ΠΩΣ ΤΟ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΣΑΙ ΤΟΥΣ ΠΡΩΗΝ ΣΟΥ ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΑΝΘΡΩΠΟ
Πρόσφατη μελέτη υποστηρίζει ότι η «ερωτική νοσταλγία» μπορεί να δυναμώσει την τωρινή σου σχέση με τρόπο που δεν είχες φανταστεί.
Σου έχει συμβεί ποτέ να έχεις ζήσει έναν μεγάλο έρωτα, ο οποίος έληξε αφήνοντας πίσω του έντονες αναμνήσεις; Οι αναμνήσεις αυτές μπορεί να επανέρχονται ξανά και ξανά, ακόμα και αν διατηρείς μια σταθερή και υγιή σχέση με έναν άλλον άνθρωπο. Σημαίνει, άραγε, αυτό ότι κάτι δεν πάει καλά με την τωρινή σου σχέση; Γιατί δεν μπορείς να σταματήσεις να σκέφτεσαι τον/την πρώην σου;
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Κάνσας, το να επιτρέπουμε στις αναμνήσεις των πρώην να παρεισφρέουν στις καθημερινές σκέψεις μας μπορεί και να έχει απροσδόκητα οφέλη: «Οι σημαντικές αναμνήσεις με κάποιον πρώην μπορεί να εξυπηρετήσουν διάφορες λειτουργίες, ακόμα και να ωφελήσουν τη ζωή του ατόμου σήμερα», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ειδικοί.
Πώς σε ωφελεί η νοσταλγία
Νοσταλγία: ψυχική κατάσταση που συνοδεύει ενίοτε την αναπόληση του παρελθόντος και χαρακτηρίζεται από συναισθήματα θλίψης και μελαγχολίας κατά την ανάμνηση αγαπημένων προσώπων, ευχάριστων γεγονότων, καταστάσεων κ.λπ. ενώ συνδυάζεται και με επιθυμία για επάνοδο ή επιστροφή τους. [Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Γ. Μπαμπινιώτης]
Η «νοσταλγία», λοιπόν, λέξη όχι ελληνική (παρόλο που σχηματίζεται από τις λέξεις «νόστος»-επιστροφή και «άλγος»-πόνος), εκφράζει το δύσκολο συναίσθημα που νιώθουμε όταν επιθυμούμε να επιστρέψουμε στο παρελθόν, σε μια κατάσταση ή σε έναν άνθρωπο. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό το συναίσθημα για κάποιον/-α πρώην μπορεί να δώσει πληροφορίες για τον τρόπο που συνδέεσαι με τον τωρινό σου σύντροφο.
Σκέψου το:
- Τι ήταν αυτό που σε προσέλκυσε στον πρώην σύντροφο; Μήπως είναι το ίδιο που σε προσέλκυσε και στον νυν;
- Τι σου έμαθε εκείνη η σχέση για τον εαυτό σου και για τον τρόπο που σχετίζεσαι με τους ανθρώπους σήμερα; Μήπως φέρθηκες σε εκείνον τον άνθρωπο άσχημα και στη συνέχεια μετάνιωσες; Μήπως ήσουν τρομερά πιεστική/-ος;
Όποια κι αν είναι τα μαθήματα που πήρες από τις παλιές σου σχέσεις, τα συναισθήματα υπάρχουν μέσα σου – και πιθανώς αρκετά έντονα. Αυτό, λένε οι ειδικοί, δεν είναι απαραίτητα κακό, γιατί «οι αναμνήσεις αυτές μπορούν να σου προσφέρουν αυτό που η θεωρία της προσκόλλησης αποκαλεί θετικά σχήματα. Αυτά καθοδηγούν τον τρόπο που συνδέεσαι με τον τωρινό σου σύντροφο», όπως περιγράφει η καθηγήτρια ψυχολογίας του University of Massachusetts Amherst, Susan Krauss Whitbourne.
Εξάλλου, οι αναμνήσεις αυτές, λέει η ίδια, βοηθούν να αντιληφθείς και την δική σου ταυτότητα – πώς εσύ συνάπτεις ερωτικές σχέσεις και πώς έχεις εξελιχθεί ως σύντροφος μέσα από αυτές. Με αυτόν τον τρόπο αποκτάς μια νέα ωριμότητα, αλλάζεις όσα πια καταλαβαίνεις ότι δεν βοήθησαν τη σχέση να εξελιχθεί και βελτιώνεις τα δυνατά σου σημεία, εξελίσσεσαι ως άνθρωπος. Οι όμορφες αναμνήσεις των παλαιότερων σχέσεων σε ωριμάζουν. Και η νέα σχέση απολαμβάνει μια πολύ καλύτερη εκδοχή σου.
Οι αναμνήσεις ας ξαναγυρίζουν – οι πρώην όχι
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που επιστημονικές μελέτες (το Πανεπιστήμιο του Κάνσας έκανε 3 για να καταλήξει στα παραπάνω) φιλοδοξούν να αναλύσουν την επίδραση των πρώην στις τωρινές μας σχέσεις. Όπως διευκρινίζει όμως η Krauss Whitbourne, «αυτό που διακρίνει την παρούσα είναι η εστίαση στα θετικά μιας παλιάς σχέσης και όχι στο πόσο καταστροφική μπορεί να αποβεί αν κανείς είναι ακόμα προσκολλημένος ή αν υποφέρει από ενοχές».
Γιατί, όπως και οι ίδιοι οι συγγραφείς της μελέτης τονίζουν, «η συνεχής επαφή ή η συναισθηματική επιθυμία για έναν πρώην σύντροφο μπορεί να είναι δυσπροσαρμοστική, εμποδίζοντας τους ανθρώπους να είναι διαθέσιμοι και να επενδύσουν στην τρέχουσα σχέση τους». Με λίγα λόγια, το να σκέφτεσαι παλιές όμορφες στιγμές είναι διαφορετικό από το να συνεχίζεις να θέλεις τον/την πρώην σου ή να νιώθεις ακόμα άσχημα για όσα πήγαν στραβά.
Κι όταν η νοσταλγία πονάει;
Οι επιστήμονες έχουν απάντηση και σε αυτό: Χρησιμοποίησε την ενέργεια αυτού του συναισθήματος με θετικό τρόπο, ώστε να συμβάλλει στην εξέλιξή σου και στη διαμόρφωση της προσωπικής σου ταυτότητας. Πώς; Σκέψου τι κάνεις ακόμα σήμερα που το οφείλεις στην προηγούμενη σχέση σου, π.χ.:
- Γνώρισες και αγάπησες ένα συγκεκριμένο είδος τέχνης χάρη στον/στην πρώην σου;
- Ξεκίνησες να κάνεις κάμπινγκ, το οποίο πάντα πίστευες ότι θα μισήσεις;
Με αυτή την έννοια, θα αναγνωρίσεις και εσύ ότι ο/η πρώην σου «άφησε» και κάποια καλά: Πέρα από όσα σου έμαθε για τον έρωτα, την αγάπη, τις σχέσεις, σε βοήθησε να μάθεις και πράγματα για τον εαυτό σου.
Και, όπως καταλήγει η Krauss Whitbourne, «είναι σχεδόν αδύνατον να αποβάλλεις όσα είσαι σήμερα από τις εμπειρίες που είχες με τον/την πρώην σου. Γιατί, όπως και κάθε άλλος άνθρωπος στη ζωή σου, σε βοήθησε να γίνεις ο άνθρωπος που είσαι σήμερα».