ΠΩΣ ΦΛΕΡΤΑΡΕΙ ΜΙΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΗ ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΙΑ ΕΙΚΟΣΑΧΡΟΝΗ
Τι ορίζει το φλερτ; Το αυτάρεσκο τίναγμα των μαλλιών; Το βλέμμα που διαρκεί λίγο παραπάνω; Το αινιγματικό χαμόγελο; Και πώς περνάει από γενιά σε γενιά; Ίδιο και απαράλλαχτο ή φιλτραρισμένο από τις ψηφιακές εφαρμογές της εποχής; Δύο γενιές προσπαθούν να συνεννοηθούν.
Μία σκηνή φλερτ στο σήμερα: Εκείνη είναι με την φασαριόζικη φοιτητοπαρέα και γελάει δυνατά. Ώσπου τον βλέπει. Ή μήπως εκείνος την είδε πρώτος; Κοιτάχτηκαν. Και ο μεταξύ τους δίαυλος επικοινωνίας άνοιξε. Τα χαμόγελα σφράγισαν την καλή πρόθεση και η πρώτη "κλασική" ερώτηση έρχεται συνήθως από το άρρεν: Πώς σε λένε; Οι συστάσεις κρατούν λίγα λεπτά. Το φλερτ ξεκινάει με τα πρόσωπά τους να λάμπουν. Δεν είναι η μαγεία της στιγμής, είναι το φως της οθόνης. Τα smartphone πήραν φωτιά.
Ινσταγκραμικό φλερτ
Οι πιτσιρικάδες αλλά και οι μεγαλύτεροι, οι παρ’ ολίγον τριαντάρηδες, οι σαραντάρηδες, όλοι μας τελικά είμαστε δικτυωμένοι. Ζωές συνδεδεμένες από τη μια ως την άλλη άκρη του κόσμου. Στο κομμωτήριο προχθές η ιδιοκτήτρια ζητούσε από την εξηνταπεντάρα πελάτισσα να της κάνει like στη σελίδα της στο facebook. Κι εκείνη αποκρίθηκε αμέσως με άνεση εικοσάρας.
Αφού όλα περνάνε από το φίλτρο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, θα έλειπε το φλερτ; Αναρωτιέμαι. Και ρωτάω να μάθω: την κόρη, τις συμφοιτήτριές της, τη θυγατέρα της καλύτερής μου φίλης. Δείγματα αντιπροσωπευτικά μιας γενιάς από τα είκοσι μέχρι τα τριάντα. Κι ένα αγόρι, παρακαλώ…
Είκοσι και κάτι, φοιτητής, χωρίς σχέση αυτό τον καιρό. Η αρχική τοποθέτηση οικεία: "Όταν είμαι με τους φίλους μου νιώθω πιο ασφαλής να κάνω άνοιγμα, να πλησιάσω μια κοπέλα. Ακόμη καλύτερα αν εκείνη είναι με μία-δύο φίλες. Όχι παραπάνω. Όταν βλέπω μεγάλες παρέες, δεν κάνω εύκολα κίνηση. Αλλά μου έχει τύχει να κάνει το κορίτσι το πρώτο βήμα. Καταλαβαίνει από το βλέμμα μου ότι είναι ΟΚ, ότι μου αρέσει και πλησιάζει. Μπορεί να ζητήσει καπνικά: Φιλτράκι ή χαρτάκια, ας πούμε. Σε κάθε περίπτωση δεν μιλάμε πολύ. Τα σώματά μας μιλάνε. Μπορεί και να χορέψουμε για λίγο. Λέμε τα ονόματά μας, ανταλλάσσουμε insta και στέλνω την επομένη ένα Kαλημέρα, ή Πάμε για καφέ;".
Μια βραδιά στο λούκι της πρώτης γνωριμίας
Όταν σκέφτομαι "φλερτ", σιγοτραγουδάω Κατσιμιχαίους. Το Μια βραδιά στο Λούκι περιγράφει τον τρόπο που φλέρταρε όλη η προ κινητής τηλεφωνίας γενιά. Τα "δυο μάτια δυο ματάκια" έκαναν όλη τη δουλειά, προχθές εκεί που τα 'πινες με κάποιον κολλητό σου...
Σε κάθε περίπτωση, σ' εμάς ή στα παιδιά μας, το βλέμμα τα λέει όλα. Και καθώς τα κάστρα του καθωσπρεπισμού πέφτουν στην εποχή μας, τα βράδια η πόλη γεμίζει βλέμματα. Ειδικά στις μεγαλύτερες γενιές, όπως η δική μου, τα μάτια που "καρφώνονται", χαμηλώνουν, βγάζουν σπίθες ή όλα αυτά μαζί πρωταγωνιστούν στο φλερτ, σχεδόν αγγίζοντας το αντικείμενο του πόθου. Έχω τη σκηνή μπροστά μου και θα μιλήσω –χωρίς παρεξήγηση– από την πλευρά της γυναίκας. (Στην εποχή μας δεν έχει και πολύ νόημα το φύλο, οπότε ο αναγνώστης μπορεί να αντικαταστήσει τον ρόλο κατά βούληση).
Η ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ ΘΕΩΡΕΙ ΟΤΙ ΤΟ ΦΛΕΡΤ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ.
Τον εντοπίζει. Είναι στη γενιά της ή λίγο μικρότερος. Σαρανταπεντάρης ή καλοδιατηρημένος πενηντάρης; Δεν την πολυνοιάζει. Περιμένει τη στιγμή που οι ματιές τους θα συναντηθούν. (Πάντα συμβαίνει αυτό). Έχει τσεκάρει ότι δεν υπάρχει γυναίκα δίπλα του. Παντρεμένος; Χωρισμένος; Το μεταξύ τους παιγνίδι έχει σημασία. Ώπα! Την είδε. Της χαμογελάει με ευθύτητα. Εκείνη ανταποδίδει και κάνει όλα εκείνα που υπαγορεύει η βιολογία ή το Χόλυγουντ: τινάζει και πιάνει τα μαλλιά της, γυρίζει για λίγο την πλάτη, κοιτάει ξανά, χαμογελάει και πάλι από την αρχή, μέχρι εκείνος να κάνει την πρώτη κίνηση. Κρίμα που έχει κόψει το κάπνισμα. Θα του ζητούσε φωτιά να τον διευκολύνει… Ο σερβιτόρος της ανανεώνει το ποτό ενημερώνοντας χαμηλόφωνα: Από τον κύριο. Εκείνη υψώνει το ποτήρι και πλησιάζει. Οι αισθήσεις σε ένταση: Ποιες είναι οι μυρωδιές του; Ο τόνος της φωνής του;
Το κινητό δεν έχει μπει ακόμη στη σκηνή. Μπορεί να μην μπει και ποτέ. Αν υπάρχει άλλη σχέση, ούτε λόγος. Κάναμε ένα τεστάκι επιβεβαίωσης, τα καταφέραμε, μπορεί να σε θυμηθούμε και το πρωί μόλις ξυπνήσουμε, και ως εκεί. Ή μήπως να ανταλλάξουμε insta; Μικρό το κακό. Στο τέλος, ένας από τους δύο θα πει: Έχεις σόσιαλ;
D.M., όπως λέμε: Direct message.
Συζητάω με την κόρη μου και τις φίλες της. Εκείνες θεωρούν ότι τώρα το φλερτ είναι πιο επιφανειακό. Η γενιά τους δεν φλερτάρει πολύ. Διακρίνω ένα παράπονο; Και μετά θυμάμαι: Τα ίδια έλεγα κι εγώ στη μητέρα μου. Είχα θεοποιήσει το "κόρτε" της δικής της εποχής: Διαρκούσε περισσότερο, ήταν γεμάτο υποσχέσεις, έμοιαζε κομμάτι της σχέσης. "Κορίτσια", τις συνεφέρνω: "Έχετε μπλέξει κι εσείς στα δίκτυα της μυθολογίας γύρω από το έτσι κι αλλιώς μαγικό πλησίασμα δύο ανθρώπων. Όταν δείτε το crash σας –για να μιλήσω και στη γλώσσα τους– θα φλερτάρετε με ένταση".
Ζητάω λεπτομέρειες: Τι γίνεται στην Αθήνα και τι στην Πάτρα, όπου φοιτά η κόρη; Είναι στην επαρχία τα πράγματα πιο άμεσα; Οι γνώμες διίστανται. Αλλά όλες συμφωνούν: είτε Αθήνα είτε Πάτρα, στα μεγάλα κλαμπ το φλερτ είναι διεκπεραίωση και τίποτα παραπάνω: "Σου ζητάνε το insta και την άλλη μέρα σου στέλνουν και επικοινωνείτε. Μπορεί να πιεις κι ένα σφηνάκι που θα έρθει κερασμένο". "Εμένα", λέει η Κάτια, "μου έχουν πει για τα μαλλιά μου, μου έχουν προσφέρει τσιγάρο, με ρωτάνε πόσο είμαι… Λένε και βλακείες του τύπου: Σε έχω πετύχει κάπου".
Στα πιο κόζι στέκια τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η μουσική δεν κυριαρχεί στις κουβέντες και η επικοινωνία μπορεί να εξελιχθεί και να μάθει ο ένας περισσότερα για τον άλλον: στον νεαρόκοσμο τις σπουδές του, αν μένει με τους δικούς του, αν έχει φίλο ή φίλη. Στους μεγαλύτερους οι συζητήσεις περιέχουν εργασία, γάμους και διαζύγια, επιμέλειες και συνεπιμέλειες αλλά και ταξίδια και ενδιαφέρουσες παραστάσεις… Και μετά;
ΣΤΟΥΣ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΧΕΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΕΙ ΠΟΛΥ ΤΟ ΦΛΕΡΤ. ΕΚΤΟΣ ΑΝ ΓΝΩΡΙΣΤΕΙΣ ΜΕ ΚΑΠΟΙΟΝ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΠΑΡΕΑ. ΤΟΤΕ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΑ.
Η επόμενη μέρα
Έστειλε; Αυτή η ερώτηση της επόμενης μέρας εμπεριέχει παρόμοια αγωνία με το Πήρε; της δικής μου γενιάς. Για κάποιο λόγο κάποια στερεότυπα συνεχίζουν να λειτουργούν και το πρώτο μήνυμα τώρα, το πρώτο τηλεφώνημα τότε, το κάνει ο άντρας, το αγόρι. Όχι πως απαγορεύεται να κάνει το βήμα η γυναίκα. Αλλά ας βγάλει το αγόρι το φίδι από την τρύπα. "Μπορεί και να μη στείλει ποτέ", μας λέει η εικοσάχρονη Κάτια.
"Δεν πήρε", παραπονιόταν τις προάλλες συνομήλική μου φίλη που το Σαββατόβραδο γνώρισε σε παρέα φίλων εμφανίσιμο δικηγόρο, χωρισμένο, πατέρα δύο παιδιών και τον φλέρταρε με τον παλιό καλό τρόπο: Χέρια που περνούν απαλά από τα μαλλιά, αγγίγματα τύπου: «Ω! ήταν τυχαίο», βλέμματα, χαμόγελα, γέλιο σε κάθε υπόνοια αστείου… Έκπληξη: Ο δικηγόρος έκανε like σε ένα στόρι της. Πώς να το εκλάβει αυτό εκείνη;
"Το insta είναι ο εύκολος τρόπος για να συνεχίσεις την επικοινωνία", με προσγειώνει στην ψηφιακή πραγματικότητα η κόρη της φίλης, που βλέπει τη ζωή κάτω από το πρίσμα των 27 ετών και συμπεραίνει: "Στους φυσικούς χώρους έχει περιοριστεί πολύ το φλερτ. Εκτός αν γνωριστείς με κάποιον στην ίδια παρέα. Τότε τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Υπάρχει κι ένα θέμα με τους άντρες πλέον: Φοβούνται; Ντρέπονται; Μπορεί και να βαριούνται. Να προτιμούν όταν βγουν να είναι με το παρεάκι τους. Το φλερτ το κάνουν στο insta. Μου στέλνουν διάφοροι. Όχι μόνο εκείνοι που έχω γνωρίσει. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να στείλει, επειδή σε έχει δει στα σόσιαλ ενός κοινού φίλου… Σου κάνει λάικ στα στόρι, στις φωτογραφίες. Μπορεί να κάνεις κι εσύ και να σου ζητήσει να βγείτε. Το φλερτ στους φυσικούς χώρους είναι πιο άμεσο. Γι' αυτό χαλάει με την πρώτη κοινοτυπία που θα πει ο άλλος. Αλλά όλοι ζούμε στις εφαρμογές", καταλήγει.
Υπάρχει φλερτ στο Tinder;
Η καραντίνα μύησε πολύ κόσμο στις εφαρμογές γνωριμιών. Το Tinder έγινε ιερός τόπος ταιριάσματος για όλο το φάσμα ηλικιών και ερωτικών προτιμήσεων. Γιατί όμως αναφέρω το Tinder σε ένα θέμα με το φλερτ; Μπορεί να υπάρξει φλερτ σε αυτό το ιδιότυπο ψηφιακό προξενιό, όπου άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι "ταιριάζουν" με το αυτόματο match μιας εφαρμογής;
"Είναι κι αυτό μια μορφή φλερτ", μου εξηγεί μυημένη φίλη και εξηγεί: "Αυτός που σου προτείνεται είναι αυτός που σου αρέσει και του αρέσεις. Έχουν προηγηθεί τα like του ενός στον άλλον. Η εφαρμογή κάνει το match. Είναι σαν το βλέμμα που κάνεις σ’ αυτόν που σου αρέσει. Μιλάμε με μηνύματα, μιλάμε ο ένας για τον άλλον. Μπορεί να μου πει κάτι έξυπνο και να μου τραβήξει το ενδιαφέρον ή απλώς να οδηγήσει άμεσα σε συνάντηση για σεξ. Όπως γινόταν πάντα".
Νιώθω συντηρητική. Ντρέπομαι για τον εαυτό μου, που δεν συνειδητοποιώ ότι με κάθε μορφή και μέσο όλα είναι παιγνίδια γνωριμίας που οδηγούν στην επαφή. Αλλά έχω χάσει τον μπούσουλα προσπαθώντας να βρω άκρη σε μια γενιά που το σεξ περιγράφεται με ορολογίες όπως friends with benefits, sex bodies και άλλα τέτοια που στα μάτια μου έχουν ωμότητα και κυνισμό.
Το φλερτ ως άσκηση επιβεβαίωσης
Κοινός τόπος όλων, μικρών και μεγάλων, η επιβεβαίωση που παίρνει κανείς όταν τον φλερτάρουν. Άντρες και γυναίκες είναι αρεστοί στα μάτια κάποιου ή κάποιας που θέλει να τους εξερευνήσει, να τους γνωρίσει, ίσως και να τους ερωτευτεί. Η επιβεβαίωση είναι και η παγίδα, ο κίνδυνος. Για τη χάρη της μπορεί να περάσεις τα λάθος μηνύματα, να ξανοιχτείς στα βαθιά, ενώ το μόνο που θέλεις είναι να βρέξεις τα πόδια σου στην ακροθαλασσιά. Γι' αυτό, κορίτσια και αγόρια που βρίσκεστε στην καρδιά της νεότητας ή έξω από αυτή: Αν δεν είστε έτοιμοι ή έτοιμες για περιπέτειες, τραβήξτε το βλέμμα σας μακριά. Γιατί το φλερτ συνήθως νικάει και παίρνει τον δρόμο του. Ξέρετε εσείς.