ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣ;

Συμβαίνει συχνά, η παραμονή μας στο χώρο ενός αεροδρομίου να επηρεάζει την ψυχολογία μας με πολλούς τρόπους. Πώς εξηγείται αυτό;

Τα αεροδρόμια ανέκαθεν αποτελούσαν για μένα έναν τόπο παρατήρησης. Καθώς με διακατείχε ο φόβος της πτήσης, προσπαθούσα να απασχολώ το μυαλό μου με σκέψεις που θα με αποσπούσαν από την αγωνία του ταξιδιού. Με απίστευτη συγκέντρωση (πράγμα ασυνήθιστο για τα δεδομένα του χαρακτήρα μου) παρατηρούσα το περιβάλλον.

Η πολύβουη κοινωνία του αεροδρομίου, παρουσίαζε τεράστιο ενδιαφέρον. Άνθρωποι πηγαινοέρχονταν με αργό ή ταχύ βήμα, μιλούσαν στα κινητά τους, έτρωγαν κι έπιναν, γελούσαν ή φαίνονταν συγκινημένοι. Άλλοι φώναζαν και καβγάδιζαν προσπαθώντας να λύσουν κάποιο πρόβλημα που προέκυπτε, άλλοι είχαν «κατασκηνώσει» στις καρέκλες του αεροδρομίου περιμένοντας μια καθυστερημένη πτήση. Έχω δει ανθρώπους να κοιμούνται στο πάτωμα, να κάνουν γιόγκα, να τραγουδάνε και να έχουν πιει «ένα ποτηράκι» παραπάνω.

Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχολογία μας όταν βρισκόμαστε στο αεροδρόμιο;

Με μια γρήγορη ματιά, μπορούμε να εξηγήσουμε τον ενθουσιασμό που διακατέχει ορισμένους ανθρώπους όταν πρόκειται να ταξιδέψουν. Οι διακοπές ξεκινάνε γι' αυτούς, πριν καν επιβιβαστούν στο αεροπλάνο και θέλουν να χαρούν την κάθε στιγμή.

Άλλοι, που έχουν αγωνία για την πτήση, μπορεί να είναι ανήσυχοι και νευρικοί ή να καταφεύγουν στην κατανάλωση αλκοόλ για να χαλαρώσουν. Ο Steve Taylor, καθηγητής ψυχολογίας στο Leeds Beckett University της Μεγάλης Βρετανίας και μέλος του British Psychological Society, αναφέρει ότι ακόμα και ο θόρυβος στις αίθουσες του αεροδρομίου, ενισχύει το άγχος, καθώς οι άνθρωποι είμαστε ευαίσθητοι στις συνθήκες του περιβάλλοντός μας. Το στρες μάς κάνει πιο ευέξαπτους και επιρρεπείς σε διαφωνίες ή καβγάδες.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Αξιολογώντας τις παραμέτρους, που μπορεί να καθορίζουν την ψυχολογία μας στον χώρο του αεροδρομίου, ο ειδικός αναφέρεται στην Ψυχογεωγραφία, έννοια η οποία περιγράφει την επιρροή που έχει μια γεωγραφική τοποθεσία στα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Ο χώρος αναμονής του αεροδρομίου είναι ένας μεταβατικός τόπος που στην ουσία δεν οριοθετείται γεωγραφικά.

«Από τη στιγμή που θα περάσει κάποιος τον έλεγχο ασφάλειας, βρίσκεται σε μια ουδέτερη ζώνη μεταξύ χωρών. Η έννοια του τόπου γίνεται ασαφής», υπογραμμίζει ο Taylor και συνεχίζει επισημαίνοντας ότι το ίδιο συμβαίνει και με τον χρόνο.

Καθώς ετοιμάζεσαι να μπεις στο αεροπλάνο γνωρίζεις ότι θα βρεθείς σε κάποιον προορισμό που θα σε πάει χρονικά «μπροστά» ή «πίσω», πολλές φορές μάλιστα με μεγάλη διαφορά. Η αίσθηση ότι μπορούμε να ελέγξουμε τον χρόνο μάς κάνει να αισθανόμαστε ότι έχουμε και τον έλεγχο της ζωή μας κι όταν αυτό διαταραχθεί, υπάρχει περίπτωση να νιώσουμε ανασφαλείς.

Επίσης, ο παρόντας χρόνος σε ένα αεροδρόμιο καταλύεται με κάποιον τρόπο, αφού είμαστε προσανατολισμένοι στο ταξίδι που επίκειται και η αγωνία για την πραγμάτωσή του γίνεται επιτακτική. Για τον λόγο αυτό, ακόμα και μια μικρή καθυστέρηση στην πτήση, μάς δημιουργεί απογοήτευση.

Ακόμα και τα όριά μας γίνονται πιο ρευστά όταν βρισκόμαστε στον χώρο ενός αεροδρομίου. Μπορεί να γίνουμε απόμακροι και σιωπηλοί ή αντίθετα υπερκοινωνικοί. Ένα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο είναι δυο άγνωστοι μεταξύ τους συνταξιδιώτες να οδηγούνται μέσα σε λίγα λεπτά σε πολύ προσωπικές συζητήσεις.

Το περιβάλλον ενός αεροδρομίου «χωρίς τόπο και χρόνο», μπορεί έστω και παροδικά, να μας αποπροσανατολίσει.

Αεροδρόμιο: Μια στιγμή απελευθέρωσης

Στην αίθουσα αναμονής ενός αεροδρομίου, χάνοντας τον τόπο και τον χρόνο, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα «χάσεις τον μπούσουλα». Πολλοί άνθρωποι ασφυκτιούν κάτω από την πίεση των χρονοδιαγραμμάτων της σύγχρονης ζωής και η στιγμή που φεύγουν για λίγο από αυτό το πλαίσιο, είναι γι' αυτούς πραγματικά απελευθερωτική, όπως αναφέρει ο Taylor. Μπορεί περιμένοντας την πτήση σου, να απολαύσεις τον προσωπικό σου χρόνο.

Το ίδιο συμβαίνει και με την συμπεριφορά μας. Μπορεί να αγαπάμε τους ρόλους που έχουμε επιλέξει στην καθημερινότητά μας και να αισθανόμαστε ασφαλείς μέσα σε αυτούς, αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που νιώθουμε περιορισμένοι. Η ευκαιρία να είσαι στο αεροδρόμιο «άγνωστος/η μεταξύ αγνώστων», μπορεί να είναι η αρχή για να ανακαλύψεις πράγματα που κι εσύ ο ίδιος δεν γνώριζες για τον εαυτό σου. Ίσως αυτή να είναι η αρχή του ταξιδιού.