ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ ΤΟ ΕΦΗΒΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΑΠΟ ΕΝΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ CHALLENGE ΣΤΑ SOCIAL;

Τα επικίνδυνα challenges στα social media προσελκύουν όλο και περισσότερους εφήβους. Πώς μπορούν οι γονείς να προστατέψουν τα παιδιά τους πριν να είναι αργά;

Σε ένα Γυμνάσιο στις Συκιές Θεσσαλονίκης, κατά τη διάρκεια του διαλείμματος, τα παιδιά σχημάτισαν κύκλο ώστε να μην φαίνεται ότι κάνουν challenge για το ποιος θα κρατήσει την αναπνοή του περισσότερο. Μία μαθήτρια που συμμετείχε, αφού επέστρεψε στην αίθουσα δεν αισθάνθηκε καλά και έχασε τις αισθήσεις της.

Πρωτοφανές; Όχι. Είχε προηγηθεί 13χρονος στη Ρόδο, που κατέληξε στη ΜΕΘ προσπαθώντας να κάνει το Superman Challenge του TikTok. Τελευταίο; Δυστυχώς, όχι.

Τι θα κερδίσει ένα παιδί στην εφηβεία αν κρατήσει την αναπνοή του; Θα συμμετέχει σε ένα challenge, ενώ θα το καταγράφουν σε βίντεο οι συμμαθητές του για να το ανεβάσουν στα social media. Και μπορεί να κερδίσει μερικά like, μπορεί να το θαυμάσουν, μπορεί να κάνουν follow και να μάθουν το όνομά του.

Αναγνώριση, λοιπόν, ένταξη μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο, αναζήτηση ταυτότητας, ανάγκη να πείσουν για την αξία τους, φόβος ματαίωσης και bullying – είναι μερικά μόνο από τα κίνητρα που μπορούν να κινητοποιήσουν έναν έφηβο ή ένα παιδί στην προεφηβεία.

Τα challenges είναι διαδικασίες οι οποίες τους προσδίδουν κύρος και φήμη μέσα στο σχολείο τους, διαδικασίες που έμμεσα ή άμεσα τα ίδια τα παιδιά τις δέχονται ως ένα μέσο εδραίωσης του ονόματός τους.

It’s all about the challenge

Γιατί εμείς ως γονείς αδυνατούμε να πείσουμε τα παιδιά για τη σοβαρότητα της κατάστασης;

Οι απαντήσεις ποικίλλουν:

• Γιατί τα παιδιά μάς αμφισβητούν στη διάρκεια της προεφηβείας και της εφηβείας, και η άρνησή τους να μας ακούσουν εντάσσεται μέσα σε αυτή την αμφισβήτηση.
• Γιατί τα παιδιά αναζητούν την επιβεβαίωσή τους μέσα από τα μέσα εκείνα που έχουν τη μέγιστη απήχηση σήμερα για εκείνα, δηλαδή τα social media.
• Γιατί τα παιδιά αναζητούν τον θαυμασμό των υπολοίπων μέσα στο κοινωνικό τους σύνολο, όπως ένας ενήλικας μέσα στη δουλειά ή μέσα στην παρέα του.
• Γιατί τα παιδιά υποβαθμίζουν τον κίνδυνο. Όσο κι αν στα μάτια μας δείχνουν ώριμα, ας μην ξεχνάμε ότι είναι ακόμη παιδιά, με τη διαδικασία ανάπτυξης του εγκεφάλου τους να παραμένει σε εξέλιξη.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Ένα challenge, μια πρόκληση, ένα στοίχημα, ένας αγώνας είναι κάτι νέο, κάτι άγνωστο για τα παιδιά και μπορούν να το χρησιμοποιήσουν για να αποκτήσουν φήμη.

Όποιος το κάνει πιο γρήγορα, όποιος το κάνει πρώτος, όποιος το ανεβάσει πρώτος. Οτιδήποτε φλερτάρει με τα άκρα ή είναι καινούργιο και άγνωστο ανήκει μέσα στο φάσμα που προσελκύει τα παιδιά, είναι ελκυστικό και τα κινητοποιεί να το κάνουν για να αποδείξουν ότι μπορούν, κερδίζοντας τον θαυμασμό.

Τι μπορεί να κάνει ένας γονέας;

Να ακούει. Να παρατηρεί και να αντιλαμβάνεται τις αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού του. Οι έφηβοι μεταξύ τους θα θελήσουν να συγκαλύψουν τα γεγονότα, γιατί άλλοτε θα φοβηθούν τις συνέπειες, άλλοτε θα σκεφτούν την αντιμετώπιση των συμμαθητών τους (εάν μιλήσουν), άλλοτε θα μειώσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης.

Εμείς οι γονείς νοιαζόμαστε και λειτουργούμε προστατευτικά προς τα παιδιά μας. Συχνά όμως η ανάγκη μας να τα προστατεύσουμε μπορεί να τα κάνει να μας χαρακτηρίζουν επικριτικούς, παρεμβατικούς, καταπιεστικούς.

Εάν θέλεις να βοηθήσεις το παιδί σου, μην κρίνεις. Γίνε σύμμαχός του και προσαρμόσου στην αλλαγή της κοινωνίας και του κοινωνικού συνόλου στο οποίο ανήκουν πλέον τα παιδιά. Αναγνώρισε την αλλαγή αυτή και άκου, δες κάθε αλλαγή του παιδιού.

Μίλησέ του τη στιγμή που θα μπορεί να σε ακούσει, όχι όποτε μπορείς εσύ. Δείξε του ότι είσαι εκεί για να σου μιλήσει. Χτίσε δηλαδή μια σχέση εμπιστοσύνης, που συχνά θα αγγίξει και τα δικά σου όρια αντοχών, θα δοκιμαστεί, αλλά ουσιαστικά θα λειτουργήσει προστατευτικά για το παιδί μέσα στη συνεχώς μεταβαλλόμενη κοινωνία μας.

Η Ελένη Σολταρίδου είναι ψυχολόγος, MSc, εξειδικευμένη στη διαχείριση των αγχωδών διαταραχών και στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία.