ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΖΥΓΙΟ

Όταν ένα ζευγάρι με παιδιά αποφασίζει να πάρει διαζύγιο, χρειάζονται απλές αλλά καθοριστικές κινήσεις για να υπάρχει ομαλή μετάβαση στη νέα πραγματικότητα όλων.

Κάποτε το διαζύγιο αποτελούσε ένα ζήτημα με ηθικές, κοινωνικές και θρησκευτικές προεκτάσεις, γεγονός που οδηγούσε πολλά ζευγάρια να παραμένουν σε ένα γάμο παρά τη θέλησή τους. Στις περιπτώσεις που προχωρούσαν στο βήμα του επίσημου χωρισμού, συχνά τα ζευγάρια προσπαθούσαν να αποκρύψουν το γεγονός από το κοινωνικό πλαίσιο, ακόμα και από τα ίδια τους τα παιδιά για όσο μεγαλύτερο διάστημα ήταν εφικτό.

Στις μέρες μας, οι κοινωνικές αλλαγές έχουν καταστήσει το διαζύγιο μια κοινωνικά αποδεκτή συνθήκη και τα ζευγάρια δε διστάζουν να προβούν σε έναν επίσημο χωρισμό, όταν η συντροφική τους σχέση δεν εξελίσσεται ικανοποιητικά.

Οι γονείς που χωρίζουν συχνά έχουν προβληματισμούς τόσο αναφορικά με την ενημέρωση των παιδιών τους για την απόφασή τους να χωρίσουν, όσο και σε σχέση με την αντίδραση των παιδιών στο άκουσμα της λέξης διαζύγιο. Προς ανακούφιση των γονέων, οι έρευνες μας δείχνουν ότι με την κατάλληλη πλαισίωση και τη στήριξη από ειδικούς ψυχικής υγείας, τα παιδιά βιώνουν ομαλά την περίοδο της ενημέρωσης για το διαζύγιο και της προσαρμογής σε αυτό.

Παρακάτω αναφέρονται κάποιες χρήσιμες ιδέες για να προετοιμάσουν κατάλληλα οι γονείς το έδαφος και να ενημερώσουν τα παιδιά τους για την νέα αυτή δομή της οικογένειάς τους.

1. Ενημερώστε τα παιδιά για το διαζύγιο όταν είναι σίγουρο

Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι να πραγματοποιηθεί η ενημέρωση των παιδιών και από τους δύο γονείς μαζί, όταν θα είναι κατασταλαγμένοι ότι η απόφασή τους να χωρίσουν είναι οριστική. Χρειάζεται να έχουν καταλήξει ότι το διαζύγιο είναι μονόδρομος και μόνο τότε να ενημερώσουν τα παιδιά τους.

Σε άλλη περίπτωση, τα παιδιά θα αναστατωθούν  για μια κατάσταση που δεν είναι βέβαιη και οι γονείς, αν δεν τηρούν όσα αναφέρουν, θα χάσουν την αξιοπιστία τους. Είναι άλλωστε μεγάλο το πλήγμα των παιδιών όταν χρειάζεται να συνηθίσουν μια νέα κατάσταση και μετά πάλι να ανατραπεί χωρίς τη δική τους συναίνεση η ισορροπία και να πρέπει να προσαρμοστούν εκ νέου στην επανασύνδεση των γονέων.

iStock

2. Δείξτε στα παιδιά ότι παρά το διαζύγιο είστε ενωμένοι

Οι γονείς χρειάζεται να έχουν προετοιμάσει την συζήτηση και να έχουν σχεδιάσει τι θα αναφέρουν στα παιδιά τους για την απόφαση του διαζυγίου, φροντίζοντας να δείχνουν αν μη τι άλλο ενωμένοι στην συνθήκη αυτοί. Είναι πολύτιμο οι γονείς να μεταφέρουν στα παιδιά τους το μήνυμα ότι λειτουργούν ως ομάδα ακόμα και στο διαζύγιο, προκειμένου να νιώσουν τα παιδιά ασφάλεια και να αντιληφθούν ότι οι γονείς διατηρούν μια κοινή γραμμή πλεύσης.

3. Επιλέξτε την κατάλληλη στιγμή για να μιλήσετε

Οι γονείς χρειάζεται να έχουν διασφαλίσει ένα κλίμα ηρεμίας για την πραγματοποίηση αυτής της συζήτησης, να έχουν εξασφαλίσει τον απαραίτητο χρόνο για την συνάντηση στο ασφαλές πλαίσιο του σπιτιού. Καλό είναι να λάβει χώρα η ενημέρωση σε μια στιγμή που δεν έχει ιδιαίτερη συναισθηματική αξία για το παιδί, για παράδειγμα να μη γίνει στα γενέθλιά του ή κατά τη διάρκεια των διακοπών, αλλά και να έχουν μεριμνήσει να υπάρχει αρκετός χρόνος για να μπορεί το παιδί να εκφραστεί και να ρωτήσει ό,τι το απασχολεί.

4. Σκεφτείτε εκ των προτέρων το μετά

Οι γονείς χρειάζεται να έχουν καθορίσει μεταξύ τους ποια θα είναι τα επόμενα βήματα μετά την ανακοίνωση της απόφασης του διαζυγίου, καθώς και να έχουν καταλήξει στον τρόπο που θα γίνει η μετάβαση με όσο το δυνατόν λιγότερες αλλαγές στην καθημερινή ρουτίνα των παιδιών. Για παράδειγμα, θεωρείται πιο ωφέλιμο να παραμείνουν τα παιδιά στο σπίτι που έχουν μεγαλώσει ή στο ίδιο σχολείο.

iStock

5. Δώστε χρόνο στα παιδιά

Οι γονείς χρειάζεται να δώσουν χρόνο στο παιδί να επεξεργαστεί τα νέα δεδομένα και να μην προβούν αμέσως μετά την ενημέρωση σε σημαντικές αλλαγές. Για παράδειγμα, θα πρέπει να μεσολαβήσει κάποιο διάστημα, π.χ. λίγες μέρες, από την ενημέρωση μέχρι να αποχωρήσει από το πατρικό σπίτι ο γονέας που θα μένει πια σε δικό του οίκημα. Οι βεβιασμένες κινήσεις πληγώνουν τα παιδιά που αισθάνονται ότι τους ενημέρωσαν πραγματικά την τελευταία στιγμή.

6. Αντιμετωπίστε τις απορίες των παιδιών με σεβασμό και ηρεμία

Οι γονείς χρειάζεται να επιτρέψουν στα παιδιά να εκφράσουν τις σκέψεις, τους προβληματισμούς, αλλά και τα συναισθήματά τους. Κάθε παιδί θα αντιδράσει ανάλογα με τον χαρακτήρα του και οι γονείς πρέπει να δώσουν χώρο και χρόνο, αλλά και να επιδείξουν υπομονή, κατανόηση, ενδιαφέρον και να προσφέρουν στήριξη στα παιδιά τους. Είναι επίσης βοηθητικό οι γονείς να απαντήσουν όσο πιο ήρεμα γίνεται στις ερωτήσεις των παιδιών τους, αποφεύγοντας τις αλληλοκατηγορίες μεταξύ τους και απαντώντας ανάλογα με το γνωστικό επίπεδο αντίληψης του παιδιού βάσει της ηλικίας του.

7. Αποφύγετε τις εντάσεις

Οι γονείς χρειάζεται να αποφύγουν τις άσκοπες εντάσεις μπροστά στα παιδιά και να παρηγορήσουν τα παιδιά τους για την αλλαγή αυτή. Χρειάζεται να τους προσφέρουν την ασφάλεια και να τα διαβεβαιώσουν για την πρόθεσή τους να συνεργαστούν και να παραμείνουν ενωμένοι για την κάλυψη των αναγκών των παιδιών τους και επ’ ουδενί να μην κατηγορήσουν τα παιδιά για τον χωρισμό τους.

Αναμφίβολα η περίοδος προσαρμογής μετά το διαζύγιο αποτελεί μια πρόκληση για μικρούς και μεγάλους. Σε κάθε περίπτωση, όμως, κατά την κρίσιμη αυτή φάση οι γονείς χρειάζεται να αναλάβουν την ευθύνη να προστατεύσουν τα παιδιά τους, να διασφαλίσουν κατάλληλες συνθήκες και να θέσουν την ψυχική ευημερία και ισορροπία των παιδιών τους ως προτεραιότητα προκειμένου να βιωθεί το διαζύγιο όσο πιο ανώδυνα είναι εφικτό.

Η Δρ Ναταλία Κουτρούλη είναι ψυχολόγος υγείας, με εκπαίδευση στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία και τη συμβουλευτική.