ΜΗΝ ΑΦΗΝΕΙΣ ΤΟ «ΑΛΛΑ» ΝΑ ΣΑΜΠΟΤΑΡΕΙ ΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ
Αν έχεις συνηθίσει μετά από καθετί να θετικό βάζεις ένα «αλλά», στερείς από τον εαυτό σου πολλά περισσότερα από ένα απλό «μπράβο».
Πόσες φορές έχεις συλλάβει τον εαυτό σου να χρησιμοποιεί ένα «αλλά» στην καθημερινότητά σου; Όποιος κι αν είσαι, ό,τι κι αν κάνεις, μπορεί να τρυπώσει ύπουλα στο καθετί.
- Καλό το φαγητό που έφτιαξα, αλλά ήθελε λίγο ακόμα αλάτι.
- Καλό το άρθρο που έγραψα, αλλά χρειαζόταν μεγαλύτερη ανάπτυξη.
- Καλή η συνέντευξη που έδωσα, αλλά θα μπορούσα να είμαι πιο ομιλητική.
- Καλό το πρώτο μας ραντεβού, αλλά θα μπορούσα να είμαι πιο επικοινωνιακή.
- Καλό το βιογραφικό μου, αλλά θα μπορούσα να έχω παρακολουθήσει μερικά συνέδρια.
- Καλό το φόρεμα αυτό, αλλά θα μπορούσα να χάσω ένα κιλό για να νιώθω καλύτερα.
- Καλή η ανάλυση που έκανα, αλλά θα μπορούσα να την έχω κάνει σε λιγότερο χρόνο.
- Καλά τα ρούχα που αγόρασα, αλλά θα μπορούσα να ψάξω περισσότερο και να τα βρω πιο φτηνά.
- Καλή η επικοινωνία που έχουμε, αλλά θα μπορούσε να μου στέλνει πιο συχνά.
Πόσες φορές έχεις συλλάβει τον εαυτό σου να χρησιμοποιεί αυτή τη λέξη και να εγκλωβίζεται στη δύναμή της; Να μην απολαμβάνει τη χαρά της αναγνώρισης και του όποιου επιτεύγματος, μικρού ή μεγάλου, μειώνοντας την αξία του; Να κοιτάζει τους άλλους περιμένοντας τη δική τους αναγνώριση, την οποία και πάλι όμως θα ακυρώσει μετά από λίγο;
Η απάντηση είναι: Πολλές! Η αλήθεια είναι ότι μια τόσο μικρή λέξη είναι τόσο ισχυρή, που μπορεί να μας εγκλωβίσει σε φόβους και σε λάθη, σε ισχυρή αυτοκριτική, σε ανηδονία και σε ανασφάλεια.
Το «αλλά» συχνά το μαθαίνουμε στο οικογενειακό μας περιβάλλον. Οι περισσότεροι γονείς όταν το χρησιμοποιούν έχουν σκοπό να κινητοποιήσουν τα παιδιά τους. Θεωρούν ότι γνωρίζουν τις δυνατότητές που έχουν εκείνα και ότι πρόθεσή τους είναι να τα ενισχύσουν.
Τι γίνεται όμως όταν ένα παιδί παύει να πιστεύει στον εαυτό του; Όταν καταλήγουν να είναι στοιχεία της προσωπικότητάς του το άγχος και η αναζήτηση του τέλειου; Όταν μαθαίνει να εστιάζει στην ικανοποίηση των άλλων και όχι στο μπράβο που μπορεί να πει στον ίδιο του τον εαυτό;
Είναι τελικά κινητοποίηση του εαυτού μας το «αλλά», ή μήπως εγκλωβισμός στο ανικανοποίητο, σε ένα απύθμενο πηγάδι;
Πώς το «αλλά» μάς βάζει όρια
Η σκέψη μου θα ήταν ότι το αλλά μάς μαθαίνει να είμαστε αυστηροί με τον εαυτό μας, σχεδόν αδυσώπητοι ορισμένες φορές, και να κυνηγάμε κάτι που τελικά μας αγχώνει περισσότερο από όσο μας ευχαριστεί.
Μας μαθαίνει να μην συγχωρούμε εμείς οι ίδιοι κανένα μας λάθος. Να αναζητούμε τη θετική ενίσχυση και το μπράβο των άλλων, που τελικά όμως θα το ακυρώσουμε και θα σκεφτούμε πως μας το λένε γιατί μας λυπούνται, γιατί είναι ευγενικοί, γιατί δεν θέλουν να μας χάσουν από τη ζωή τους… Σίγουρα όμως όχι γιατί το αξίζουμε!
Αν εξακολουθείς να αναρωτιέσαι ποια είναι η δύναμη αυτής της τόσο σημαντικής λέξης, θα πρότεινα να παίξουμε ένα παιχνίδι. Ας καταγράψουμε διάφορα ρήματα τα οποία θα μπορούσαν να συνεχίζουν την πρόταση: Το αλλά…
Ελεύθερη σκέψη, λοιπόν, και οι δικές μου σκέψεις είναι:
Το αλλά χτίζει / συντηρεί / καλλιεργεί / τροφοδοτεί / δημιουργεί / ενισχύει / αναζωπυρώνει / εγκλωβίζει / εμποδίζει / αναζητάει / ακυρώνει…
Ας συνεχίσουμε τη συμπλήρωση της ίδιας πρότασης με ουσιαστικά που μας έρχονται στο μυαλό και σχετίζονται με το «αλλά». Πάλι ελεύθερη σκέψη και ξεκινάμε:
…τις ανασφάλειες / την κριτική / το άγχος / τις φοβίες / τη δυσπιστία / τον φόβο να αφεθούμε / την αμφισβήτηση / την αυτοεικόνα μας / την αναγνώριση / την επιβράβευση / την αποδοχή / τις σχέσεις / τη συμφιλίωση / τη συγχώρεση / τον θυμό / την αδικία / το παράπονο / την απογοήτευση / τη δημιουργικότητα / την τελειοθηρία.
Και τι θα λέγατε αν φτιάχναμε ολοκληρωμένες προτάσεις με όλες αυτές τις λέξεις που καταγράψαμε;
- Το αλλά αναζωπυρώνει τις ανασφάλειες.
- Το αλλά ακυρώνει τη δημιουργικότητα.
- Το αλλά καλλιεργεί τη δυσπιστία.
- Το αλλά συντηρεί το φόβο να αφεθούμε.
- Το αλλά εμποδίζει τη συγχώρεση.
- Το αλλά χτίζει την αμφισβήτηση.
Αν μέσα στο μυαλό σου έχεις χτίσει τέτοιες άμυνες, αν θεωρείς ότι με αυτό τον τρόπο προστατεύεσαι, παρατήρησε σήμερα πόσες φορές ακύρωσες τον εαυτό σου, χρησιμοποιώντας τα αλλά.
Η αλλαγή μας ξεκινάει από μικρές λέξεις με μεγάλη σημασία στη ζωή μας.
Η Ελένη Σολταρίδου είναι ψυχολόγος, MSc, εξειδικευμένη στη διαχείριση των αγχωδών διαταραχών και στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία.