ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ ΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑ
Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι στη μελαγχολία των γιορτών και τι μπορούν να κάνουν για να αισθανθούν καλύτερα;
Στολίζετε από κεκτημένη ταχύτητα παρά από χαρά. Χαμογελάτε ψεύτικα για να ταιριάξετε στο ντεκόρ, αλλά όπως και τα ελαττωματικά χριστουγεννιάτικα λαμπάκια, το χαμόγελό σας σβήνει λίγο μετά την ανάρτησή του στα social media. Η μελαγχολία των γιορτών είναι εδώ.
Πόσο θέλετε να τελειώσει το μαρτύριο των γιορτών και να επιστρέψετε στην αγία ρουτίνα της ζωής σας. «Τις γιορτές καταρρέει το "σωσίβιο" της καθημερινότητας, το οποίο μας κρατάει στην επιφάνεια με ένα σωρό υποχρεώσεις που μας βοηθούν να μένουμε μακριά από καταστάσεις και ανθρώπους, ακόμη και άτομα της οικογένειάς μας, τα οποία αναγκαζόμαστε να τα συναναστραφούμε μέσα στις γιορτές, αναβιώνοντας τις δυσλειτουργικές μας σχέσεις. Ερχόμαστε έτσι σε επαφή με τα άλυτα τραύματά μας και καλούμαστε να λειτουργήσουμε σε ένα περιβάλλον δύσκολο. Κλασικό παράδειγμα το οικογενειακό τραπέζι, που αντί για συναισθήματα αγάπης και χαράς, πυροδοτεί αισθήματα θλίψης και μοναξιάς», μας λέει ο ψυχολόγος, Ιάσων Ψιάχος.
Τι φταίει για τη μελαγχολία των γιορτών;
Η μελαγχολία των γιορτών έχει αγγίξει τους περισσότερους από εμάς έστω και φευγαλέα κάποια χρονιά και μας έχει ρίξει σαν μύγες μέσα στο γάλα της χαράς. Δεν είναι κι εύκολο να συμμετέχεις στο γαϊτανάκι της ευδαιμονίας όταν για οποιονδήποτε λόγο η θλίψη σε κυριεύει. Τι είναι όμως αυτό που μας μελαγχολεί τις γιορτινές μέρες;
Καταρχάς ο Δεκέμβριος με τις τριανταμία σκοτεινές μέρες του. Ο τελευταίος μήνας χρεώνεται όχι μόνο τις μικρότερες μέρες του χρόνου και τη μειωμένη συνεπώς ηλιοφάνεια, αλλά είναι και ο μήνας που συνήθως πέφτει η χειμωνιά. Και καθώς σφραγίζει τη χρονιά, είναι ο μήνας για απολογισμό των πεπραγμένων. Αν δεν ανήκετε σε εκείνους που βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο και τη νέα χρονιά γεμάτη ευκαιρίες, δύσκολα θα διακρίνετε την ελπίδα στο βάθος του δικού σας τούνελ.
«Είναι σημαντικό για το άτομο που δεν έχει κατακτήσει σημαντικούς ή λιγότερο σημαντικούς προσωπικούς στόχους να διαχειριστεί την απογοήτευσή του και να μην την αφήσει να του προκαλέσει το καταθλιπτικό συναίσθημα, γιατί αυτό με τη σειρά του μπορεί να πυροδοτήσει ένταση και καβγάδες με ανθρώπους από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον, ειδικά εάν έχουμε άλυτα προβλήματα μαζί τους», συνεχίζει ο Ιάσων Ψιάχος.
Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι στη μελαγχολία των γιορτών;
Προσδοκώντας ότι με έναν μαγικό τρόπο οι γιορτές θα μεταμορφώσουν την ψυχική μας κατάσταση και θα μας βουτήξουν στο μαγικό φίλτρο της χαράς, συχνά οδηγεί σε απογοήτευση. Το καταθλιπτικό συναίσθημα καραδοκεί.
Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι; Άτομα που βιώνουν το πένθος μίας απώλειας, οι μοναχικοί άνθρωποι στους οποίους το σκηνικό «αγάπη παντού» υπενθυμίζει την απώλεια και τη μοναξιά, αλλά και άνθρωποι με προβλήματα υγείας και οικονομικές δυσκολίες που αδυνατούν να συμμετέχουν στη γιορτή.
Tips για να αισθανθείτε καλύτερα
- Μη συγκρίνετε τη ζωή σας με εκείνες των άλλων. Τα πλήθη που ξεχύνονται στους δρόμους της πόλης με καταναλωτική μανία και οι ευτυχισμένες οικογενειακές συνευρέσεις μερικές φορές είναι μόνο μία εικόνα, ιδανική για τον κόσμο της διαφήμισης. Προσγειωθείτε στις πραγματικές σας ανάγκες αλλά και στις ρεαλιστικές σας δυνατότητες. Τι θέλετε και τι μπορείτε;
- Διαχειριστείτε τις αρνητικές σας σκέψεις. Πολλοί νιώθουμε ότι δεν εκπληρώσαμε τους στόχους που βάζαμε πέρσι τέτοιο καιρό. Ίσως ήρθε η στιγμή να επαναξιολογήσουμε τους στόχους μας. Μήπως δεν είναι πάντα ρεαλιστικοί και γι αυτό αποτύχαμε; Αντί να σκέφτεστε ότι το 2022 είναι ένα βαρίδι στους ώμους σας με λάθη και αποτυχίες που θα σας ακολουθούν και στη νέα χρονιά, αναλογιστείτε τις θετικές στιγμές. Δεν μπορεί, όλο και κάτι καλό θα συνέβη μέσα στους δώδεκα μήνες που πέρασαν.
- Πείτε «όχι» σε όλα εκείνα που δεν θέλετε να κάνετε, αλλά κάθε χρόνο για κάποιον λόγο υποκύπτετε: τυπικά καλέσματα, οικογενειακά γιορτινά τραπέζια που πάντα καταλήγουν σε φιάσκο και χαζοξενύχτια με υπερβολικό αλκοόλ που τα πληρώνετε ακριβά με hangover και συναισθηματική κατάρρευση. Αυτό δεν σημαίνει να γίνετε ερημίτες. Ρίξτε το έξω με τον τρόπο σας συναντώντας τα άτομα εκείνα που σας αποδέχονται και σας κάνουν να νιώθετε καλά.
- Μην υποτιμάτε την υλική αξία των πραγμάτων. Μερικές φορές ένα δώρο στον εαυτό μας μπορεί να μην είναι ψυχοθεραπευτικό εργαλείο, αλλά είναι ενισχυτικό της καλής διάθεσης. Ποιος δεν ένιωσε καλύτερα μετά από μία συνεδρία μασάζ ή μία θεραπεία ομορφιάς;
- Στραφείτε προς τα μέσα. Το να κοιτάξετε τις δικές σας ανάγκες και επιθυμίες είναι το πρώτο βήμα για την επιβίωσή σας. Τολμήστε να εκπληρώσετε κάποιες επιθυμίες με μικρό βαθμό δυσκολίας, ικανές όμως να φέρουν πίσω τη χαρά. Ακόμη κι αν έχετε οικογένεια με παιδιά μία εκδρομή με τον κολλητό ή την κολλητή σας που τόσο σας έχει λείψει δεν θα φέρει σε δύσκολη θέση κανέναν. Μήπως ήρθε η ώρα να το τολμήσετε;
- Η χαρά βρίσκεται και στην προσφορά: Βοηθήστε τους συνανθρώπους σας, βγείτε για φαγητό με την ηλικιωμένη θεία σας, που δεν έχει άλλον στον κόσμο εκτός από εσάς, προσθέστε μία θέση ακόμη στο γιορτινό σας τραπέζι για τον πρόσφατα χωρισμένο φίλο σας. Όταν δίνουμε, είμαστε στ’ αλήθεια δυνατοί.
- Επιλύστε τα προβλήματα που χρονίζουν, για να μην τα βρείτε μπροστά σας στις επόμενες γιορτές. Τα σημαντικότερα από αυτά αφορούν τη σχέση μας με τον εαυτό μας και με τους άλλους. Ας αποκαταστήσουμε λοιπόν τις σχέσεις και ας ποντάρουμε στο… «και του χρόνου»!
Ευχαριστούμε τον Ιάσονα Ψιάχο, Ψυχολόγο, MSc Κλινικής και Κοινοτικής Ψυχολογίας.