ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΩ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΚΟΠΩΝ;

Προσωπικά, τις πρώτες μέρες των διακοπών είμαι στρεσαρισμένη και περνάω δύσκολα. Σας θυμίζει κάτι; Μήπως το παθαίνετε κι εσείς;

Οι διακοπές μου ξεκινούν εν πλω, γιατί ο συνήθης προορισμός μου είναι η Ικαρία. Μετά από ώρες στη θάλασσα, το πλοίο δένει στο λιμάνι, από τα μεγάφωνα ακούγεται η αυστηρή σε ημι-καθαρεύουσα ανακοίνωση «Παρακαλούνται οι επιβάτες όπως αποβιβαστούν» και ο εκνευρισμός μου –που έχει ξεκινήσει από την πρώτη στιγμή του ταξιδιού– κορυφώνεται. Στριμώχνομαι στις σκάλες για να κατεβώ πρώτη, στο νησί βρίσκω τη ζέστη αφόρητη, το σπίτι μυρίζει υγρασία, πού είναι επιτέλους το μαγιό μου να βουτήξω να ησυχάσω;

Αυτά πάνω κάτω μου συμβαίνουν κάθε Αύγουστο και έχουν διάρκεια μερικών εικοσιτετράωρων. Για εκατό ώρες τουλάχιστον, δηλαδή, οι άλλοι υπομένουν τη γκρίνια μου κι εγώ βράζω στο ζουμί μου. Δεν το θέλω. Λαχταρούσα αυτές τις διακοπές όλο τον χρόνο. Τότε, τι μου συμβαίνει;

Στρεσάρεσαι στις διακοπές; Ανάλυσέ το

Έχω σκεφτεί πολλά γι’ αυτή τη δυσλειτουργική συμπεριφορά. Μεγάλη κοπέλα πια, απολαμβάνω να «αυτοαναλύομαι» – αν μπορεί κανείς να αναλυθεί χωρίς να έχει κάποιον απέναντί του ή πίσω από το ντιβάνι της ψυχανάλυσης.

iStock

Σκεφτόμουν πάντα ότι έχει να κάνει με ένα άγχος αποχωρισμού, που έρχεται από παλιά και με στοιχειώνει. Ίσως παρασυρμένη από την ανάσυρση των παιδικών μου αναμνήσεων – αναλύομαι σας λέω. Πήγαινα για πολλά χρόνια κατασκήνωση κλαίγοντας πάντα την πρώτη μέρα και περνούσα τουλάχιστον τα δύο πρώτα μερόνυχτα με δάκρυα στα μάτια.  Ήθελα το σπίτι μου, τη μαμά μου, τα παιγνίδια μου. Μήπως στο βάθος της δυσθυμίας που νιώθω τις πρώτες μέρες των διακοπών είναι ριζωμένο αυτό;

Μα μεγάλωσα πια. Δεν με περιμένουν οι γονείς, παιδιά έχω και είναι μαζί μου. Και τότε σκέφτηκα ότι για όλα φταίει η προσμονή. Η εναπόθεση της χαράς μας σε αυτό το δεκαπενθήμερο, όπου όλα θα είναι τέλεια και τίποτα δεν θα πάει λάθος. Αλλά ποτέ δεν είναι όλα τέλεια. Τι νόημα θα είχε άλλωστε μία προγραμματισμένα τέλεια ζωή; Ο Κούντερα το έλεγε καλύτερα: Ζούμε τα πάντα όπως έρχονται, χωρίς προειδοποίηση.

Οι μεγάλες προσδοκίες των θερινών διακοπών

Μερικές φορές απορώ κι εγώ με τον εαυτό μου: Πώς περιμένω τις «τέλειες διακοπές», ενώ η ζωή έχει αποδείξει –σ’ εμένα, σ’ εσένα, σε όλους– ότι δεν μπορεί να είναι τέλεια; Πώς περιμένω να μη συμβούν απρόοπτα, να μην τσακωθώ με του αγαπημένους μου, να μην πατήσω αχινό, γυαλί από μπουκάλι μπύρας, σφήκα που, ενώ ψυχορραγεί, ζει λίγο ακόμη για να με τσιμπήσει; Τι έχουν οι διακοπές για να είναι στο απυρόβλητο; Δεν είναι μέρος της ζωής μας;

«Το άγχος ειδικά στις πρώτες μέρες των διακοπών δεν είναι σπάνιο. Οι μεγάλες μας προσδοκίες έχουν μερίδιο σε αυτό. Τι περιμένουμε από τις διακοπές μας; Ότι θα ζήσουμε μέσα σε δέκα μέρες ότι δεν έχουμε ζήσει μέσα στον υπόλοιπο χρόνο; Φαίνεται πως για κάποιους αυτό συμβαίνει: Πιέζονται όλο τον χρόνο και κάνουν υπομονή για να ζήσουν αυτές τις μέρες “ξεγνοιασιάς”. Όταν πατήσουν το πόδι τους στον τόπο των διακοπών, ξεσπούν απελευθερώνοντας την πίεση της προηγούμενης δύσκολης περιόδου. Και συγχρόνως υπάρχει το ερώτημα: Θα εκπληρωθεί το όνειρο; Θα περάσω όπως φαντάζομαι μήνες τώρα; Και ακολουθεί ο θυμός φυσικά για τις όποιες ματαιώσεις», μας λέει ο Ιάσων Ψιάχος, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής.

Δώσε νόημα –και πρόγραμμα– στις διακοπές σου

«Τα social media έχουν παίξει τον ρόλο τους σε όλο αυτό. Βλέπουμε καθημερινά εικόνες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα: μονίμως χαρούμενα πρόσωπα, ζουν ζηλευτές καταστάσεις σε υπέροχα μέρη… Συνειδητά ή υποσυνείδητα θέλουμε κι εμείς να ζήσουμε κάτι παρόμοιο. Και φυσικά αυτό δεν γίνεται και απογοητευόμαστε», εξηγεί ο ψυχολόγος.

Συμμερίζομαι την άποψη, αλλά όχι τη συνήθεια. Δεν ζηλεύω τις insta ζωές, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι στιγμιαίες εικόνες ευτυχίας που γεμίζουν τη μνήμη του έξυπνου κινητού μου μου δίνουν τροφή για ονειροπόληση. Να φταίει αυτό; Ή μήπως φταίει η απότομη αλλαγή ταχύτητας στη ζωή μου;

Ζώντας και δουλεύοντας στην πόλη, ξέρεις ότι γύρω στον Απρίλιο νιώθεις να πλησιάζει η κατάρρευση. Τα Χριστούγεννα πέρασαν, το Πάσχα πέρασε κι εσύ κομμάτια από την κούραση και τις υποχρεώσεις ονειρεύεσαι τις καλοκαιρινές διακοπές για να «αράξεις». Και μόλις φτάσεις στον καλοκαιρινό προορισμό, εκεί που θα πάγωνες τον χρόνο και θα κοιτούσες τα ηλιοβασιλέματα πίνοντας δροσερά κοκτέιλ, στέκεις με αμηχανία μέσα στη θερινή ραστώνη.

iStock

«Από την κίνηση στη στασιμότητα των διακοπών, θέλεις μερικές μέρες για να προσαρμοστείς», εξηγεί ο ψυχολόγος και συνεχίζει: «Είμαστε άνθρωποι. Δεν έχουμε διακόπτες on και off. Ακόμη και το σώμα μας θέλει χρόνο να προσαρμοστεί σε κάθε νέα κατάσταση».

Ναι, αλλά αν ο χρόνος των διακοπών είναι σύντομος; Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε την κατάσταση αποτελεσματικά και να μη μας τρώει το άγχος και η γκρίνια στις διακοπές μας;

«Συνοπτικά, πρέπει να προσδιορίσουμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας πριν ακόμη φύγουμε για διακοπές. Και οι ανάγκες αυτές να είναι απαλλαγμένες από τις Σειρήνες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που τα παρουσιάζουν όλα ιδανικά. Το να θέσουμε αδρά ένα πρόγραμμα διακοπών βοηθάει. Ειδικά αν πάμε με παρέα ή αν έχουμε παιδιά. Το πρόγραμμα είναι ένας μπούσουλας που μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς ότι δεν θα χάσουμε τον καιρό μας και θα κάνουμε κάποια πράγματα από αυτά που θέλουμε», συμβουλεύει ο ειδικός.

Ναι, αλλά διακοπές δεν σημαίνει ζωή χωρίς πρόγραμμα; «Ο προγραμματισμός των διακοπών δεν αφορά στο χρόνο, αλλά στον σχεδιασμό των διακοπών ώστε να σου προσφέρουν αυτό που εσύ επιθυμείς. Πρέπει να ξέρεις τι θέλεις να κάνεις αυτές τις λίγες ή περισσότερες μέρες που θα είσαι μακριά από την πόλη και να οργανωθείς, ώστε να μη γυρίσεις πίσω χωρίς να έχεις ικανοποιήσεις κάποιες έστω επιθυμίες σου. Καμιά φορά ακολουθώντας δημοφιλείς επιλογές, όπως το να κάνουμε διακοπές κοντά στη θάλασσα, μπορεί να απομακρυνθούμε από βαθιές μας επιθυμίες. Να μας αρέσει, για παράδειγμα, ο Αύγουστος στο βουνό ή σε μία ευρωπαϊκή πόλη, όπου θα ξημεροβραδιαζόμαστε στα μουσεία. Δεν θα το κάνουμε, όμως, επειδή δεν ακούμε τον εαυτό μας, αλλά υποτασσόμαστε στο κοινό γούστο. Ακόμη και το μπάτζετ μπορεί να μας προκαλέσει άγχος. Γι’ αυτό επιμένω στον προγραμματισμό και την οργάνωση των διακοπών. Ο ρεαλισμός, το τι θέλω και τι μπορώ ίσως να φαίνεται εκτός καλοκαιρινού τμήματος, αλλά μας γλιτώνει από την αγωνία και το στρες της οικονομικής κατάρρευσης», καταλήγει ο Ιάσων Ψιάχος.

Ξανασκέφτομαι τις διακοπές μου. Τις οραματίζομαι στην πραγματικότητα: Είμαι εκεί, στο σπίτι πάνω στη θάλασσα δεύτερη μέρα στο νησί και νιώθω πάλι αυτό τον κόμπο του άγχους στο στήθος. Λέω να αδιαφορήσω και να το αφήσω να περάσει μόνο του. Και να μην το αναλύσω άλλο. Γιατί και το να αναζητάμε πάντα την αιτία είναι σαν να σπέρνουμε ανησυχία. Και είναι βέβαιο: Θα θερίσουμε θυμό και πικρία.

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.