ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΕΙΣ ΤΗΝ ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ

Αν κάτι χρειάζεται απεγνωσμένα αυτή η κοινωνία είναι ενσυναίσθηση. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να την καλλιεργήσεις.

Η ενσυναίσθηση είναι η «ψυχολογική “κόλλα” που συνδέει τους ανθρώπους και στηρίζει τη συνεργασία και την καλοσύνη», λέει σε συνέντευξή του στον Economist, ο Τζαμίλ Ζακί, Ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ.

«Είναι ισχυρός προγνωστικός παράγοντας για θετικές συμπεριφορές που ωφελούν την κοινωνία, τα άτομα και τις σχέσεις. Ενθαρρύνει πολλούς τύπους προκοινωνικών συμπεριφορών (έχουν ως στόχο να ωφελήσουν άλλους), όπως η συγχώρεση και ο εθελοντισμός, και σχετίζεται αρνητικά με αρνητικές συμπεριφορές, όπως η επιθετικότητα και ο εκφοβισμός», συμπληρώνει από την πλευρά της η Καρίνα Σούμαν, καθηγήτρια κοινωνικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπεργκ.

Σε κάποιους ανθρώπους η ενσυναίσθηση προκύπτει φυσικά. Σε κάποιους άλλους όχι. Ωστόσο, η καλλιέργειά της δεν είναι αδύνατη.

Βέβαια, όπως εξηγούν ειδικοί, για να αναπτυχθεί η ενσυναίσθηση που πραγματικά βοηθά τους ανθρώπους πρέπει να είναι το σωστό είδος. Για παράδειγμα, η υπερβολική ταύτιση με τα συναισθήματα κάποιου άλλου μπορεί να είναι ιδιαιτέρως στρεσογόνα. Στόχος, τονίζουν, δεν είναι το να υποφέρεις κι εσύ, αλλά το να φανταστείς την οπτική του άλλου ατόμου, να διαβάσεις τα συναισθήματά του και να τα καταλάβεις.

iStock

Χρειάζεται επιθυμία

Το να θες να καλλιεργήσεις την ενσυναίσθησή σου αποτελεί το πρώτο βήμα για να πετύχεις τον στόχο σου. Είναι σημαντικό να πιστέψεις ότι είσαι ικανός να αναπτύξεις το κομμάτι αυτό του χαρακτήρα σου. Οι άνθρωποι που πιστεύουν στην καλλιέργεια της ενσυναίσθησης καταβάλλουν μεγαλύτερη προσπάθεια, προκειμένου να τα καταφέρουν. Μπορεί, για παράδειγμα, να βρεθούν δίπλα σε ανθρώπους έξω από το περιβάλλον τους.

Γνώρισε… το άγνωστο

Όσες περισσότερες πληροφορίες έχεις για τον απέναντί σου τόσο καλύτερα φαντάζεσαι τη δική του πλευρά. Πώς μπορείς να μαζέψεις τις πληροφορίες αυτές; Ένας απλός τρόπος είναι να έρθεις σε επαφή με την κουλτούρα του. Η παρουσία σου, π.χ. σε εκδηλώσεις και τοπικά έθιμα, θα σου προσφέρει μια βαθύτερη κατανόηση της ζωής του, θα σε βοηθήσει να καταπολεμήσεις τυχόν προκαταλήψεις και κατ’ επέκταση θα σε βοηθήσει να μετέχεις της εμπειρίας του.

iStock

Διάβασε μυθιστορήματα

Διάβασε ένα μυθιστόρημα, παρακολούθησε μια θεατρική παράσταση, δες μια σειρά στο Netflix, αρκεί να έχει τα βασικά στοιχεία μιας αφήγησης: ιστορία και χαρακτήρες. Πώς θα σε βοηθήσει αυτό; Για να κατανοήσεις μια ιστορία, πρέπει να κατανοήσεις τους χαρακτήρες της, τα κίνητρα, τις αλληλεπιδράσεις, τις αντιδράσεις και τους στόχους τους. Με τον τρόπο αυτό, βελτιώνεις και την ικανότητά σου να κατανοείς πραγματικούς ανθρώπους. Μάλιστα, είσαι πιο ανοιχτός σε μια διαφορετική οπτική, καθώς δεν νιώθεις να απειλείται η δική σου.

Η καλλιέργεια ενσυναίσθησης χρειάζεται κοινό έδαφος

Οι άνθρωποι που μοιράζονται μια κοινή ταυτότητα, ακόμα κι αν αυτή διαμορφώνεται εκείνη τη στιγμή, έχουν περισσότερα κίνητρα να μπουν ο ένας στο μυαλό του άλλου. Βρες, επομένως, τις ομοιότητες που έχεις με τους άλλους και μην εστιάζεις στις διαφορές. Κάθε ένας από εμάς διαθέτει πολλαπλές ταυτότητες και το να είσαι κοινωνικά ευφυής περιλαμβάνει και την ικανότητά σου να βρεις την ταυτότητα που μοιράζεσαι με τον καθένα γύρω σου.

iStock

Κάνε ερωτήσεις

Η περιέργεια μπορεί να αποτελέσει σημαντικό συστατικό της ενσυναίσθησης, ιδιαίτερα αν δυσκολεύεσαι να καταλάβεις την οπτική του άλλου. Το να κάνεις ερωτήσεις είναι ένας τρόπος να αλλάξεις την κατάσταση αυτή. Μην φοβάσαι, λοιπόν, να κάνεις ερωτήσεις ανοιχτού τύπου και προσπάθησε να αποφύγεις αυτές για τις οποίες θα έπρεπε ήδη να γνωρίζεις την απάντηση.

Η αμφισβήτηση μέρος της καλλιέργειας ενσυναίσθησης

Μεγάλο μέρος της ενσυναίσθησης συνοψίζεται στην προθυμία σου να μάθεις. Με τη σειρά της, η διαδικασία της μάθησης περιλαμβάνει την έννοια της αμφισβήτησης και την αποδοχή ενδεχόμενου λάθος. Αυτό σημαίνει ότι είσαι σε θέση να αμφισβητήσεις τις δικές σου υποθέσεις και τις δικές σου αυτόματες αντιδράσεις σε σημαντικά ζητήματα, αλλά και στις καθημερινές αλληλεπιδράσεις.