ΜΗΠΩΣ Η ΜΝΗΣΙΚΑΚΙΑ ΠΟΥ ΝΙΩΘΕΙΣ ΣΚΟΤΕΙΝΙΑΖΕΙ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΟΥ;

Η μνησικακία αφήνει πικρή γεύση σ’ εσένα και τους άλλους. Αν καταλάβεις την προέλευσή της, μπορείς να την ξεφορτωθείς.

Είναι φυσιολογικό να γίνεται κανείς μερικές φορές μνησίκακος, νιώθοντας το δηλητηριώδες μείγμα πικρίας και θυμού. Συνήθως μας συμβαίνει όταν νιώθουμε αδικημένοι και δεν μπορούμε να πούμε αυτό το θεραπευτικό «δεν βαριέσαι»…

Αν όμως η μνησικακία βαστά γερά, αφήνει βαρίδια όχι μόνο στην ψυχή μας αλλά και στις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Και τότε πρέπει να ξεφύγουμε από την αφόρητη σκιά της, που μας κάνει κυριολεκτικά μικρόψυχους.

Ο μνησίκακος δεν ξεχνά...

Η μνησικακία είναι αυτό που μένει όταν φεύγει η κακή στιγμή. Τσακώνεσαι για παράδειγμα με κάποιον από την οικογένειά σου και αφού περάσει το «κακό» η εμμονή με το περιστατικό δεν σου περνάει, γεννώντας εκ νέου αισθήματα θυμού. Συνέπεια της πίκρας που εμπεριέχεται στην μνησικακία είναι και οι πικρόχολες κουβέντες που μπορεί να πεις και να μετανιώσεις αργότερα. Κοινώς, να εκτοξεύεις αλόγιστα κακίες. Ή, ακόμη χειρότερα, να γίνεσαι εκδικητικός/εκδικητική. Μα γιατί συμβαίνουν όλα αυτά;

iStock

Γιατί «κάκιωσες» και έγινες μνησίκακος;

Συνήθως το δυσάρεστο αυτό συναίσθημα ακολουθεί τη σκέψη ότι σας έχουν εκμεταλλευτεί/κακομεταχειριστεί/αδικήσει/αγνοήσει. Είναι ένα συναίσθημα αγανάκτησης και δυσαρέσκειας το οποίο βγάζει στην επιφάνεια τον κακό μας εαυτό. Συχνές πηγές μνησικακίας μπορεί να γίνουν καταστάσεις όπως:

• Φθόνος
• Προδοσία
• Ντροπή
• Προσβολή
• Ματαίωση

Για παράδειγμα, στις ετερόφυλες σχέσεις και ειδικότερα μέσα στον γάμο οι γυναίκες μπορεί να γίνουν μνησίκακες εξαιτίας της πατριαρχίας που καλά κρατεί, βιώνοντας την αδικία, τη ματαίωση αλλά και την προσβολή του να είναι εργαζόμενες όπως ο σύζυγός τους, αλλά να έχουν την αποκλειστική φροντίδα του σπιτιού και των παιδιών.

Αγανακτήσατε;

Η αγανάκτηση είναι εξαδέλφη της μνησικακίας και αφορά πρόσωπα και όχι καταστάσεις. Τα σημάδια και των δύο αυτών συναισθημάτων είναι παραπλήσια και εδρεύουν στο αίσθημα της αδικίας. «Είμαι αδικημένος», σκέφτεσαι και το κακό αρχίζει και φαίνεται με συγκεκριμένες συμπεριφορές:

• Μηρυκάζεις εμμονικά το περιστατικό που σε δυσαρέστησε. Και ό,τι κι αν σκεφτείς στο τέλος καταλήγεις στο ίδιο συμπέρασμα: Αδικήθηκες.
• Κουτσομπολεύεις κακοπροαίρετα το άτομο που σε ενόχλησε.
• Απομακρύνεσαι συναισθηματικά –ενίοτε και κυριολεκτικά– από το άτομο που θεωρείς ότι σε πλήγωσε.
• Νιώθεις ένα κράμα συναισθημάτων με κύρια συστατικά τον θυμό, τη θλίψη, τον εκνευρισμό, την απογοήτευση, την πικρία και τέλος την εχθρότητα.

Μπορώ να διαχειριστώ την κατάσταση;

Υπάρχουν στρατηγικές που μπορεί να σε βοηθήσουν να κοντρολάρεις αυτό το αρνητικό συναίσθημα πριν γίνει καταστροφικό. Αρκεί να αποδεχτείς ότι το νιώθεις. Και τότε, όπως συμβαίνει με όλα εκείνα που αποδέχεσαι, θα βρεις τον τρόπο να διαχειριστείς την κατάσταση. Σου δίνουμε μερικές ιδέες:

• Αγάπα τον εαυτό σου για να αγαπήσεις –ξανά– το πλησίον σου. Το να συμπονέσεις τον εαυτό σου για την λανθασμένη αυτή σου συμπεριφορά θα σε βοηθήσει (όπως μπορεί και να κατευνάσει τον θυμό σου).
• Μάθε να χρησιμοποιείς την ενσυναίσθηση. Είναι το εργαλείο που σε βάζει στη θέση του άλλου, ώστε να βλέπεις τα πράγματα και από τη δική του πλευρά. Ίσως τελικά να μην έχεις αδικηθεί, όπως νομίζεις.
• Ανακάλυψε την ευγνωμοσύνη. Άπαντες οι πνευματικοί ηγέτες έχουν τη λέξη αυτή πρώτη-πρώτη στις παραινέσεις τους. Το να νιώθεις ευγνωμοσύνη γι’ αυτό που είσαι και γι’ αυτό που έχεις θα σε βοηθήσει να μη νιώθεις φθόνο ή να φέρεσαι μνησίκακα επειδή κάποιος στο περιβάλλον σου τα έχει καταφέρει καλύτερα στην καριέρα ή την προσωπική του ζωή.
• Εντόπισε την πηγή της δυσαρέσκειάς σου, που σε οδηγεί στη μνησικακία και λύσε το πρόβλημα με επικοινωνία. Θέσε τα όριά σου και κάνε σαφείς τις επιθυμίες σου. Αν τα αρνητικά σου συναισθήματα προκύπτουν από γεγονότα ή καταστάσεις που δεν μπορείς να ελέγξεις εξασκήσου στην αποδοχή. Ό,τι δεν αλλάζει, δεν πρέπει να μας απασχολεί. (Που λέει ο λόγος).

Αν τίποτα από αυτά δεν πιάνει και η μνησικακία έχει φωλιάσει για τα καλά στο νου και την ψυχή σου απευθύνσου σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Υπάρχουν μέθοδοι διαχείρισης θυμού με πολύ καλά αποτελέσματα. Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (ΓΣΘ) είναι ιδανική παρέμβαση για τον θυμό, όπως έχει φανεί σε πολλές μετα-αναλύσεις. Αν βρείτε τον κατάλληλο για εσάς θεραπευτή, θα καταλάβετε ότι δεν είστε τελικά αθεράπευτα μνησίκακοι.