληρώσει δημιουργικά project και δώσε του την ευκαιρία να τα σκεφτεί σε βάθος. Εάν γράφεις, γράψε μερικές προτάσεις και μετά άφησε τις και κάνε ένα διάλειμμα. Ή γράψε μια πρώτη εκδοχή του κειμένου σου και δώσε του λίγο χρόνο. Προσπάθησε να πας κόντρα στην τάση σου να τελειώσεις αμέσως αυτό που έχεις να κάνεις και πίεσε τον εαυτό σου να το αναβάλλει.

Για τους υπερβολικά αναβλητικούς

Εάν είσαι από αυτούς που περιμένουν μέχρι τελευταία στιγμή για να ασχοληθούν με την δουλειά που έχουν να κάνουν, είσαι σε πολύ καλό δρόμο, με μία προϋπόθεση: Ότι θα κάνεις συνήθειά σου το να κοιτάξεις για λίγο το project που σου αναθέτουν την ημέρα που σου το αναθέτουν. Φρόντισε να ασχοληθείς γύρω στη μία ώρα και κράτα κάποιες πρώτες σημειώσεις. Με αυτόν τον τρόπο, αν και στην πραγματικότητα δεν θα δουλεύεις αναλυτικά πάνω σε αυτό το project, αυτό θα δουλεύεται στο μυαλό σου μέχρι να επιστρέψεις.

Ο Adam Grant δεν είναι ο μόνος γκουρού της διαχείρισης χρόνου που έχει βαλθεί να αποκαταστήσει τη φήμη της αναβλητικότητας. Μελέτες έχουν αποδείξει τις θετικές πλευρές της αναβλητικότητας αναθεωρώντας τη λαϊκή σοφία που θέλει να μην αφήνεις για αύριο ό,τι μπορείς να κάνεις σήμερα.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

– Η αναβλητικότητα φέρνει αποδοτικότητα

Οφείλεις να το παραδεχτείς: Εάν έχεις μια εβδομάδα για να ολοκληρώσεις μια δουλειά που μπορεί να χρειάζεται τρεις ώρες, πιθανότατα θα την αφήσεις για τις τρεις τελευταίες ώρες της εβδομάδας. Μην αυτομαστιγώνεσαι γι' αυτό. Εάν είσαι ο τύπος του ανθρώπου που δουλεύει καλύτερα τελευταία στιγμή και υπό πίεση, δώσε στον εαυτό σου το δικαίωμα να το κάνει. Θα τελειώσεις την δουλειά σου στην ώρα της και θα νιώσεις και καλύτερα για τον εαυτό σου, αντί να περάσεις όλο τον χρόνο σου γκρινιάζοντας για το πόσο αναβλητικός είσαι.

– Η αναβλητικότητα σε γλιτώνει από τις περιττές προσπάθειες

Σου έχει τύχει να παραδώσεις μια δουλειά και να σου πουν πως δεν την χρειάζονται πια; Εάν αρπάζεις και τελειώνεις όποια δουλειά προκύπτει, είναι πολύ πιθανόν να σου συμβεί αργά ή γρήγορα. Σε κάθε χώρο εργασίας, σε κάθε τύπο δουλειάς, ο προγραμματισμός μπορεί να αλλάξει. Το να μεταθέτεις μια δουλειά πιο κοντά στο deadline της ίσως κάποιες φορές να σε γλιτώσει από περιττή προσπάθεια.

– Η αναβλητικότητα σε κάνει ανοιχτό στην fun πλευρά της ζωής.

Η αναβλητικότητα σου δίνει έναν μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας να απολαμβάνεις την όμορφη πλευρά της ζωής αφού όταν μπορείς να αναβάλλεις κάτι για αργότερα, μπορείς να μην χάσεις εκείνη την ταινία που ήθελες να δεις και πάλι να προλάβεις να παραδώσεις τη δουλειά σου στην ώρα της. Αντίθετα, όταν ζεις έχοντας στο μυαλό σου τα deadlines, συνεχώς αναβάλλεις την έξοδο, το ποτό ακόμη και το διάλειμμα σου, με τον φόβο ότι δεν θα προλάβεις να παραδώσεις στην ώρα σου.

– Η αναβλητικότητα μπορεί να μειώσει το άγχος

Συχνά αναβάλλουμε τα πράγματα που πραγματικά δεν θέλουμε να κάνουμε, τα πράγματα που μας κάνουν να νιώθουμε άβολα, τα πράγματα που μας αγχώνουν και τα πράγματα που φοβόμαστε να κάνουμε. Αν μπορείς να βρεις τον χρόνο να προετοιμάσεις διανοητικά τον εαυτό σου να κάνει κάτι όταν πραγματικά είσαι έτοιμος, γλιτώνεις ένα μεγάλο μέρος του άγχους.

– Ο χρόνος που σου χαρίζει η αναβλητικότητα μπορεί να φέρει καλύτερες ιδέες

Καθώς αναβάλλεις μια εργασία, το μυαλό σου δουλεύει επάνω σε αυτήν, αφού γνωρίζει ότι τελικά θα πρέπει να την κάνει. Σίγουρα κάποια στιγμή θα συλλάβεις τον εαυτό σου να σκέφτεται τι πρέπει να γίνει με το project σου καθώς ψωνίζεις στο supermarket ή οδηγείς για να πας τα παιδιά στην προπόνηση. Ο Frank Partnoy, καθηγητής του Πανεπιστημίου του San Diego, έχει γράψει εκτενώς για αυτό το φαινόμενο στο βιβλίο του Wait. H αναβλητικότητα σου δίνει χρόνο να φιλτράρεις τις ιδέες σου αφού το υποσυνείδητο σου τις έχει επεξεργαστεί. Με αυτόν τον τρόπο το αποτέλεσμα είναι πάντα καλύτερο.

– Η αναβλητικότητα σε κάνει επαναστάτη

Επαναστάτη απέναντι στα πρέπει της σύγχρονης ζωής. Στην Αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη, το να έχεις την δυνατότητα να σκέφτεσαι τα πράγματα διεξοδικά και να μην κάνεις τίποτα μέχρι να πάρεις μια απόφαση ήταν ένδειξη πλούτου και ηγετικής θέσης. Συνεπώς, η αναβλητικότητα απολάμβανε τον σεβασμό. Αν και εσύ χρειάζεσαι αυτόν τον χρόνο, μην κατηγορείς τον εαυτό σου, απλά αποδέξου το.

– Η αναβλητικότητα είναι υποτιμημένη

Αν είσαι εξαιρετικά εκπαιδευμένος στην τέχνη της αναβλητικότητας, μην αυτομαστιγώνεσαι. Μην ακούς όλους αυτούς που θα σου πουν ότι είναι απαράδεκτο να αναβάλλεις και να τα αφήνεις όλα τελευταία στιγμή, αφού τελικά όλα τα φέρνεις εις πέρας. Τελικά, ίσως το καλό αποτέλεσμα της δουλειάς σου να οφείλεται ακριβώς σε αυτή σου την κακή συνήθεια.