ΠΩΣ ΝΑ ΤΣΑΚΩΘΕΙΣ ΣΩΣΤΑ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΜΙΑ ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟ

Οι συγκρούσεις είναι ένα θέμα που μας απασχολεί πολύ στις σχέσεις μας. Μια κορυφαία ψυχολόγος μάς δίνει μερικές ιδέες για να τις διαχειριστούμε και να εξελιχθούμε. Ποια είναι τα κλειδιά που θα ξεκλειδώσουν την αδιαλλαξία των δύο πλευρών;

Τεράστιο θέμα οι συγκρούσεις και οι τσακωμοί στις σχέσεις μας με τους αγαπημένους μας. Και όποιος λέει ότι δεν τσακώνεται, κάτι δεν κάνει σωστά. Με την έννοια ότι μπορεί να καταπιέζει τα συναισθήματά του ή να αποφεύγει την ουσιαστική οικειότητα ή να φοβάται την απόρριψη.

«Οι συγκρούσεις είναι ανθρώπινες. Όταν αποφεύγουμε τη σύγκρουση, δεν ανοίγουμε την πόρτα στην ειρήνη, αλλά στην τυραννία. Το πρόβλημα δεν είναι η ίδια η σύγκρουση, αλλά ο αδιάλλακτος τρόπος σκέψης που χρησιμοποιούμε για να διαχειριστούμε τις συγκρούσεις» γράφει η dr Edith Eger, κλινική ψυχολόγος και No1 best seller συγγραφέας στη λίστα των New York Times.

Συγκρούσεις: Το πιο σημαντικό εργαλείο

H Eger, που έχει πλέον ξεπεράσει τα 90 της χρόνια, είναι επιζήσασα του Ολοκαυτώματος και μία από τις πιο γνωστές ψυχολόγους που ασχολούνται με το μετατραυματικό στρες και τη συναισθηματική ίαση στις ΗΠΑ. Στο βιβλίο της Η ελευθερία είναι επιλογή: 12 μαθήματα ζωής που θα σας βοηθήσουν να ξεφύγετε από τις φυλακές της σκέψης σας (εκδ. Διόπτρα) αφιερώνει ένα κεφάλαιο για την αποτελεσματική διαχείριση των συγκρούσεων, η οποία υπόσχεται να μας εξελίξει και ως ανθρώπους.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Συνήθως οι άνθρωποι που την επισκέπτονται, αναφέρει, θέλουν τη βοήθειά της για να τους δείξει πώς να πείθουν τους αγαπημένους τους να συμμορφώνονται με τη δική τους άποψη. «Όμως αν κάποιος έχει συγκεκριμένα σχέδια ή προσπαθεί να αλλάξει τον άλλο, δεν είναι ελεύθερος» καταλήγει. Γιατί;

Η ελευθερία έρχεται όταν κανείς απεκδυθεί την ανάγκη να βγαίνει πάντοτε σωστός. Δεν μπορείς να απαιτείς κάτι από τον άλλον. Αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία για να διαχειριστεί κανείς τη σύγκρουση: Σταματήστε να αρνείστε την αλήθεια του άλλου. Δεν χρειάζεται να συμφωνούμε πάντοτε, δεν χρειάζεται όμως ούτε να εγκαταλείπουμε την αλήθεια μας.

Το κλειδί της ευελιξίας σε έναν τσακωμό

Τι πρέπει να θυμάστε; Δεν μπορείτε να αλλάξετε την κατάσταση, δεν μπορείτε να αλλάξετε τη γνώμη του άλλου, αλλά μπορείτε να δείτε την πραγματικότητα διαφορετικά. Μπορείτε να αποδεχτείτε πολλές και διαφορετικές οπτικές, αυτή η ευελιξία είναι η δύναμή σας. Αυτή θα σας επιτρέψει να είστε αληθινά διεκδικητικοί και όχι παθητικοί, επιθετικοί ή παθητικά επιθετικοί.

Διεκδικητικοί στην πράξη γινόμαστε όταν κάνουμε απλώς δηλώσεις - ένας ενήλικας δεν χρειάζεται την άδεια κανενός. Μην επαφίεστε στους άλλους. Πείτε απλώς: «αποφάσισα να επιστρέψω στο πανεπιστήμιο και να κάνω διδακτορικό».

Το κλειδί για τη διατήρηση της ελευθερίας κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης είναι να παραμείνετε πιστοί στην αλήθεια σας, εγκαταλείποντας παράλληλα την ανάγκη σας για ισχύ και έλεγχο.

Προσδοκίες, κριτική και ανάγκη για έλεγχο: τι ρόλο παίζουν;

Άλλη «μαύρη τρύπα» κατά τη διάρκεια των τσακωμών είναι οι επικρίσεις. Κανείς δεν εξελίσσεται με τις επικρίσεις, οπότε βγάλτε τις από τη μέση. Καμία επίκριση, ποτέ. Στόχος είναι να ζούμε απαλλαγμένοι από τις παράλογες προσδοκίες μας και από τον θυμό που νιώθουμε, όταν οι προσδοκίες μας δεν ικανοποιούνται. Οι μη υγιείς συγκρούσεις δείχνουν έναν τρόπο σκέψης όπου κυριαρχούν απόψεις όπως «είμαι καλύτερος/χειρότερος από...».

Πολλές φορές ζούμε σα να έχουμε να αποδείξουμε κάτι. Είναι εύκολο να εθιστούμε στο να λέμε την τελευταία κουβέντα. Εάν όμως προσπαθούμε να αποδείξουμε ότι είμαστε οι καλοί, ότι εμείς έχουμε δίκιο, επιδιώκουμε να γίνουμε ένα ανύπαρκτο πρόσωπο. Όλοι έχουμε ελαττώματα. Όλοι κάνουμε λάθη. Δεν είστε ανίκανοι, ούτε άγιοι. Δεν χρειάζεται να αποδεικνύετε πάντα την αξία σας. Αν αισθάνεστε διαρκώς ότι πρέπει να αποδείξετε κάτι, παραμένετε δέσμιοι.

Ο καλύτερος τρόπος για να απελευθερωθείτε από την ανάγκη σας για έλεγχο είναι να νιώσετε ισχυροί. Η ισχύς αυτή δεν έχει σχέση με τη σωματική υπεροχή ή την κυριαρχία. Σημαίνει ότι έχετε σθένος να ανταποκρίνεστε, αντί να αντιδράτε, να αναλαμβάνετε την ευθύνη της ζωής σας και να είστε κύριοι των επιλογών σας. Είμαστε δυνατοί επειδή δεν ξοδεύουμε τις δυνάμεις μας.

Μία άλλη, συχνή παγίδα στους τσακωμούς μπορεί να είναι ότι δεν δέχεστε τίποτα ενδιάμεσο. Κάθε σύγκρουση τότε, ακόμη και μια μικρή διαφωνία, μοιάζει με προδοσία από την πλευρά του άλλου. Όταν κάποιος διαφωνεί μαζί σας είναι σα να σας λέει: «είσαι κακός/κακιά, δεν αξίζεις τίποτα».

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ

Εκδόσεις Διόπτρα

Αγόρασέ το

dioptra.gr

Πώς να διαχειριστείτε μια σύγκρουση σε 6 βήματα

Η dr Eger προτείνει να εκπαιδεύσουμε το μυαλό μας, ώστε να λειτουργούμε διαφορετικά σε μια διένεξη. Ισχυρίζεται ότι έτσι δεν θα μεταβάλλουμε απλώς τη σχέση μας, θα αλλάξουμε και τις αντιλήψεις και τον τρόπο που αισθανόμαστε τον κόσμο. Και μας δίνει ένα συγκεκριμένο παράδειγμα διαχείρισης μιας δυσάρεστης κατάστασης που μπορεί να οδηγεί σε συχνές συγκρούσεις.

1. Καταγράψτε κάποιες παρατηρήσεις σχετικά με τη συμπεριφορά του άλλου, μην δίνετε τις δικές σας ερμηνείες, μην κάνετε εικασίες, σημειώστε απλώς τα γεγονότα. Για παράδειγμα: «ο γιος μου γυρνάει πολύ αργά όταν βγαίνει με τους φίλους του το βράδυ, παρότι έχουμε πει να μην το κάνει». Ή «κάποιες φορές ο σύντροφός μου χρησιμοποιεί άσχημες λέξεις, όταν μου μιλάει».
2. Βρείτε έναν χρόνο ουδέτερο, όχι τη στιγμή της σύγκρουσης, για να μιλήσετε.
3. Αρχικά μιλήστε για όσα παρατηρείτε: «παρατήρησα ότι κάποιες φορές επιστρέφεις στο σπίτι μετά τις 12».
4. Στη συνέχεια, δείξτε ενδιαφέρον για τις απόψεις του άλλου, ρωτώντας απλώς: «Τι σου συμβαίνει;».
5. Έπειτα χωρίς να κατηγορείτε ή να ντροπιάζετε το άλλο πρόσωπο, πείτε αυτό που θέλετε: «Είναι σημαντικό για μένα να κοιμάσαι αρκετά κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Και θέλω να ξέρω ότι είσαι ασφαλής και έχεις γυρίσει στο σπίτι προτού πέσω για ύπνο».
6. Προτείνετε ένα σχέδιο αντιμετώπισης, να το καταστρώσετε μαζί: «Ποια λύση θα είχε αποτέλεσμα και για τους δυο μας;».

Δεν υπάρχει πρόβλημα αν η σύγκρουση δεν επιλυθεί αμέσως. Το σημαντικό είναι να υιοθετήσετε έναν συνεργατικό τρόπο αντιμετώπισης των συγκρούσεων και, κυρίως, να δώσετε προτεραιότητα στη σχέση και όχι στην ανάγκη του ενός ή του άλλου για έλεγχο και εξουσία.