ΟΤΑΝ ΣΟΥ ΛΕΙΠΕΙ ΑΥΤΗ Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ, ΕΧΕΙΣ ΑΥΞΗΜΕΝΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ

Αν παρουσιάζεις συμπτώματα κατάθλιψης, έστω και άτυπης, μπορεί να μην υποψιάζεσαι μια βιταμίνη που επηρεάζει τη διάθεση και τα επίπεδα της ενέργειάς σου. Μάθε ποια είναι και πάρε εγκαίρως τα μέτρα σου.

Η κατάθλιψη είναι ένα σύνθετο ψυχιατρικό φαινόμενο, που ναι μεν πηγάζει από ψυχολογικούς παράγοντες, δεν αποκλείεται όμως να οφείλεται και σε καθαρά οργανικούς λόγους ή ακόμη και στα δύο. Ο υποθυρεοειδισμός, για παράδειγμα, είναι μια διαταραχή που μπορεί να προκαλέσει σημαντικά συμπτώματα κατάθλιψης, σύμφωνα με τον καθηγητή Ψυχιατρικής Δημήτρη Δικαίο.

Ομοίως, οι ελλείψεις ορισμένων στοιχείων και βιταμινών μπορεί να επηρεάσουν τον οργανισμό και να πυροδοτήσουν την αρχή μιας έστω άτυπης κατάθλιψης. Στην περίπτωση της κοιλιοκάκης, για παράδειγμα, εξαιτίας της δυσλειτουργίας του λεπτού εντέρου η απορρόφηση των βιταμινών από το σώμα δεν είναι ικανοποιητική και η έλλειψή τους οδηγεί σε διάφορα συμπτώματα, ανάμεσά τους δυσθυμία και κατάθλιψη.

Η σχέση της βιταμίνης Β12 με τη ψυχική υγεία

Ποια είναι η πιο σημαντική για την ψυχική υγεία βιταμίνη, η έλλειψη της οποίας θα μπορούσε να οδηγήσει στην εκδήλωση κατάθλιψης; Η βιταμίνη Β12, απαντούν οι ερευνητές. Μία αρκετά εκτεταμένη μελέτη, που διήρκεσε 4 χρόνια και δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση British Journal of Nutrion τον Ιούλιο του 2023, διερεύνησε τη σχέση της Β12 και του φολικού οξέος με την ψυχική υγεία. Κατέληξε ότι τα χαμηλά επίπεδα Β12 στο σώμα συνδέονται με συμπτώματα κατάθλιψης, πράγμα που δεν ισχύει με το φολικό οξύ.

Η βιταμίνη Β12 είναι επίσης γνωστή ως βιταμίνη της ενέργειας. Βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος και μιας ομαλής εγκεφαλικής λειτουργίας, ενώ τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που προκαλούνται από την ανεπάρκειά της είναι παρόμοια με εκείνα της κατάθλιψης.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Άλλες αρνητικές συνέπειες της χαμηλής συγκέντρωσης της βιταμίνης B12 μπορεί να περιλαμβάνουν μεγαλοβλαστική αναιμία, μειωμένη γνωστική λειτουργία ή βλάβη στο προστατευτικό κάλυμμα που περιβάλλει τις νευρικές ίνες (μυελίνη).

Τι έδειξε η έρευνα

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε μεγάλη ομάδα ατόμων ηλικίας άνω των 50, καθώς η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα παρουσιάζει σε μεγαλύτερη συχνότητα ανεπάρκεια Β12. Παράγοντες που επηρεάζουν την συγκέντρωση των μικροθρεπτικών συστατικών σε αυτές τις ηλικίες είναι η παχυσαρκία, η χρήση φαρμάκων και το κάπνισμα.

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι όσοι είχαν ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 είχαν 50% αυξημένη πιθανότητα να αναπτύξουν συμπτώματα κατάθλιψης σε διάστημα 4 ετών. Μάλιστα, τα ευρήματα παρέμειναν σε ισχύ ακόμη και μετά τη ρύθμιση άλλων παραμέτρων που σχετίζονται με την κατάθλιψη, όπως η σωματική δραστηριότητα, η επιβάρυνση από τυχόν χρόνιες ασθένειες, η επάρκεια της βιταμίνης D, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και η χρήση αντικαταθλιπτικών.

Ποιοι μπορεί να έχουν χαμηλή Β12

Μερικοί άνθρωποι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης Β12. Οι καλύτερες πηγές βιταμίνης Β12 είναι τα ζωικά προϊόντα, όπως το κρέας, τα ψάρια και τα γαλακτοκομικά. Οι άνθρωποι που ακολουθούν vegan διατροφή διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας Β12 και μπορεί να χρειαστεί να προσθέσουν ένα συμπλήρωμα διατροφής στο διαιτολόγιό τους.

Αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης Β12 διατρέχουν επίσης όσοι:

• έκαναν πρόσφατα βαριατρική επέμβαση (για απώλεια βάρους), επειδή η συγκεκριμένη επέμβαση παρεμβαίνει στην ικανότητα του σώματος να προσλάβει Β12 από τα τρόφιμα,
• έχουν διαγνωστεί με νόσο του Crohn ή κοιλιοκάκη, καταστάσεις που μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα απορροφά θρεπτικά συστατικά,
• είναι άνω των 50 ετών, επειδή το στομάχι παράγει λιγότερα γαστρικά οξέα με την πάροδο της ηλικίας, τα οποία όμως συμβάλλουν στην καλύτερη απορρόφηση Β12,
• λαμβάνουν φάρμακα για την καούρα.

Τι πρέπει να ξέρετε

Για να διαπιστώσετε αν έχετε έλλειψη της Β12, μία εξέταση αίματος είναι αρκετή. Για να ενισχύσετε τα επίπεδά της στον οργανισμό σας, προτιμήστε ορισμένες τροφές, ενώ αν είστε vegan, τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση βοηθούν.

Για την περίπτωση που χρειάζεστε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής, θα γνωμοδοτήσει ο γιατρός σας, ο οποίος θα λάβει υπόψη του το ιστορικό και τα φάρμακα που τυχόν παίρνετε, διότι μπορεί να αλληλοεπιδρούν με τη συγκεκριμένη βιταμίνη χωρίς να το γνωρίζετε.

Πολύ σημαντικό είναι να μην αμελείτε το πρωινό, ειδικά το πρωτεϊνούχο, και να εμπλουτίσετε τη διατροφή σας με ψάρια, τα οποία αποτελούν εξαιρετική πηγή βιταμίνης Β12.