ΠΩΣ ΑΠΟΚΤΑΕΙ ΕΝΑΣ ΜΠΑΜΠΑΣ ΜΙΑ ΥΠΕΡΟΧΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΡΗ ΤΟΥ
Η παρουσία ενός υποστηρικτικού πατέρα βοηθά στο να βγει η κόρη του με μεγαλύτερο δυναμισμό και αυτοπεποίθηση στον κόσμο.
Η σχέση μεταξύ πατέρα και κόρης είναι μία από τις σημαντικότερες, αλλά κι από εκείνες που έχουν μελετηθεί λιγότερο από τις υπόλοιπες σχέσεις μέσα σε μία οικογένεια. Όπως όλοι γνωρίζουμε –και όπως είναι φυσικό– η σχέση για την οποία έχουν χυθεί τόνοι μελάνι είναι εκείνη των παιδιών με τη μητέρα τους. Ο πατέρας ήταν μέχρι πρόσφατα εκτός της μεγάλης εικόνας.
Ο ρόλος του πατέρα ήταν παραδοσιακά εκείνου που φέρνει τα χρήματα στο σπίτι ή έστω του βοηθού της μαμάς. Ο πατέρας χαρακτηριζόταν ως ο αποστασιοποιημένος και, στην «καλύτερη» περίπτωση, εκείνος που πιέζει τα παιδιά για καλύτερες επιδόσεις, κυρίως στα σπορ, ή που είναι περιστασιακά διασκεδαστικός.
Τελευταία όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η σημασία του ρόλου του πατέρα –ειδικά όσον αφορά την κόρη του– έρχεται στο προσκήνιο και παίρνει την εκτίμηση που της αρμόζει. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που απολαμβάνουν πιο υποστηρικτικές, στενές σχέσεις με τους πατεράδες τους τείνουν να είναι λιγότερο αγχωμένες και να βλέπουν τον εαυτό τους πιο θετικά σε σύγκριση με εκείνες που έχουν πιο συγκρουσιακούς ή τοξικούς δεσμούς.
Επίσης, φαίνεται ότι η ικανότητά μας να διατηρούμε ικανοποιητικές ή δεσμευτικές σχέσεις, να βρίσκουμε ικανοποίηση στην επαγγελματική μας ζωή, να είμαστε αποτελεσματικοί γονείς, να μιλάμε και να διεκδικούμε εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σχέση που είχαμε και έχουμε με τους πατεράδες μας.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι οι μπαμπάδες έχουν σημασία και παίζουν μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας και της μετέπειτα ζωής των παιδιών τους. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι είναι πολύ πιο εύκολο να είναι κάποιος πατέρας μιας μικρής κόρης που λατρεύει να είναι «το κορίτσι του μπαμπά», παρά μιας έφηβης που εξελίσσεται σε μια πιο ανεξάρτητη νεαρή γυναίκα και θέλει να της φέρονται ανάλογα.
Η χρυσή περίοδος για κάθε πατέρα
Για κάθε μπαμπά υπάρχει εκείνη η πολύτιμη περίοδος κατά την οποία είναι το αδιαμφισβήτητο αποθετήριο δύναμης και ασφάλειας, αλλά και η πηγή ενδιαφέροντος και ψυχαγωγίας για την κόρη του. Αυτή είναι η πιο εύκολη περίοδος στη σχέση πατέρα και κόρης. Είναι η εποχή που το μικρό κορίτσι δημιουργεί και χτίζει τη σύνδεση και τη σχέση μαζί του.
Είναι βέβαια μια πολύτιμη περίοδος και για τον ίδιο τον πατέρα, που μέσα από τα μάτια της βλέπει τον κόσμο τεράστιο και γεμάτο ανεκμετάλλευτες δυνατότητες. Η κόρη σε αυτήν την περίοδο είναι αρκετά μικρή ώστε να διατηρεί την τρυφερή και παιδική σχέση με τον πατέρα της, αλλά ταυτόχρονα να νοιάζεται γι’ αυτόν και τα συναισθήματά του και να τον προσέχει κιόλας κατά κάποιον τρόπο.
Η δύσκολη αλλαγή στην εφηβεία
Ο χρόνος όμως ξαφνικά προχωράει πολύ. Ο πατέρας, εκεί που κρατούσε το χεράκι της κόρης του για να περάσει τον δρόμο, βρίσκεται στη δυσάρεστη θέση να είναι εκείνος που θα ρωτάει επίμονα και με αγωνία μια 15χρονη πια έφηβη κοπέλα πώς σκοπεύει να γυρίσει από την έξοδο στο κλαμπ με τις φίλες της. Για τους άνδρες η εφηβεία των κοριτσιών τους είναι μια δύσκολη περίοδος, στη διάρκεια της οποίας συχνά νιώθουν ότι δεν μπορούν –και κυρίως δεν ξέρουν και δεν έχουν την εμπειρία σχετικά με το πώς– να τους συμπαρασταθούν αρκετά. Τους φαίνεται ότι οι κόρες τους απομακρύνονται.
Η λύση; Να τις ρωτήσουν και να ακούσουν προσεκτικά τις απαντήσεις, για να καταλάβουν και να μάθουν. Το ευχάριστο είναι ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με ή χωρίς τη βοήθεια των πατεράδων τους, οι κόρες καταφέρνουν να ξεπεράσουν αυτά τα δύσκολα μεταβατικά χρόνια και συχνά δημιουργούν μαζί τους μια πιο ώριμη εκδοχή εκείνης της αρχικής, ευχάριστης και παιχνιδιάρικης σχέσης.
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι οι κόρες τείνουν να «συγχωρούν» τους πατεράδες τους για το πόσο αβοήθητοι ένιωθαν όσο εκείνες ήταν έφηβες. «Ο μπαμπάς προσπάθησε όσο καλύτερα μπορούσε αλλά τα έκανε θάλασσα» είναι μία από τις πιο συνηθισμένες φράσεις που θα ακούσουμε να λέει μια κόρη, αναφερόμενη στον πατέρα της στη διάρκεια της εφηβείας της.
Τι να κάνουν οι πατεράδες; Να αποδεχτούν ότι χάνουν κάποια στιγμή την κάπα του Σούπερμαν στα μάτια του κοριτσιού τους. Από εκείνη τη χρονική στιγμή και μετά είναι κι αυτοί με τη σειρά τους θνητοί, που είναι αναμενόμενο ότι θα κάνουν λάθη. Όμως οι κόρες έχουν κι αυτές μια υπερδύναμη, ειδικά σε σχέση με τους μπαμπάδες τους: εκείνη της συγχώρεσης.
Όταν η σχέση φαίνεται να κολλάει
Το πρόβλημα είναι ότι μερικές φορές η σχέση μεταξύ πατέρα και κόρης κολλάει, μόλις η κόρη περάσει την πρώτη σχολική ηλικία. Εκεί στα 12 ή στα 13 είναι σαν να μην έχουν πια τίποτε να πουν, χωρίς ούτε ο ένας ούτε ο άλλος να καταλαβαίνει το γιατί. Τα κορίτσια μπαίνοντας στην εφηβεία νιώθουν ότι οι πατεράδες τους μόνο τις κρίνουν αρνητικά. Από την άλλη, οι πατεράδες νιώθουν ότι οι μέχρι πρότινος τέλειες κόρες τους γίνονται ξαφνικά άλλοι άνθρωποι.
Όμως, δεν σταματάνε οι κόρες να έχουν ανάγκη τον πατέρα τους. Απλώς τον έχουν ανάγκη με διαφορετικό τρόπο. Ο πατέρας χρειάζεται να είναι παρών και να δείχνει ενδιαφέρον για την προοπτική και τους στόχους της κόρης του, να σέβεται τις σκέψεις και τα συναισθήματά της, να την ενθαρρύνει να παίρνει ρίσκα, να επιτρέπει τα λάθη της και να προσφέρει εναλλακτικές λύσεις σε διλήμματα. Έτσι, η κόρη έχει τη διαβεβαίωση ότι είναι ασφαλής η ελευθερία της να εξερευνήσει τα ταλέντα, τις σχέσεις και τα όριά της.
Πατέρας και κόρη: Το πρότυπο και οι κίνδυνοι
Το συχνότερο λάθος των πατεράδων είναι να βασίζουν τη σχέση με την κόρη τους στις επιδόσεις της και την ανταγωνιστικότητα που δείχνει π.χ. στα σπορ. Εδώ ελλοχεύει ο κίνδυνος της αποξένωσης και το ενδεχόμενο οι κόρες να νιώσουν μη αποδεκτές από έναν πατέρα που δεν κατανοεί τα χαρακτηριστικά του φύλου τους. Έτσι, καταλήγουν να αισθάνονται παιδιά δεύτερης κατηγορίας.
Περαιτέρω κίνδυνος είναι η κόρη, στερούμενη αυτή την πατρική επιβεβαίωση, να θέσει τον εαυτό της σε σεξουαλικό μειονέκτημα, προσπαθώντας να αντισταθμίσει την αναγνώριση που δεν έλαβε από τον πατέρα της με το να κάνει ό,τι μπορεί για να ικανοποιήσει άλλους άνδρες. Οι κόρες με αδιάφορους ή απόντες πατέρες συχνά καταλήγουν να αναζητούν αυτή τη χαμένη ανδρική επιδοκιμασία σε λάθος μέρη – σε ανώριμους συνομήλικους ή σε μεγαλύτερους που μπορεί να εκμεταλλευτούν την ανεκπλήρωτη ανάγκη τους. Γι’ αυτό και οι πατεράδες πρέπει να εκφράζουν συνεχώς την υποστήριξη και την αποδοχή για την κόρη τους ως νέα γυναίκα και ως παιδί τους.
Ο τρόπος που αντιμετωπίζει ένας πατέρας την κόρη του είναι ό,τι εκείνη θα αναζητήσει με τη σειρά της στους μελλοντικούς της συντρόφους. Ο πατέρας είναι για την κόρη του το ανδρικό πρότυπο και η σχέση που έχει εκείνος με τη μητέρα της την κάνει να φαντάζεται τη σχέση που θα ήθελε να δημιουργήσει η ίδια στο μέλλον. Και τελικά, ο τρόπος που εκτιμά και αντιμετωπίζει ένας πατέρας την κόρη του κάνει και την ίδια να εκτιμά τον εαυτό της.