ΠΩΣ ΒΡΙΣΚΟΥΜΕ ΝΟΗΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΕΤΑ ΤΑ 50;

Ετών 50! Ακριβώς εκείνη η στιγμή στη ζωή που είμαστε αρκετά μεγάλοι για να είμαστε μικροί, αλλά και αρκετά μικροί για να είμαστε μεγάλοι.

Αναμενόμενο είναι τα 50 να είναι μια ηλικία που φέρει ένα ειδικό βάρος, μας οδηγεί σε σκέψεις, απολογισμούς, ακόμα και σε ένα υπαρξιακό άγχος. Μήπως έχουμε πλέον περάσει το χρονικό όριο της νεότητας, που εξαντλείται στο τέλος της δεκαετίας των 40; Μήπως έχει έρθει η ώρα να συμπεριφερόμαστε ανάλογα με την ηλικία μας (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό);

Από την άλλη, πώς γίνεται να νιώθουμε ακόμη γεμάτοι ζωντάνια, όρεξη για ζωή και όνειρα; Όλα αυτά που σκεφτόμαστε, που νιώθουμε και μας προβληματίζουν είναι φυσιολογικά. Άλλωστε, έρχονται στις σκέψεις μας σε πολλούς σημαντικούς ηλικιακούς σταθμούς της ζωής μας.

Όπως έχουμε ακούσει πάρα πολλές φορές, η ηλικία δεν είναι παρά μόνο ένα νούμερο και αυτό που πραγματικά μετράει είναι τι αποφασίζουμε να κάνουμε με αυτό. Ναι, δεν είμαστε στην πρώτη νιότη, δεν έχει όμως τελειώσει κι η ζωή μας. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, η ευτυχία ξεκινάει στα 50!

Η ευτυχία κατακτιέται στα 50

Οι επιστήμονες βρίσκουν όλο και περισσότερα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ευτυχία κατά την ενηλικίωση έχει σχήμα U – αυτό σημαίνει ότι η ικανοποίηση από τη ζωή αρχίζει να μειώνεται στα 20 και στα 30 μας χρόνια, και στη συνέχεια φτάνει σε ένα κατώτατο σημείο στα τέλη της δεκαετίας των 40, πριν αρχίσει να αυξάνεται μέχρι τα 80 μας χρόνια.

Καθώς φτάνουμε στα 30 και μετά στα 40, συχνά έχουμε πετύχει πολλά πράγματα, συνήθως αρκετά από όσα θέλαμε. Αλλά δεν είμαστε ακόμη στην ηλικία εκείνη που θα καθόμασταν σε μία πολυθρόνα για να απολαύσουμε όσα καταφέραμε. Βρισκόμαστε σε μια διαδικασία στην οποία θέλουμε να καταφέρουμε κι άλλα. Συνήθως δεν νιώθουμε την ικανοποίηση που περιμέναμε, οπότε νομίζουμε ότι κάτι δεν πάει καλά με τη ζωή μας. Κάπως έτσι μπαίνουμε συχνά σε μία κρίση.

Ωστόσο, οι επιστήμονες παρατηρούν ότι το επίπεδο ικανοποίησης αρχίζει να βελτιώνεται στα 50, χωρίς βέβαια κάτι να διορθώνεται ή να επιτυγχάνεται ξαφνικά και ως διά μαγείας. Αυτή η ανάταση που αρχίζει να διαφαίνεται στα 50 δεν έχει να κάνει ούτε με τη σχέση, ούτε με τη δουλειά, ούτε με το μυαλό, ούτε με την ψυχική μας υγεία…

Είναι μία απλή μετάβαση που βιώνουμε εξαιτίας του χρόνου που περνάει και του τρόπου που καταφέρνει να μας επηρεάσει θετικά, εφόσον βέβαια δεν προκύψει ένας αστάθμητος παράγοντας που θα καταστήσει τις συνθήκες αρνητικές και θα ανατρέψει αυτό το συναίσθημα, όπως για παράδειγμα θα ήταν η ανεργία, προβλήματα υγείας, ένας θάνατος, ένα διαζύγιο κ.ά.

Όσο μεγαλώνουμε… χαλαρώνουμε

Οι έρευνες δείχνουν ότι όσο μεγαλώνουμε χαλαρώνουμε, αισθανόμαστε λιγότερο άγχος και λύπη, ασχολούμαστε λιγότερο με αρνητικές πληροφορίες και είμαστε σε θέση να ρυθμίζουμε καλύτερα τα συναισθήματά μας. Κατά κάποιο τρόπο, ωριμάζουμε και φιλοσοφούμε τη ζωή.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Επίσης, δεν σκεφτόμαστε πια τη γνώμη των άλλων, ούτε συγκρινόμαστε τόσο μαζί τους. Σταματάμε να νιώθουμε ότι είναι απαραίτητο να τσεκάρουμε όλα τα κουτάκια που απαιτεί η κοινωνία μας. Δεν έχουμε υπερβολική αισιοδοξία σχετικά με το πόση ικανοποίηση θα πάρουμε από τα όσα θα συμβούν. Δίνουμε σημασία στην ανθρώπινη σύνδεση, στους φίλους, την οικογένεια, τους δικούς μας ανθρώπους. Συνειδητοποιούμε ότι αν το ερώτημα είναι το νόημα, η αγάπη είναι η απάντηση.

Η σημασία τους δέους και του σκοπού

Οι έρευνες έχουν επίσης δείξει ότι οι άνθρωποι που νοιώθουν δέος (για παράδειγμα αυτοί που πιστεύουν βαθιά στον Θεό) έχουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή καθώς μεγαλώνουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει όλοι να γίνουμε θρήσκοι για να το καταφέρουμε αυτό, ίσως κάποιοι από εμάς να βρίσκουμε το δέος στη φύση ή στην τέχνη. Χρειάζεται να ψάξουμε τι μας προκαλεί δέος κι αυτό που μας προκαλεί δέος είναι πάντα βαθιά προσωπικό.

Πολύ σημαντική επίσης είναι η εύρεση σκοπού. Πρόκειται για ένα προσωπικό ταξίδι και χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό που λειτουργεί για ένα άτομο μπορεί να μην λειτουργεί για κάποιο άλλο. Ένας από τους ευκολότερους και αποτελεσματικότερους τρόπους για να βρούμε τον σκοπό στη ζωή μας μετά τα 50 είναι να επανασυνδεθούμε με δραστηριότητες και ενδιαφέροντα που πάντα μας έδιναν χαρά. Αν όχι τώρα, πότε;

Τώρα, που έχουμε ακόμη τη σωματική δύναμη, τη διάθεση, την εμπειρία, την ωριμότητα και την ενεργητικότητα για όλα αυτά. Τώρα, που μπορούμε να βρούμε τη χαρά και τη σημασία στα μικρά πράγματα, γιατί τα μεγάλα τα κάναμε και είδαμε πως ό,τι κι αν ήταν, ίσως δεν τόσο μεγάλα τελικά. Πιθανώς θα χρειαστούμε μία λίστα με όσα μας αρέσουν και με ένα σχέδιο για να επιστρέψουμε σε αυτά.

Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι να εστιάσουμε στην προσφορά, για παράδειγμα στην εθελοντική προσφορά. Αλλά πολλές φορές αρκεί να φύγουμε από τα όσα ξέρουμε, έχουμε συνηθίσει, όσα μας βολεύουν, και να κάνουμε κάτι καινούργιο, μία περιπέτεια, κάτι διαφορετικό, ακόμα και παράτολμο ίσως.

Τέλος, ένας από τους σημαντικότερους τρόπους για να βρούμε σκοπό στη ζωή μετά τα 50 είναι να συνδεθούμε με άλλους. Οι κοινωνικές συνδέσεις είναι απαραίτητες για την εξεύρεση νοήματος και σκοπού στη ζωή.

Βιβλιογραφία: Jonathan Rauch, The happiness curve: Why life gets better after 50, Thomas Dunne Books, 2018

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.