ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙΣ ΑΝ ΒΙΩΝΕΙΣ ΚΡΙΣΗ ΜΕΣΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

Μπορεί η κρίση μέσης ηλικίας συχνά να παρουσιάζεται κοροϊδευτικά, αναπαράγοντας διάφορα στερεότυπα, όμως για πολλούς είναι μια οδυνηρή εμπειρία.

Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν ακούς «κρίση μέσης ηλικίας»; Αν σκέφτεσαι σπορ αυτοκίνητα και εμφυτεύσεις μαλλιών, δεν είσαι μόνος. Αν και πρόκειται για κλισέ, πίσω από αυτά κρύβεται μια δόση αλήθειας.

Βέβαια, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς όπως παρουσιάζονται στις ταινίες. Η κρίση μέσης ηλικίας είναι μια πραγματική και έντονη εμπειρία που πολλοί άνθρωποι, ιδίως άντρες, βιώνουν κάποια στιγμή. Ερχόμενοι αντιμέτωποι με τον χρόνο που περνά και τη θνητότητά τους, πολλοί αναθεωρούν τα επιτεύγματά τους, κάνουν απολογισμό όσων έχουν και δεν έχουν καταφέρει ακόμη, ενώ μερικές φορές λαμβάνουν δραστικά μέτρα για να εκπληρώσουν τα όνειρά τους.

9 σημάδια που δείχνουν ότι περνάς κρίση μέσης ηλικίας

Αν και η ένταση των συμπτωμάτων μιας τέτοιας κρίσης μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο, μερικά κλασικά σημάδια που συχνά παρατηρούνται είναι:

1. Θλίψη και τύψεις. Μπορεί να αναπολείς χαμένες ευκαιρίες τόσο σε προσωπικό, όσο και επαγγελματικό επίπεδο, γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε έντονη δυσαρέσκεια για το παρόν και να σε κάνει να παραβλέπεις τα θετικά στοιχεία της ζωής σου.
2. Ανησυχία και ονειροπόληση. Ίσως αισθάνεσαι ανία ή εξάντληση από τη ρουτίνα της καθημερινότητάς σου και έχεις αρχίσει να φαντάζεσαι πώς θα ήταν η ζωή σου αν είχες ακολουθήσει έναν άλλο δρόμο, αν είχες δεχτεί μια άλλη δουλειά, αν είχες επιλέξει άλλη σύντροφο. Η επιθυμία για αλλαγή καθιστά πιο δύσκολο το να εστιάσεις στο παρόν.
3. Ευερεθιστότητα. Αν έχεις την αίσθηση ότι οι αποφάσεις που πήρες στο παρελθόν σε έχουν περιορίσει, είναι πιθανό να έχεις ξεσπάσματα θυμού, να εκνευρίζεσαι π.χ. για μικροπράγματα.
4. Νοσταλγία. Αντί να εκτιμάς το παρόν, εξιδανικεύεις το παρελθόν, όπως το πόσο δραστήριος ήσουν 20 χρόνια πριν.
5. Παρορμητική συμπεριφορά. Μπορεί να κάνεις μεγάλες αγορές ή να αυξήσεις την κατανάλωση αλκοόλ για να αντιμετωπίσεις τη δυσαρέσκεια που νιώθεις. Η παρορμητικότητα και η κακή κρίση είναι τυπικές συμπεριφορές κατά τη διάρκεια κρίσεων μέσης ηλικίας.
6. Αλλαγές στη σεξουαλική επιθυμία. Κάποιοι βιώνουν αύξηση της σεξουαλικής επιθυμίας, ενώ άλλοι μείωση. Μπορεί, επίσης, να κάνουν σκέψεις γύρω από την απιστία ή να έχουν ήδη απατήσει, καθώς αμφιβάλλουν για τη σχέση τους. Η έλξη προς νεότερες συντρόφους μπορεί να συνδέεται με προσωπικές ανασφάλειες όσον αφορά το πέρασμα του χρόνου.
7. Εστίαση στην αλλαγή. Ένα άτομο που βιώνει κρίση μέσης ηλικίας επικεντρώνεται στη δυστυχία που βιώνει στο παρόν, έτσι επιθυμεί και επιδιώκει την αλλαγή, π.χ. μέσα από νέες σχέσεις και δραστηριότητες.
8. Αλλαγές διάθεσης. Κάποιοι εμφανίζουν γρήγορες και απροσδόκητες αλλαγές στη διάθεση, που σημαίνει ότι τη μια μέρα μπορεί να είναι αποτραβηγμένοι και δυστυχισμένοι, ενώ την άλλη να ετοιμάζονται για πάρτι και εκδρομές.
9. Παραίτηση. Όταν βιώνουν κρίση μέσης ηλικίας, οι άντρες μπορεί να αισθάνονται ότι η ικανότητά τους να επιτύχουν νέους στόχους έχει εξαντληθεί, οπότε σταματούν να εργάζονται προς καινούργια πράγματα.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Ποιες μπορεί να είναι οι αιτίες της κρίσης μέσης ηλικίας

Η ιδέα της κρίσης μέσης ηλικίας μπορεί να διαμορφώνεται εν μέρει από τις πολιτισμικές αντιλήψεις μέσα στις οποίες έχεις μεγαλώσει. Σκέψου ότι η δυτική κοινωνία τείνει να παρουσιάζει τη γήρανση με αρνητικό τρόπο, σχεδόν τρομακτικό, ενώ εξιδανικεύει τη νεότητα. Η αρνητική αυτή στάση μπορεί να σε οδηγήσει σε απόγνωση και μείωση της αυτοεκτίμησης.

Επίσης, συγκεκριμένοι στρεσογόνοι παράγοντες ή δυσκολίες κατά την ενήλικη ζωή μπορούν επίσης να επιδεινώσουν ή να πυροδοτήσουν ό,τι μπορεί να θεωρηθεί κρίση μέσης ηλικίας.

• Σωματικές αλλαγές: Από μια ηλικία και μετά τα επίπεδα ενέργειας πέφτουν και ο οργανισμός γίνεται πιο ευάλωτος σε προβλήματα υγείας. Οι γυναίκες βιώνουν την εμμηνόπαυση και οι άντρες αντιμετωπίζουν την πτώση των επιπέδων τεστοστερόνης (ανδρόπαυση). Αυτές οι σωματικές αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν απογοήτευση ή φόβο για το μέλλον.
• Αλλαγές στη δυναμική της οικογένειας: Στη μέση ηλικία, πολλοί γονείς βιώνουν το σύνδρομο της «άδειας φωλιάς», όταν τα παιδιά φεύγουν από το σπίτι. Επίσης, αλλάζει η σχέση με τους γονείς, οι οποίοι μπορεί να χρειάζονται σωματική και συναισθηματική φροντίδα. Αναταραχή προκαλεί φυσικά ο θάνατος ενός γονιού, καθώς και ένα διαζύγιο.
• Αλλαγές στην καριέρα: Μπορεί να έχεις αναλάβει περισσότερες ή νέες επαγγελματικές ευθύνες, ή να έχεις αλλάξει καριέρα, αλλαγές που πέρα από έξτρα χρήματα φέρνουν και έξτρα άγχος. Βέβαια, υπάρχει και το αντίθετο σενάριο, να αισθάνεσαι ότι η καριέρα σου έχει φτάσει σε τέλμα.
• Αλλαγές στην οικονομική κατάσταση: Μπορεί να χρειαστεί να ξοδέψεις περισσότερα χρήματα για τη φροντίδα των γονιών σου, ή κάποιο από τα παιδιά σου να αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες, παράγοντες που αυξάνουν το άγχος.
• Δυσκολίες στην παιδική ηλικία: Ορισμένες εμπειρίες της παιδικής ηλικίας μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο για προβλήματα στην ενήλικη ζωή. Για παράδειγμα, η ανατροφή σε συνθήκες φτώχειας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο χρόνιου στρες.

Η ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΜΕΣΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΜΑΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ. ΣΚΕΨΟΥ ΟΤΙ Η ΔΥΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΕΙΝΕΙ ΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΤΗ ΓΗΡΑΝΣΗ ΜΕ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΤΡΟΠΟ, ΕΝΩ ΕΞΙΔΑΝΙΚΕΥΕΙ ΤΗ ΝΕΟΤΗΤΑ.

Πώς να διαχειριστείς την κρίση μέσης ηλικίας

Η αλλαγή είναι αναπόσπαστο κομμάτι της εμπειρίας της ζωής. Όσο κι αν σε φοβίζει ή σε αγχώνει, είναι σημαντικό να μάθεις να την αγκαλιάζεις και να ζεις μαζί της. Ίσως ο καλύτερος τρόπος για να διαχειριστείς μια κρίση μέσης ηλικίας είναι απλά να την αποδεχτείς. Πέρα από αυτό, οι παρακάτω στρατηγικές μπορούν να σε βοηθήσουν να πλοηγηθείς στα ταραγμένα νερά της περιόδου αυτής.

Για αρχή, δώσε προσοχή στα συναισθήματά σου, καθώς αντανακλούν σημαντικές σου ανάγκες, και θυμήσου ότι δεν χρειάζεται να καθορίζουν τη συμπεριφορά σου. Αφού τα κατανοήσεις, θα είσαι σε θέση να τα μοιραστείς με άλλους, οι οποίοι με τη σειρά τους μπορεί να σε βοηθήσουν να τα διαχειριστείς. Μην αρνηθείς αυτό που νιώθεις, γιατί μπορεί να επιδεινώσεις την κατάσταση. Εξάλλου, οι κρίσεις, αν και δυσάρεστες, είναι μέσα στο παιχνίδι.

Αν και οι περισσότεροι μπορούν να αντιμετωπίσουν την κρίση μόνοι τους, είναι πιο αποτελεσματικό να έχεις ανθρώπους στο πλευρό σου. Οικογένεια, φίλοι, ειδικοί, μπορούν να γίνουν σύμμαχοί σου, να σε αποτρέψουν από βιαστικές αποφάσεις και να σε βοηθήσουν να βρεις τους στόχους σου ή να μείνεις προσηλωμένος σε αυτούς.

Προσπάθησε, επίσης, να αλλάξεις την αντίληψη που σου έχουν καλλιεργήσει για το πέρασμα του χρόνου και τη φυσιολογική γήρανση του ανθρώπου. Υιοθέτησε μια πιο θετική στάση και βρες πρότυπα που θα σε εμπνεύσουν.

Τέλος, φρόντισε το σώμα σου. Δώσε προτεραιότητα στον ξεκούραστο ύπνο, τη σωματική άσκηση και τη σωστή διατροφή. Είναι δύσκολο να αντιμετωπίσεις οποιαδήποτε κρίση όταν νιώθεις κουρασμένος ή πεινασμένος.